Class notes
Methodisch handelen 1
- Course
- Institution
Complete samenvatting van alle colleges van methodisch handelen 1 met daarbij ook stukken uit het boek.
[Show more]
Seller
Follow
neelfien
Content preview
Zorgplanning - de basisClinical practice of the dental hygienist
Hoofdstuk 24, pagina 395 t/m 397
De 4 basis stappen als het gaat om het opstellen van een behandelplan zijn:
1. Verzamelen en analyseren van informatie over de staat van het gebit
2. Diagnose opstellen
3. Behandeling kiezen
4. Een formeel plan opstellen
Als eerst luister je naar wat de patiënt als reden heeft voor behandelen, zoals bijvoorbeeld pijn.
Dit moet je in kaart brengen voordat je kan beginnen
Risicofactoren kunnen een behandeling beïnvloeden, preventieve educatie en begeleiding is
essentieel als het gaat om behandelen van patiënten met zo een risicofactor. Risicofactoren
kunnen je in categorieen indelen:
- Risicofactoren voor infecties or slechte reacties op behandelingen
1. Gedragsfactoren (slechte verwijdering van plaque, het niet naleven van mondhygiënische
aanbevelingen etc.)
2. Roken
3. Genetische factoren
4. Hormonale factoren (zwangerschap, menopauze)
5. Diabetes, botaandoeningen, aandoeningen die het immuunsysteem beïnvloeden
- Mondaandoeningen als risicofactor voor systeemziektes. Studies laten zien dat
mondhygiënische problemen vaak oorzaken zijn voor andere lichamelijke aandoeningen, zoals:
1. Diabetes
2. Zwangerschapsproblemen zoals vroeggeboorte
3. Cardiovasculaire aandoeningen (cardiovasculair = met betrekking op hart & bloedvaten)
4. Infectie endocarditis (hartkleppen)
5. Osteoporose (botaandoening)
- Risicofactoren voor cariës
1. Gedragsfactoren
2. Eetgewoonten (vaak eten van cariogeen voedsel)
3. Weinig fluoride
4. Genetische factoren etc
- Risicofactoren voor orale kanker
1. Roken
2. Veel alcohol drinken
3. Veel onbeschermde blootstelling aan de zon (lippen en gezicht)
4. HPV (een soa wat verschillende soorten kanker kan veroorzaken)
De algemene gezondheid van de patiënt:
- Fysieke gezondheid. We kijken naar de medische, fysieke gezondheid. Dit meten we
bijvoorbeeld met de ASA score. Roken is een gewoonte die de mondgezondheid erg beïnvloed.
We kijken vaak naar de kennis die de patiënt over mondgezondheid heeft. Hierop kan je inspelen
zodat je het juiste niveau van informatie verstrekt. Ook kijken we naar het vermogen van de
patiënt om zijn gebit te onderhouden. Dit bepaalt namelijk ook het succes van de behandelingen.
Als het gebit slecht behandeld blijft worden heeft de behandeling weinig zin.
Clinical practice … → LEZEN + MET POTLOOD ONDERSTREPEN ALS DE TOETS BIJNA IS,
samenvatten kost teveel tijd voor te weinig vragen
,Samenvatting college (leerdoelen)
- Je kent de begrippen (mond-)zorg, de 3 soorten zorg(-verleners), zorgvraag, subjectieve
zorgbehoefte en normatieve zorgbehoefte.
Mondzorg = ondersteunen bij het verkrijgen en behouden van een goede mondgezondheid (care &
cure)
Drie soorten zorgverleners = Professionele zorg (kraan dicht+dweilen), zelfzorg (belangrijkste, kraan
dicht), mantelzorg (kraan dicht) (care = kraan dicht en cure = dweilen)
Subjectieve zorgbehoefte = Nog niet uitgesproken behoefte. Perspectief patiënt, ervaren behoefte (bv
gele tanden).
Zorgvraag = Uitgesproken behoefte. De geuite zorgbehoefte aan de zorgverlener van de patiënt.
Iets is dus eerst een subjectieve zorgbehoefte, zodra het uitgesproken wordt is het de zorgvraag.
Normatieve zorgbehoefte = Behoefte bepaald door de professional.
- Je kent de 5 criteria van mondgezondheid.
1. Geen pijn
2. Geen ontstekingen, geen schadelijke processen
3. Adequate functie, functioneel
4. Acceptabele esthetiek, uiterlijk
5. Algemeen welbevinden, geluk op meerdere gebieden
- Je kent de 8 orale- en de 2 overstijgende procesgebieden die de mondgezondheid kunnen
bedreigen.
Overstijgende:
1. Medisch
2. Leven
Oralprocesgebieden:
1. Muskuloskeletale gebied
2. Slijm gebied (slijmvliezen)
3. Stand element
4. Caries
5. Parodontitis
6. Slijtage
7. Prosthetisch
8. Endo (pulpa)
Aangeboren, gezond, kan je oud mee worden.
Problemen binnen de mond, door gedrag.
Problemen uit de hand? Dit is de oplossing.
- Je weet dat de zorgcyclus een methodiek is waarlangs de
mondzorg vormgegeven wordt.
De zorgcyclus is een cyclus gebaseerd op de probleemoplossingcyclus.
Zelfzorg is basis (groen). Over het algemeen kent de zorgcyclus 3 fasen:
1. Dataverzameling + analyse (Anamnese en onderzoek, analyse)
2. Afstemming + planning (Zorgdoel (verkenning, erkenning,
herkenning) en Zorgplan)
3. Instemming + uitvoering (informed consent en therapie)
- Je kent de rol van de mondhygiënist binnen de context van de zorgplanning voor een patiënt.
De mondhygiënist doorloopt een soortgelijke cyclus gebaseerd op een afwijking, bijvoorbeeld
gingivitis. Dit is onderdeel van stap 10 uit de zorgcyclus hierboven.
UMO = uitgebreid mondonderzoek, intake, eerste keer. PMO= halfjaarlijkse controle
, Medische anamnese
College 1
Anamnese = de ziektegeschiedenis zoals die onder andere uit de herinnering van de patiënt
blijkt.
Medische anamnese → de voorgeschiedenis van ziekten en afwijkingen zoals deze door de
patiënt wordt medegedeeld aan mondhygiënist en/of tandarts.
Via de vragenlijst kom je achter mogelijke ziekten, afwijkingen en medicijnen die de
mondgezondheid kunnen beïnvloeden. Dit kan leiden tot het niet kunnen behandelen, het nemen
van voorzorgsmaatregelen en het voorkomen van calamiteiten.
Er wordt altijd een medische anamnese afgenomen bij intakegesprekken, later wordt hij alleen
nog maar geupdate.
Doel → risico’s beperken, adequaat reageren op urgente medische situaties,
voorzorgsmaatregelen kunnen nemen, rekening houden met evt. optreden van orale
verschijnselen.
Medische tandheelkundige interactie (MTI) = iets medisch heeft invloed op iets tandheelkundigs,
bijvoorbeeld medicatie met als bijwerking hyperplasie.
Tandheelkundige medische interactie (TMI) = iets tandheelkundigs heeft invloed op iets medisch,
bijvoorbeeld parodontitis op zwangerschap (kan leiden tot vroeggeboorte)
Orale verschijnselen als gevolg van een ziekte of behandeling
Candida = schimmelinfectie, witte plak op de tong en keel. Komt vaak door puffers voor astma.
Epulis = lokale zwelling van het tandvlees, vaak bij zwangere vrouwen door de hormonen.
Lichen planus = witte, vlekkerige strepen op het wangslijmvlies. Meerdere medische oorzaken.
Ziekte verslechtert door gebrek aan tandheelkundige behandeling, bijvoorbeeld parodontitis kan
leiden tot hart-en vaatziekten of vroeggeboorte bij zwangere vrouwen.
Belang medische anamnese →Medische ontwikkeling (hoe ouder hoe zieker, kortere
ziekenhuisopnames, steeds nieuwe inzichten), vergrijzing, langer behoud eigen dentitie, reizen
en mobiliteit neem toe (ziektes verspreiden sneller).
Gezondheidsvragenlijst → bepalen medisch risico. Zorgvuldig invullen en updaten bij
verandering is belangrijk. De gezondheidsvragenlijst heeft drie update-vragen:
- Is er iets aan uw gezondheid veranderd?
- Is er iets aan uw medicatie veranderd?
- Bent u onlangs nog bij huisarts of specialist geweest?
Uit de vragenlijst rolt een ASA-score van 1-5. ASA staat voor American Society of
Anesthesiologists. De score geeft de mate van gezondheid aan en helpt met inschatten van
complicatierisico tijdens behandelen.
ASA 1 → Normale, gezonde patiënt. Alle vragen zijn met ‘nee’ beantwoord en alle behandelingen
zijn mogelijk. (gezond, geen roker, minimaal alcoholgebruik)
ASA 2 → Patiënt met milde, systemische ziekte. Er is iets medisch aan de hand maar de patiënt
ervaart weinig klachten. Er is een hoofdvraag met ‘ja’ beantwoord, enige beperking van
, behandelingen. Je kunt maatregelen nemen zoals behandeling inkorten of bespreken met arts.
(zwangerschap, roker, obesitas, milde longaandoeningen, diabetes goed ingesteld)
ASA 3 → Patiënt met ernstige systemische ziekte. Er is iets medisch aan de hand en de patiënt
heeft er last van in het dagelijks leven. Er is een hoofd- en subvraag met ‘ja’ beantwoord,
beperkte behandelingen mogelijk of strikt op voorwaarden. (MET KLACHTEN (ritmestoornis,
hartklepafwijking, myocardinfarct >6 maanden) COPD, morbide obesitas, hepatitis, overmatig
alcoholgebruik, CVA/TIA/, diabetes niet goed ingesteld)
ASA 4 → Patiënt met ernstige systemische ziekte die een constante levensbedreiging vormt.
Patiënt heeft een levensbedreigende ziekte. Zowel de hoofdvraag als alle bijbehorende subvragen
met ‘ja’ beantwoord, behandeling kan gevaarlijk zijn, alleen behandelen indien nodig.
(hartfalen/nierfalen, ernstig kleplijden)
ASA 5 → Patiënt in levensbedreigende situatie die naar verwachting niet meer dan 24 uur meer
leeft. Terminale patiënt, kom je eigenlijk nooit tegen, geen behandeling of in het ziekenhuis.
Samenvattend/makkelijker te onthouden:
1 2 3 4
Gezond Milde dingen zoals: MET KLACHTEN Nieuwer dan 6
allergieën/epilepsie/roken/ maanden
hyperventilatie/zwangerschap Moeilijk instelbare /
nog niet ingestelde Diabetes in
Diabetes goed ingesteld diabetes combinatie met
cardiovasculaire
Ouder dan 6 maanden zonder complicaties
klachten
Wetgeving → weigert een patiënt mee te werken aan de anamnese dan kan (en mag je volgens de
wet, WGBO) weigeren om te behandelen.
Communicatie → leg het doel van de anamnese uit, begin hiermee. Toon interesse, ga niet te
snel, sluit positief af en vraag naar eventuele toevoegingen. Vraag door! (koorts? hoe hoog, moe?
wanneer etc.)
Voorbeeld: Patiënt zegt allergisch te zijn voor veel dingen waaronder verdoving. Jij vraagt door
en komt erachter dat de patiënt hartkloppingen krijgt, dit past niet bij allergie voor verdoving. Ze
blijkt allergisch voor adrenaline te zijn, de behandeling kan (toch!) doorgaan met een lage dosis
adrenaline. Doorvragen is dus heel belangrijk!
College 2
Medische anamnese zegt iets over:
- Fysiologie = werking van de organen
- Pathologie = ontstaan en verloop van ziekten
- Informatie patiënt
- Symptomen = kenmerk/klacht bij ziekte
- Therapie = genezing, behandeling, verlichting van symptomen/aandoening
- Risico’s / interactie die kan plaatsvinden
- Bijwerkingen = onbedoelde effecten bij medische behandelingen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller neelfien. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now