Leerpad C - pathologie en
farmacologie
HERHALING (de hartwerking)
Cardio: een samenspel van elektriek en mechaniek
ELEKTRIEK:
Elektrische activiteit in het hart
o Normale geleiding
o Ritmestoornissen
o Geleidingsstoornissen
MECHANIEK:
Hemodynamisch gevolg van de elektrische activiteit
o Hemodynamiek
o Bloeddruk
o Hart en vaatziekten
1. Inleidende begrippen van
hemodynamica
1.1 De bloeddrukformule
Bloeddruk = Cardiac output x Systeemweerstand
Onder normale omstandigheden pompt het hart ongeveer 5l bloed per
minuut rond.
De bloeddruk binnen het bloedcirculatiesysteem wordt bepaald door 2
parameters.
Volume, in dit geval de cardiac output kan pas een druk opbouwen in een
systeem
als het een weerstand ondervindt. We kunnen de basisformule voor
bloeddruk dus
als volgt weergeven
,1.2 Cardiac output
Cardiac output = hartminuutvolum, ofwel de hoeveelheid bloed die door het hart wordt
uitgepompt in 1 minuut
Cardiac output = slagvolume x frequentie
1.2.1 Slagvolume
Slagvolume (60 a 80ml) = hoeveelheid bloed die wordt uitgepompt in 1
hartslag en wordt bepaald door:
Preload
o Vullingsgraad bepaalt de spanning op de wand van het hart
en heeft een directe relatie met de krcht waarmee het hart
samenknijpt
o Artiale kick
Contractiliteit
o Ejectiefractie (EF%) percentage van het einddiastolische
volume dat uitgepompt wordt
1.2.2 Frequentie
Weerstand die het hart ondervind bij het pompen van bloed in het
arterieel systeem
Hoe hoger de weerstand, hoe hoger de bloeddruk
,1.3 Systeemweerstand
De SVR (systemic vascular resistance) is nagenoeg de belangrijkste
parameter in de
nabelasting van het hart, ook wel de afterload genoemd. Het is een
maat voor de
weerstand die het hart ondervindt van het arteriële vaatbed om bloed uit
te pompen.
De helft van deze weerstand wordt door de terminale perifere vaten
bepaald. De
systeemweerstand is op zich een parameter voor de circulatie van de
grote
bloedsomloop. Naar analogie kan de berekening gemaakt worden voor de
pulmonale
weerstand (PVR) van de kleine bloedsomloop.
2. Farmacologie van de hemodynamica
De bloeddruk wordt beïnvloed door 3 systemen.
Cateholaminesysteem
Reninine-angiotensine-aldosteron systeem
Vasopressine systeem (niet kennen)
2.1 Het zenuwstelsel en bloeddruk
2.1.1 Parasympatisch zenuwstelsel
Het deel van het autonome zenuwstelsel dat het lichaam in een toestand
van rust brengt. De belangrijkste parasympatische zenuw is de Nervus
Vagus die de hartwerking, bronchiën, maagdarmstelsel en urineleider
beïnvloedt. De transmissie van signalen gebeurt door acetylcholine.
Vagale stimulatie kan optreden door een verhoogde intra abdominale
druk bij persen, bij een wurgreflex mogelijks veroorzaakt door een
maagsonde of door emotie, vermoeidheid of warmte. Dit wordt bedoeld
wanneer men spreekt over een “vagale
reactie”. De N. Vagus innerveert tevens ook de baroreceptoren thv de
aortaboog.
2.1.2 (ortho) sympatisch zenuwstelsel
Het sympatische zenuwstelsel is de tegenpool van het parasympatisch
stelsel binnen
het autonome zenuwstelsel. De sympatische (adrenerge) receptoren van
het alfa
, en bèta type activeren het lichaam in geval van onrust. Catecholamines
(Noradrenaline®, Adrenaline® en Dopamine®) fungeren als
neurotransmittor. Het
orthosympatische zenuwstelsel zorgt voor een hogere hartslagfrequentie,
vasodilatatie in de spieren, hogere ademhalingsfrequentie en remt de
spijsvertering.
Orthosympaticus Parasypaticus
Versnelt Vertraagt
Catecholamines Acetylcholine
Alfa receptoren (bloedvaten)
Bèta 1 receptoren (hartspier)
Bèta 2 receptoren (longen)
Adrenerge reacties Vagale reacties
2.2 Het RAAS systeem
Het Renine Angiotensine Aldosteron
Systeem
Water en elektrolytenhuishouding
• Angiotensine II geeft
vasoconstrictie
• Aldosterone zorgt voor water en
zoutretentie
3. Farmacologie: ingrijpen op variabelen
van de bloeddruk
Cardiovasculaire geneesmiddelen kunnen worden gedefinieerd aan de
hand van 4 eigenschappen:
• Inotrope medicatie contractiliteit beïnvloeden
• Chronotrope medicatie frequentie beïnvloeden
• Andere niet kennen
farmacologie
HERHALING (de hartwerking)
Cardio: een samenspel van elektriek en mechaniek
ELEKTRIEK:
Elektrische activiteit in het hart
o Normale geleiding
o Ritmestoornissen
o Geleidingsstoornissen
MECHANIEK:
Hemodynamisch gevolg van de elektrische activiteit
o Hemodynamiek
o Bloeddruk
o Hart en vaatziekten
1. Inleidende begrippen van
hemodynamica
1.1 De bloeddrukformule
Bloeddruk = Cardiac output x Systeemweerstand
Onder normale omstandigheden pompt het hart ongeveer 5l bloed per
minuut rond.
De bloeddruk binnen het bloedcirculatiesysteem wordt bepaald door 2
parameters.
Volume, in dit geval de cardiac output kan pas een druk opbouwen in een
systeem
als het een weerstand ondervindt. We kunnen de basisformule voor
bloeddruk dus
als volgt weergeven
,1.2 Cardiac output
Cardiac output = hartminuutvolum, ofwel de hoeveelheid bloed die door het hart wordt
uitgepompt in 1 minuut
Cardiac output = slagvolume x frequentie
1.2.1 Slagvolume
Slagvolume (60 a 80ml) = hoeveelheid bloed die wordt uitgepompt in 1
hartslag en wordt bepaald door:
Preload
o Vullingsgraad bepaalt de spanning op de wand van het hart
en heeft een directe relatie met de krcht waarmee het hart
samenknijpt
o Artiale kick
Contractiliteit
o Ejectiefractie (EF%) percentage van het einddiastolische
volume dat uitgepompt wordt
1.2.2 Frequentie
Weerstand die het hart ondervind bij het pompen van bloed in het
arterieel systeem
Hoe hoger de weerstand, hoe hoger de bloeddruk
,1.3 Systeemweerstand
De SVR (systemic vascular resistance) is nagenoeg de belangrijkste
parameter in de
nabelasting van het hart, ook wel de afterload genoemd. Het is een
maat voor de
weerstand die het hart ondervindt van het arteriële vaatbed om bloed uit
te pompen.
De helft van deze weerstand wordt door de terminale perifere vaten
bepaald. De
systeemweerstand is op zich een parameter voor de circulatie van de
grote
bloedsomloop. Naar analogie kan de berekening gemaakt worden voor de
pulmonale
weerstand (PVR) van de kleine bloedsomloop.
2. Farmacologie van de hemodynamica
De bloeddruk wordt beïnvloed door 3 systemen.
Cateholaminesysteem
Reninine-angiotensine-aldosteron systeem
Vasopressine systeem (niet kennen)
2.1 Het zenuwstelsel en bloeddruk
2.1.1 Parasympatisch zenuwstelsel
Het deel van het autonome zenuwstelsel dat het lichaam in een toestand
van rust brengt. De belangrijkste parasympatische zenuw is de Nervus
Vagus die de hartwerking, bronchiën, maagdarmstelsel en urineleider
beïnvloedt. De transmissie van signalen gebeurt door acetylcholine.
Vagale stimulatie kan optreden door een verhoogde intra abdominale
druk bij persen, bij een wurgreflex mogelijks veroorzaakt door een
maagsonde of door emotie, vermoeidheid of warmte. Dit wordt bedoeld
wanneer men spreekt over een “vagale
reactie”. De N. Vagus innerveert tevens ook de baroreceptoren thv de
aortaboog.
2.1.2 (ortho) sympatisch zenuwstelsel
Het sympatische zenuwstelsel is de tegenpool van het parasympatisch
stelsel binnen
het autonome zenuwstelsel. De sympatische (adrenerge) receptoren van
het alfa
, en bèta type activeren het lichaam in geval van onrust. Catecholamines
(Noradrenaline®, Adrenaline® en Dopamine®) fungeren als
neurotransmittor. Het
orthosympatische zenuwstelsel zorgt voor een hogere hartslagfrequentie,
vasodilatatie in de spieren, hogere ademhalingsfrequentie en remt de
spijsvertering.
Orthosympaticus Parasypaticus
Versnelt Vertraagt
Catecholamines Acetylcholine
Alfa receptoren (bloedvaten)
Bèta 1 receptoren (hartspier)
Bèta 2 receptoren (longen)
Adrenerge reacties Vagale reacties
2.2 Het RAAS systeem
Het Renine Angiotensine Aldosteron
Systeem
Water en elektrolytenhuishouding
• Angiotensine II geeft
vasoconstrictie
• Aldosterone zorgt voor water en
zoutretentie
3. Farmacologie: ingrijpen op variabelen
van de bloeddruk
Cardiovasculaire geneesmiddelen kunnen worden gedefinieerd aan de
hand van 4 eigenschappen:
• Inotrope medicatie contractiliteit beïnvloeden
• Chronotrope medicatie frequentie beïnvloeden
• Andere niet kennen
