Celdeling en erfelijkheid
leerdoelen:
Na het bestuderen van de stof kun je:
● de celtheorie beschrijven;
● de celcyclus beschrijven;
● de bouw van het DNA beschrijven;
● het proces replicatie beschrijven;
● uitleggen hoe een chromosoom er uit ziet in een cel die in de G1 fase zit en hoe een
chromossom er uit ziet in een cel die deelt;
● weergeven wat het verschil is tussen chromatine, chromatide en een chromosoom;
● de terminologie van de erfelijkheid beheersen
● een beschrijving geven van groei en normale celdeling
● de oogenese en de spermatogenese beschrijven
● uitleggen wat het verschil is tussen een erfelijke overgedragen en een niet erfelijke
overgedragen retinoblastoom is
de les:
celdeling en erfelijkheid. erfelijkheid begrijp je veel beter als je celdeling goed begrijpt.
programma:
- chromosomenkaart
- mitose
- celcyclus
- DNA replicatie
- chromosoom voor en na celdeling
- vormen van DNA
waarom dit onderwerp voor de oogzorg?
je zult veel te maken krijgen met overerving. Heel veel ziektes die een genetische bepaling
hebben.
wat zijn erfelijke ziektes?
hoe ontstaan erfelijke ziektes?
hoe groot is de kans dat een erfelijke ziekte
wordt overgeërfd?
, Je hebt van elke chromosoom er 2, 1 van je
vader, 1 van je moeder. (altijd een soort van
reserve)
chromosomen die bij elkaar horen gaan
tijdens de celdeling als een x in elkaar zitten.
Chromosomen bestaan uit DNA, waarop de
genen te vinden zijn.
een chromosomenkaart
zit een ziekte op X of Y chromosoom?
geslachtsgebonden overerving.
taaislijmziekte: komt geen water bij het
slijm, dus heel taai. komt door het chloor
kanaaltje. genetische aandoening: wil
zeggen dat een eiwit niet goed wordt
aangemaakt waardoor een niet werkzaam
chloride kanaaltje ontstaat.
CF:
- 4% van de mensen is drager van het gen op chromosoom 7
- 0,0004% van de baby’s heeft CF (1 op de 2500)
- recessief autosomaal
retinoblastoom:
tumor in het oog
- waarom wel bij kinderen en niet bij volwassenen?
- wat is het verschil tussen de erfelijke (2 ogen) en de niet erfelijke (1 oog) vorm?
willen we dit weten? ja
Voordat we gaan kijken hoe genen tussen individuen doorgegeven worden… kijken we
eerste hoe genen binnen een individu worden doorgegeven.
Tijdens alle delingen moest DNA gekopieerd worden en precies doorgegeven worden aan
de volgende cel.
, Mitose
is een normale celdeling waar de volledige DNA gekopieerd en doorgegeven wordt.
Robert Hooke ontdekte cellen. Hij zag ze als een soort bakstenen in de muur, als een soort
blokjes om er volume aan te geven.
Waar komen cellen vandaan?
Schwam en Schleiden kwamen in 1837 met de celtheorie.
de celtheorie:
- elk organisme bestaat uit 1 of meer cellen
- cellen vormen de primaire bouwstenen voor de structuur en functie van de
organismen en hebben alle kenmerken van het leven (elke cel leeft)
- cellen ontstaan uit andere cellen
de celcyclus zet 2 dingen op een rij: hoe ziet een cel er gewoon uit en hoe ziet een cel er uit
als die gaat delen
Kun je dit praktisch maken?
A heeft meer dochtercellen
omdat mitose een groter deel
van de cirkel is dan B. Mitose
doet er iedere keer even lang
over.
Kanker cel deelt veel te snel.
Kun je die interfase langzamer
maken zodat die niet meer zo
snel deelt?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nikkioptometrie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.19. You're not tied to anything after your purchase.