Summary
Samenvatting ondernemingsrecht week 3
- Course
- Institution
Volledige samenvatting van tutorials, colleges en leesmateriaal voor week 3. Vak succesvol afgerond met een 9.
[Show more]
Seller
Follow
Lawandmarketing
Reviews received
Content preview
Hoorcollege 3 BestuursaansprakelijkheidAlgemene opmerkingen
Het bestuur bestuurt (2: 129/239 BW)
Uitgangspunt: collectieve verantwoordelijkheid van het bestuur als college. Alle bestuurders tezamen zij
verantwoordelijk voor een ordelijke gang van zaken binnen de vennootschap en het nastreven van haar doel.
Uitgangspunt: vertaalt zich naar hoofdelijke aansprakelijkheid (art. 2:9 lid 2 BW: "ieder voor het geheel"). Een
individuele bestuurder kan zich trachten te disculperen door te bewijzen dat hem geen ernstig verwijt kan
worden gemaakt en dat hij er alles aan heeft gedaan.
Wat wordt in grote lijnen tot de algemene bestuurstaak gerekend?
De dagelijkse, algemene gang van zaken (art. 2:9 lid 2 BW)
Het strategisch ondernemingsbeleid (HR ABN Amro)
Het financiële beleid
Het onderhouden van beheers- en controlesystemen binnen de vennootschappelijke organisatie (vgl.
2:141/251 lid 2)
Intern/extern
Interne aansprakelijkheid:
De aansprakelijkheid van bestuurders tegenover de vennootschap
Art 2:9 BW neemt contractuele relatie bestuurder met vennootschap tot uitgangspunt: behoorlijke
taakvervulling
Bestuurder heeft inspanningsverplichting, geen resultaatsverplichting.
o Je kunt de bestuurder er niet op af rekenen dat hij een bepaald resultaat heeft behaald. Hij
moet zich enkel inspannen om het doel van de vennootschap te bereiken en om de omzet
voor aandeelhouders te maximeren.
Toetsingsnorm Objectivering van het ‘naar behoren’-vereiste via maatmanprincipe: de eis dat de
bestuurder handelt als "een redelijk handelend bestuurder".
Externe aansprakelijkheid:
Tegenover derden (6:162, 2:248, 2:249 BW)
Bijvoorbeeld tegen een individuele aandeelhouder (geen orgaan)
Een bestuurder kan niet een vordering die hij heeft op de vennootschap verrekenen met de schuld uit
externe aansprakelijkheid. De schulden vallen in verschillende ‘boedels
HR Van de Ven (1997)
Interne aansprakelijkheid: ernstig verwijt-criterium (sinds 2013: art. 2:9 lid 2 BW)
Relevante gezichtspunten:
De aard van de door de rechtspersoon uitgeoefende activiteiten
De in het algemeen daaruit voortvloeiende risico's
De taakverdeling binnen het bestuur
De eventueel voor het bestuur geldende richtlijnen
De gegevens waarover de bestuurder beschikte of behoorde te beschikken ten tijde van de aan hem
verweten beslissingen of gedragingen
Het inzicht en de zorgvuldigheid die mogen worden verwacht van een bestuurder die voor zijn taak
berekend is en deze nauwgezet vervult
,Ook van belang voor decharge als de vennootschap de bestuurder decharge heeft verleend dan geldt zulks
alleen voor zover de bestuurder het orgaan heeft geïnformeerd over zijn beleid en al datgene waarover voor de
vennootschap schade kan uitvloeien. Voor alles waar hij het orgaan niet over heeft geïnformeerd is er geen
sprake van decharge.
Relativering onderscheid intern/extern – HR Geocopter (2018)
HR Geocopter (2018):
Atypisch geschil
Bestuurder vraagt faillissement aan i.s.m. art. 2:246 BW
Curator spreekt bestuurder aan uit art. 2:248 BW. En beroep zich daarbij op 2:246, bestuurder had
niet machtiging van de AV en dit had hij niet, dit is kennelijk onbehoorlijk bestuur dat heeft geleidt tot
faillissement. Dit is vreemd art 2:246 beoogt de vennootschap te beschermen 2:248 ziet daarentegen
toe op het beschermen van de schuldeisers `
Vraag: kan schending wetsvoorschrift met interne ratio leiden tot externe aansprakelijkheid?
HR: ja, indien de faillissementsaanvrage ook de belangen van de gezamenlijke schuldeisers schaadt.
Van de interne sfeer kun je doorgeleiden naar de externe sfeer.
Convergentie Norm interne/externe bestuurdersaansprakelijkheid
HR Willemsen/NOM (2008):
Bestuurder vroeg faillissement aan zonder toestemming AVA. Individuele aandeelhouder spreekt
bestuurder aan uit onrechtmatige daad externe aansprakelijkheid
Hoge drempel van ernstig verwijt geldt ook als bestuurder door een derde (= individuele
aandeelhouder) uit OD wordt aangesproken!
Maar: strijd met statutaire bepaling die aandeelhouder beoogt te beschermen schept in beginsel
aansprakelijkheid. De bewijslast ligt dan bij de bestuurder om te bewijzen dat hem geen blaam treft.
Idem reeds t.o.v. de rechtspersoon: HR Berghuizer papierfabriek (2002): stelplicht en bewijslast rusten op
bestuurder!
Extern (OD)
Twee hoofdvarianten (HR Ontvanger/Roelofsen (2006):
1. 1.de "klassieke" Beklamel-norm (1989): namens de rp contracteren wetende (geobjectiveerd) dat a)
de rp niet zal kunnen nakomen en b) ook geen verhaal zal bieden.
2. 2.de New Holland Belgium-norm (2000): bewerkstelligen of toelaten dat rechtspersoon zijn bestaande
verplichtingen niet nakomt (bv. selectieve betaling, vgl. HR Source Food 2020)
a. Wanbetaling
b. Selectieve betaling: moeilijk je mag als bestuurder wel een zekere rangorde aanbrengen. Het
kan natuurlijk ook zo zijn dat er sprake is van een zekere betalingsonwil wat kan ontaarden in
onrechtmatig gedrag.
Extern (2:248 BW)
Systeem van bewijsvermoedens en "schadefixatie”
Wetsvoorstel Bestuur en Toezicht Rechtspersonen:
Art. 2:248 BW gaat ook gelden voor alle stichtingen en verenigingen (ontw. art. 2:9c BW)
MAAR: causaliteitsvermoeden lid 2 alleen voor commerciële st. en ver.
, Doorbraak via 2:11 BW
HR D-Freight (JOR 2011/144): incorporatieleer geldt voor aansprakelijkheid bestuurders: art. 10:118 jo. 119
sub d BW. Nederlandse rechtspersoon bestuurder en die had op haar beurt ene Belgische rechtspersoon
bestuurder. De vraag is op art 2:11 zo ver doorwerkt dat de eiser ook een Belgische RP-bestuurder kan
aanspreken? Nee het incorporatiestelsel staat hieraan in de weg. Eén vennootschap wordt beheerst wat
betreft zijn interne reilen en zijlen volgens het recht volgens welke de vennootschap wordt opgericht. Het
behoort niet tot zijn incorperatierecht de bestuurder van de Belgische RP kan niet worden aangesproken, maar
de Belgische RP zelf wel. Deze is immers bestuurder van de Nederlandse vennootschap waarvoor artikel 2:11
BW geldt.
Conclusie:
Het mechanisme van art. 2:11 BW kan worden doorbroken door gebruik van een buitenlandse
vennootschap als bestuurder
Zie echter de "veel-nauwere-band-exceptie" op het incorporatierecht ex art. 10:8 lid 1 BW, bij gebruik
van een formeel buitenlandse vennootschap.
Werk art 2:11 BW ook bij aansprakelijkheid uit OD?
HR LeRoux (2017) ja. Art 2:11 is niet beperkt tot aansprakelijkheidsgronden uit boek 2
Wel mag de 2e-graads bestuurder bewijzen dat hem geen ernstig persoonlijk verwijt treft
Conclusie: opmerkelijke omkering van bewijslast ten nadele van 2e-graads bestuurder
Interne aansprakelijkheid (art. 2:9 BW)
Overtreding van een gedragsnorm: onbehoorlijk bestuur.
Overtreding toetsings/aansprakelijkheidsnorm: ernstig verwijt.
Onbehoorlijk bestuur vs. ernstig verwijt
Moet er en sprake zijn van onbehoorlijk bestuur en een ernstig verwijt (samengesteld karakter)?
Of gaat het om seperate voorwaarden?
Ernstig verwijt disculpatie?
Conclusie: dit maakt voor de praktijk niets uit.
Maatman-bestuurder het uitgangspunt dat van bestuurders een zekere mate van professionaliteit verwacht
mag worden.
Indien de maatman-bestuurder de benodigde professionaliteit niet heeft, dan moet deze daarvoor een
professional inhuren.
Onkunde komt voor rekening van de bestuurder.
Behoorlijk bestuur:
Het leiding geven aan de onderneming;
Het beheer van de activa;
Het financieel beheer;
De vertegenwoordiging van de rechtspersoon; en
Het naleven van de wettelijke en statutaire regelgeving.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Lawandmarketing. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.62. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53920 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now