Summary study book Markt- en micro- economie of Van Gent, Van Bergeijk, Heuten (Deel 1 Theorie van de economische stelsels) - ISBN: 9001334725, Edition: 5, Year of publication: 2004
Deel 1 Theorie van de economische stelsels
1.1 Grondvormen van economische ordening
Wanneer mensen hoofdzakelijk door gewoonten en traditie geleid worden bij het nemen van hun
economische beslissingen, dan leven ze in een traditioneel geordend stelsel.
In elk stelsel, hoe modern ook, zijn er traditionele elementen in de economische besluitvorming
aanwezig. Bijvoorbeeld het opvolgen van je vader in Nederland.
In centraal geleide economieën is de economie overwegend verticaal georganiseerd en bestaat er
een gezagsrelatie tussen de centrale autoriteit en de overige deelnemers aan de economie.
Planeconomie: economisch stelsel waarbij de regering bepaalt wat en hoeveel er geproduceerd
wordt; de fabrieken moeten zich houden aan bijvoorbeeld de vijfjarenplannen van de regering.
In een decentraal georganiseerde economie bepalen de deelnemers aan het economische proces in
hoofdzaak zelf hoeveel en wat ze waar en wanneer consumeren, produceren, sparen, investeren enz.
Markteconomie (marktstelsel): productiemiddelen zijn in handen van particulieren. De markt
bepaalt wat er geproduceerd wordt en de prijzen worden bepaald door vraag en aanbod.
Abstracte markt: het geheel van vraag naar en aanbod van een goed of dienst, maar abstraheren we
van de reële dimensie. De abstracte markt is een concept voor de theoretische analyse van reële
markten.
Concrete markt: bij een concrete markt gaat het om de ontmoetingsplaats van vragers en aanbieders
van goederen en/of diensten. Zo’n concrete markt is steeds bepaald door de plaats, de tijd en het
geheel van de regels die het handelen van de marktpartijen voorschrijven.
, Relevante markt: de relevante markt betreft de ontmoeting van vraag en aanbod, waarbij vragers en
aanbieders bepaald worden vanuit een ‘relevantiecriterium’.
Een relevante markt kenmerkt zich door de volgende 3 dimensies:
- De productdimensie. Over welk product gaat het?
- De geografische dimensie. Wat is het relevante gebied waarbinnen vraag een aanbod elkaar
ontmoeten?
- De tijdsdimensie. Dit is de tijdsduur waarover de werking van de desbetreffende markt wordt
bestudeerd.
De productdimensie
Bij de productdimensie bakenen we de markt af naar het product.
De geografische dimensie
De producten zijn plaatsgebonden.
De tijdsdimensie
Het maakt nogal verschil of de vraag naar een product wordt bekeken als een jaargemiddelde/
maandgemiddelde enz.
Conjunctuur: de op- en neergaande beweging van de economie binnen een periode van vijf tot tien
jaar. Doorgaans kunnen de volgende fases worden onderscheiden: opleving, hoogconjunctuur,
recessie en depressie.
Eigendomsverhoudingen
Het bezit van eigendom geeft vrijheid van keuze in het handelen.
Eigendom is van direct belang voor de groei van nieuwe ondernemingen, waarin nieuwe
denkbeelden en nieuwe vormen worden uitgedrukt. Indirect is eigendom ook van belang, want het
maakt het anderen mogelijk een bedrijf te starten of voort te zetten en uit te breiden.
1.2 Bouwstenen van de economische orde
De economische orde kunnen we omschrijven als het geheel van de patronen en
eigendomsverhoudingen dat ten grondslag ligt aan de economische beslissingen die in een
samenleving genomen worden.
Zo’n economische orde is opgebouwd uit een samenstel van normen en waarden, zeden en
gewoonten, van rechtsregels en van economische organisatievormen.
De economische orde is het resultaat van een evolutieproces. In het algemeen gaat het bij
ordeningsvraagstukken om geleidelijke en veelal moeilijk te sturen veranderingsprocessen.
De functie van een economische orde is dan ook het economisch proces zodanig te geleiden, dat de
uitkomsten zo nauw mogelijk aansluiten bij de wensen van de deelnemers aan de economisch
systeem.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Janiekk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.