Summary
Samenvatting Handboek gedrag op school - Complete set, ISBN: 9789493209138 Kennis Passend Onderwijs
- Course
- Institution
- Book
Deze samenvatting is geschreven voor de toets kennis passend onderwijs.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
puckvanderplaat
Reviews received
Content preview
ADHDKenmerken
ADHD is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis, die in hoge mate erfelijk is.
De pijlers volgens DSM-5 zijn:
Aandachtstekort
Hyperactiviteit
Impulsiviteit
Symptomen moeten voor het 12e jaar aanwezig zijn, deze symptomen moeten lange tijd aanhouden.
ADHD wordt ook wel een rijpingsstoornis genoemd.
Als er vooral sprake is van aandachtstproblemen, gebruikt men de term ADD.
ADHD en de DSM-5
Drie beelden:
ADHD gecombineerd beeld
ADHD overwegend onoplettend, ook wel ADD
ADHD overwegend hyperactief/impulsieve beeld
Drie gradaties:
Licht
Matig
Ernstig
Het stellen van een diagnose
Leraren kunnen en mogen de diagnose niet stellen. De leerkracht kan een signalerende functie
hebben.
Er bestaat geen objectieve test of onderzoeksmethode om ADHD vast te stellen of uit te sluiten.
Kernproblemen
Volgens Barkley is het kernprobleem gebrekkige inhibitie -> het niet kunnen remmen van gedrag. Dit
zou ook met motivatie te maken hebben.
Sommige wetenschappers wijten de concentratieproblemen aan het zwakke werkgeheugen.
Het filter voor prikkels werkt minder goed, waardoor alle prikkels binnenkomen. Het terughalen van
specifieke informatie is lastiger, omdat hun brein moeite heeft relevante informatie te filteren.
Ook hebben ze moeite met emoties bij anderen herkennen, en met eigen emotieregulatie.
40 tot 50 procent behoud ADHD als ze volwassen zijn.
De gevolgen van ADHD zijn merkbaar op cognitief, sociaal, emotioneel en pedagogisch gebied.
ADHD en gedrag
Positieve eigenschappen
Enthousiast
Tomeloze energie
Dol op sport en bewegen
Hyper-focus
Spontaan en open
Gevoel voor humor
Zorgzaam
, Ondernemend
Bijna altijd in voor iets nieuws
Veel fantasie
Sterk ontwikkeld rechtvaardigheidsgevoel
Opvallende gedragingen
Kinderen met ADHD vertonen vaak 'acting-out-gedrag' -> externaliserende stoornis = Bij
externaliserende gedragsproblemen is er te weinig controle over de emoties en worden deze
uitgeageerd.
Veel gedragingen hebben te maken met gebrekkig werkende executieve funties.
'Een leerling met ADHD is gemiddeld later met het ontwikkelen van cognitief sociale vaardigheden.'
Gedragingen en problemen
Bewegingsdrang -> vooral bij de kleuters
Impulsiviteit -> gebrekkige inhibitie
Lage frustratietolerantie -> snel gefrustreerd als iets niet lukt
Aandacht -> moeite met richten en vasthouden van aandacht
Leerprestaties -> missen delen van stof door gebrek aan aandacht
Emotieregulatie -> slechter dan andere, minder ontwikkelde interne spraak
Zelfbeeld -> lage eigenwaarde
Taakvermijdend gedrag -> bij moeilijke of saaie opdrachten
Risicogedrag -> experimenteergedrag gaat door impulsiviteit verder dan bij andere. Dit komt
door (1) op zoek naar prikkels of (2) indruk maken op leeftijdsgenootjes
Motivatie -> innerlijke motivatie om door te werken is kleiner, minder dopamine
Tijdbesef -> onderschatten tijd die nodig is, overschatten tijd die ze hebben
Bijkomende problemen
Onderpresteren -> ontbreken van doorzettingsvermogen en doelgericht gedrag
Problemen met motoriek -> fijne motoriek
Slaap- en gedragsproblemen -> melatonineproductie komt later op gang, dit verergert het
drukke, impulsieve en opstandige gedrag
Leerproblemen -> 71 procent heeft leerproblemen, 26 procent heeft rekenproblemen
Taalproblemen -> pragmatische kant
Prevalentie
ADHD komt twee tot drie keer vaker voor bij jongens. Dit komt omdat het bij meisjes vaak pas
onderkend wordt in het voortgezet onderwijs.
Comorbiditeit
ADHD komt zelden alleen voor.
Comorbiditeit met ODD -> Oppositioneel opstandige stoornis
Kinderen met ODD hebben moeite met het aanvaarden van gezag -> ze zijn expres ongehoorzaam.
Bovendien schatten zij de omgeving vaak in als vijandig. Daarbij zijn ze haatdragend en
wraakzuchtig. Kinderen met de combinatie ADHD/ODD laten vaker risicovoller gedrag zien en
reageren negatiever op saaie taken.
Comorbiditeit met ASS -> Autismespectrum
,Lange tijd dacht met dat ADHD niet samen kon voorkomen met een vorm van ASS, maar toch blijken
er kinderen te zijn die kenmerken van beide stoornissen vertonen.
Deze kinderen hebben angst voor veranderingen en zijn daardoor weinig flexibel. De angst die bij
onverwachte of onoverzichtelijke gebeurtenissen ontstaat, uit zich vaak in agressie of brutaal gedrag.
Een leerling met ADHD en ASS wil graag grote voorspelbaarheid in de klas. Geef hulp bij sociale
activiteiten en heb begrip voor starheid.
Comorbiditeit met motorische stoornis -> DCD
DCD is een stoornis in de motoriek, die moeilijkheid geeft bij bijvoorbeeld schrijven, veters strikken,
rennen, fietsen, etc. Ongeveer 30-50 procent van de kinderen met ADHD heeft een motorische
stoornis.
Een leerlingen met ADHD en DCD help je door geen lange teksten te laten overschrijven, want door
de gebrekkige motoriek gaat schrijven zeer moeizaam. Bied extra hulp met ordenen bij rekenen,
spelling en het opvolgen van instructie. Geef uitleg in kleine stappen en laat de uitleg navertellen.
Comorbiditeit met taalontwikkelingsstoornis -> TOS
In de hersenen van kinderen met TOS, wordt taal minder goed verwerkt. Het gaat hierbij om 2
problemen: begrijpen wat anderen aan je overbrengen en je eigen gedachten en gevoelens goed aan
anderen overbrengen.
Kinderen met ADHD en Tos hebben veel moeite om een verhaal gestructureerd te vertellen. Ze
kunnen zich ook moeilijk focussen op een onderwerp. Tegelijk bevinden ze woordvindingsproblemen
en daardoor zijn er veel onderbrekingen in hun verhaal.
Comorbiditeit met angststoornissen
Angststoornissen kunnen bij kinderen met ADHD drie keer zo vaak voorkomen als bij kinderen
zonder ADHD.
Die angst kan zich op verschillende manieren uiten:
Gegeneraliseerde angststoornis -> je hebt voortdurend angstige gedachten en je maakt je meer
zorgen dan andere mensen
Seperatieangst -> angst om van je ouders gescheiden te worden
Faalangst -> angst om fouten te maken in situaties waarin je beoordeeld wordt
Sociale fobie -> eigenlijk een ernstige vorm van sociale faalangst
Sociale angst is de meest voorkomende bij kinderen met ADHD.
Comorbiditeit met tics
Tics zijn plotselinge, snelle, herhaalde, niet-ritmische motorische bewegingen of geluiden. Als die tics
langer dan een jaar aanhouden, spreekt men van chronische tics.
De ernst en frequente van tics zijn vaak veel ernstiger op basisschoolleeftijd dan op latere leeftijd.
Kinderen met ADHD en tics hebben ook vaker leermoeilijkheden, slaapproblemen, of last van
angstverschijnselen.
Meisjes met ADHD
ADHD wordt bij meisjes vaak gemist. Waarschijnlijk is er een onderdiagnose van 30-50 procent. Dit
komt omdat meisjes zich anders gedragen dan jongens. Meisjes doen veel meer hun best om hun
AD(H)D te compenseren en zo te verbergen.
Bij meisjes denken we in eerste instantie aan het gedragsbeeld van ADD, maar er zijn wel degelijk
meisjes met het gecombineerde type.
, Meisjes met ADHD hebben moeite met sociale interacties, omdat ze minder goed letten op zowel
verbale als non-verbale signalen. Ze onderbreken anderen vaak en willen in hun enthousiasme graag
alles regelen. Ook blijken ze vaak agressiever.
Ze hebben ook moeite met hun emoties onder controle houden, een zwakke emotieregulatie. Ook
hebben ze een sterk rechtvaardigheidsgevoel.
Meisjes met ADHD blijken nog vaker dan jongens afgewezen te worden door leeftijdgenootjes. Dat
komt waarschijnlijk omdat meisjesvriendschappen een groter sociaal inzicht vergen dan die van
jongens.
Een leerkracht die – telkens van tevoren – duidelijke grenzen aangeeft, die snapt dat het vaak mis gaat
en die ondanks het vasthouden aan grenzen ook ruimte biedt om te ontladen, kan zeer helpend zijn.
Meisjes reageren anders op terechtwijzingen na een impulsieve actie dan jongens. Ze schamen zich
eerder en voelen zich eerder schuldig.
In de puberteit nemen de ADHD-symptomen vaak toe. De hormonale veranderingen spelen hier een
belangrijke rol. Kinderen met ADHD hebben vaak last van stemmingswisselingen.
Wat kun je doen in de klas?
Leerkrachthouding en – handelen
Wat de leerkracht vooral moet doen, is kijken wat er met het kind gebeurt in de klas. Vaak wordt
gedacht dat alle kinderen met ADHD hetzelfde zijn, maar dat is niet waar. Dat betekent dat niet iedere
aanpak bij ieder kind leidt tot het gewenste resultaat.
In je groep zul je aanpassingen moeten doen, zowel op organisatorisch gebied als op didactisch
gebied. Door te focussen op de omgeving en niet alleen op het kind, kun je meer doen.
Zie het goede
Ga om te beginnen uit van de sterke kanten van deze kinderen, sluit aan hun hun goede
eigenschappen. Door echter niet te mopperen, maar vooral het kind aan te spreken op wat hij kan,
werk je aan de relatie en bouw je een band op.
Bespreek met je klas welke moeilijkheden je allemaal kunt ondervinden op school. Op deze manier
kun je ook ADHD bespreken (wel in overleg met kind en ouder).
Positieve houding
Een leerkracht die een positieve houding heeft naar kinderen, bereikt meer dan een leerkracht die al
die drukte maar vervelend vindt. Het blijkt dat het niet eens uitmaakt of je de klas heel erg structureert
voor het kind of dat je wat vrijer bent.
Een relatie opbouwen met deze kinderen is iets lastiger. Het helpt zeer als je erkent dat je weet en
snapt dat het lastig voor hen is, maar dat jij hun zult helpen en dat jullie het samen zeker voor elkaar
gaat krijgen.
Positief en helder communiceren
Als leerkracht moet je zeer bewust positief gaan communiceren met deze kinderen. Omdat er vaak
zaken misgaan, kun je snel in een negatieve spiraal met bijbehorende negatieve communicatie komen.
Blijf positief en stel heldere gedragsverwachtingen. Herhaal deze gedragsverwachtingen.
Het helpt om verwachtingen zichtbaar te maken.
Als het kind aan het werk is, ook al lukt dit misschien maar kort, laat dan merken dat je dit ziet.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller puckvanderplaat. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now