Inleiding in de psychologie
Hoorcollege 1
Leerdoelen:
1. De student kan een definitie van psychologie weergeven en herkennen in verschillende
verpleegkundige situaties
2. De kernpunten van de verschillende invalshoeken van de psychologie (biologisch, cognitief,
behavioristisch, perspectief van de gehele persoon, ontwikkelingsperspectief, sociocultureel)
uitleggen
3. Patiënten gedrag vanuit een casus verklaren vanuit de verschillende invalshoeken van de
psychologie (biologisch, cognitief, behavioristisch, perspectief van de gehele persoon,
ontwikkelingsperspectief, sociocultureel)
Wat is de definitie van psychologie
Definitie van psychologie is wetenschap van gedrag en mentale processen.
Drie soorten psychologen:
Experimenteel psychologen: onderzoeken uit de nieuwe psychologische kennis
Docenten psychologen: werken binnen een grote diversiteit aan opleidingen: ze geven
bijvoorbeeld les aan studenten van professionele bacheloropleidingen en aan universiteiten.
Toegepaste psychologen: gebruiken de kennis die door experimenteel psychologen is vergaard
om problemen van mensen op te lossen
- Arbeids- en organisatiepsychologen
- Sportpsychologen
- Schoolpsychologen
- Klinisch psychologen
- Forensisch psychologen
- Omgevingspsychologen
- Gerontopsychologen
Pseudopsychologie: niet onderbouwde psychologische aannamen die als wetenschappelijke
waarheden worden gepresenteerd. In de media is veel wat op psychologie lijkt in feite
pseudopsychologie.
Kritische denkvaardigheden: Om het verschil te kennen tussen psychologie en pseudopsychologie is
het nodig om kritische vragen te stellen.
1. Wat is de bron?
2. Is de bewering redelijk of extreem?
3. Wat is het bewijsmateriaal?
4. Kan de conclusie door de bias zijn beïnvloed?
- Bias: een vooroordeel, vervorming of vertekening van een situatie, meestal op basis
van persoonlijke ervaringen en waarden.
- Emotionele bias: De neiging om oordelen te vellen gebaseerd op attitudes en
gevoelens, in plaats van op een rationele analyse van het bewijsmateriaal
- Confirmatie bias: De neiging om informatie die niet bij je opvattingen aansluit te
negeren of te bekritiseren en om in plaats daarvan informatie te zoeken waar je het wel
mee eens bent.
5. Worden veelvoorkomende denkfouten vermeden?
6. Zijn voor het oplossen van het probleem verschillende invalshoeken nodig?
De zes perspectieven
, Biologische perspectief
Cognitieve perspectief
Behavioristische perspectief
Perspectieven van de gehele persoon
Ontwikkelingsperspectief
Socio-culturele
Biologische perfectief: Het psychologische perspectief dat de oorzaken van gedrag zoekt in het
functioneren van de genen, de hersenen en het zenuwstelsel en het hormoonstelsel.
Hersenen erbij betrokken?
Signaal dat naar de hersen gaat?
Hormonale/fysiologische/chemische processen?
Hartslag/ bloeddruk/ ademhaling?
Genetisch
Functie voor overleving van de mens
Oplossing
Angstboodschap niet doorgeven aan de hersenen
Diazepam geven om patiënt te helpen ontspannen
Niet altijd een oplossing, maar wel een verklaring voor de angst
Cognitieve perspectief: gedrag wordt bepaald door interpretaties/ gedachten (cognities) over onze
omgeving. Cognities: gedachtes.
Een van de belangrijkste psychologische perspectieven, waarbij de nadruk ligt op mentale processen,
zoals leren, geheugen, perceptie en denken als vormen van informatieverwerking.
Naaldangst: De naald veroorzaakt niet de angst, de gedachtes over de naald veroorzaken de angst.
Dit is eng
Dit kan ik niet aan
Dit doet vreselijk pijn
Ik ga flauwvallen
De naald breekt af
Oplossing
Cognitieve (gedrags)therapie
Irrationele gedachten over naald/injectie aanpakken
1. Onderzoek:
Welke gedachten heb ik?
2. Veranderen:
Kloppen mijn gedachten wel?
Wat zijn meer rationele gedachten?
Behavioristische perspectief: Gedrag ontstaat als reactie op stimuli (prikkels) uit de omgeving
afhankelijk van de consequenties van de reactie.
, Een psychologische invalshoek die de bron van onze handelingen zoekt in stimuli vanuit de
omgeving, in plaats van innerlijke mentale processen
Blootstelling (exposure) Fysieke reactie (response) =
Aan de stimulus = Pijn & angst
Prik van een naald (voor volgende prik) = consequentie
Stimulus – Response – Leren. Angst is aangeleerd door een negatieve ervaring met naalden (=
conditionering)
Desensitisatie: leren dat iets normaal is, je wordt dan minder angstig. Door bijvoorbeeld door
therapie.
Ontwikkelingsperspectief: Gedrag wordt bepaald door interactie tussen erfelijke eigenschappen en
onze omgeving. De biologisch psychologen leggen de nadruk op nature, terwijl de behavioristen
nurture benadrukken. In ontwikkelingsperspectief komen deze krachten samen.
Welke levert het grootste aandeel:
Genen/ omgeving? (Nature/ nurture – debat)
Oplossing
Onderzoek doen naar genen die naald-angst kunnen veroorzaken en deze opsporen en
modificeren (=misschien ooit toekomst?)
Onderzoek doen naar aandeel nature/ nurture:
Het laat je vanuit het ontwikkelingsperspectief begrijpen wat de interactie is tussen de genen
en de omgeving, wat verklaring kan bieden (en dus voorspelbaarheid voor grotere groep)
voor het ontstaan van gedrag.
Socioculturele perspectief: Gedrag wordt bepaald door de sociale situatie en/of de cultuur waarin je
je bevindt (kracht van de situatie)
Een van de zes belangrijke perspectieven van psychologie, dat de nadruk legt op het belang van
sociale interactie, sociaal leren en een cultureel perspectief.
Naaldangst
Voorbeeldgedrag van directe omgeving (familie) beïnvloedt angst
Ziekenhuisomgeving/ artsen/ verpleegkundigen/ medepatiënten in de wachtkamer
beïnvloeden angst
Cultuur: China en Japan, niet toegestaan negatieve emoties in het openbaar te uiten
Verschil tussen mannen en vrouwen in uiten van emotie
Oplossing
Ziekenhuisomgeving anders inrichten (v.b ‘healing enviroment’)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yasminaoufkir. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.34. You're not tied to anything after your purchase.