Summary
samenvatting: publiek recht
- Course
- Institution
inleiding/begrip recht: objectief en subjectief recht/bronnen van het recht/recht veronderstelt een staatsgezag/Belgische staat
[Show more]
Seller
Follow
janaanas
Content preview
Publiek Recht – Deel 1Het begrip recht – definitie – objectief en subjectief recht
De indeling van de rechtsregels
De bronnen van het recht
Hoofdstuk 0: inleiding – Recht en Sociaal Werk
Recht en rechtvaardigheid
ð Gelijk hebben en gelijk krijgen zijn 2 verschillende dingen
ð Tijdsgeest en politieke macht spelen hierbij een belangrijke rol
ð Onder bewijsrecht vallen : Bewijsregels en Procedureregels
De juridische taal
ð Vak jargon = taal die specifiek is voor een bepaald beroep
ð Latijnse termen
ð Juristen maken gebruik van dagdagelijkse woorden, maar deze krijgen andere
betekenis in het recht
ð Ingewikkelde zinconstructies: passief, vertaling uit het Frans,…
ð Juridische woordenboeken
Sociale onrechtvaardigheid
ð De kloof tussen zij die hun rechten kennen en zij die hun rechten niet kennen wordt
alsmaar groter
ð Zij die de taal van het recht beheersen en zij die de taal van het recht niet beheersen
Waarom is recht belangrijk voor een sociaal werker?
ð Als MA kom je in contact met mensen die “problemen” hebben… hen wegwijs maken
in hun rechten, helpen hun rechten realiseren maakt deel uit van mensen terug in
hun kracht brengen. Mensen aan en tot hun rechten brengen behoort tot de
essentie van het beroep.
, ð Als MA werk je steeds binnen een organisatie die qua structuren, werking en
doelstelling onderworpen is aan rechtsregels.
ð Als MA help je enerzijds mee aan het uitvoeren van beleidskeuzes (internationaal,
nationaal, regionaal en lokaal) maar bouw je anderzijds ook mee aan het beleid.
Sociaal Werk beweegt zich op het snijvlak tussen burger (hulpvrager) en samenleving (sociaal
systeem)
§ Een sociaal werker kent de burger en de samenleving Juridische wereld
§ Het juridisch systeem is een belangrijk onderdeel van deze
samenleving, kennis ervan is belangrijk om rechten voor burgers te
kunnen realiseren,
§ Bij het toepassen van het recht moet de SW kritisch kijken vanuit
waarden en normen (moreel-etisch-perspectief),
§ Mensenrechten en sociale rechtvaardigheid staan hierbij centraal
Kort samengevat: een sociaalwerker
• Kent de juridische aspecten van onze samenleving
• Ziet de toepassing van de wet in de samenleving
• Kent de relevante rechtsregels of kan ze opzoeken
• Kan die regels ook toepassen
• Kijkt kritisch naar het juridisch systeem
, Hoofdstuk 1: het begrip recht – objectief en Subjectief recht
OBJECTIEF RECHT – “THE LAW”
Definitie = “Het (objectief) recht wordt gedefinieerd als een geheel van gedragsregels die de
overheid heeft uitgewerkt en die door haar verplicht worden opgelegd aan de burgers ter
bescherming van vitale maatschappelijke belangen.”
Deze definitie bestaat uit 3 aspecten:
1. Een geheel van gedragsregels
ð Dit zijn leefregels die een bepaald “gedrag” voorschrijven. Deze regels zijn normatief
(= regels die zeggen wat mag en niet mag en wat moet).
ð Onze hele menselijke samenleving wordt beheerst door een samenspel van
gedragsregels. Deze gedragsregels kunnen zowel gebodsbepalingen (vb. je moet
belastingen betalen) als verbodsbepalingen (vb. je mag niet doden) zijn.
ð Rechtsregels gebieden of verbieden. Ze beperken de vrijheid van een persoon, maar
hij krijgt (rechts)zekerheid in de plaats.
2. Die de overheid heeft uitgewerkt en afdwingbaar maakt
ð Gedragsregels zoals beleefdheidsregels ,etc … zijn geen recht, omdat zij niet door de
overheid worden opgelegd en omdat er geen onmiddelijke sancties zijn bij het
overtreden.
ð Een gewone gedragsregels worden pas een rechtsregel wanneer die door de overheid
afdwingbaar worden gesteld.
ð Bij het overtreden van zo’n rechtsregel wordt een heel overheidsapperaat in werking
gesteld:
o Rechters
o Politie
o gerechtsdeurwaarders,…
ð Overheid creëert in eerste instantie een georganiseerde en gestructureerde
samenleving.
o Democratische samenleving: het gezag van de overheid berust op regels
afdwingbaar maken op instemming van het volk
, o Totalitaire samenleving (dictatuur): overheid eigent zich macht toe door
middel van gweld en onderdrukking
De afdwingbaarheid van de rechtsregels gebeurt op verschillende manieren.
ð Er bestaan enerzijds burgerlijke rechters, die burgerlijke sancties uitspreken in het
kader van burgerlijke procedure voor de burgerlijke rechtbanken.
ð Anderzijds strafrechters, die strafrechtelijke sancties opleggen in het kader van een
strafprocedure voor de strafrechtbanken.
Een sanctie is dus een reactie van de overheid op het niet naleven van de Rechtsregel.
A) Door middel van burgerlijke sancties – burgerlijke procedure – burgerlijke rechtbank
o Wanneer burgers het niet eens met elkaar worden of wanneer één van hen
zich benadeeld voelt, kan de burgerlijke rechter tussen beide komen om het
conflict op te lossen.
o Vb. echtscheidingen, een verkoop dat misloopt, huurgeschillen,
erfeniskwesties etc,…
o De persoon die het initiatief neemt en naar de rechter stapt wordt de “eiser”
genoemd, de andere de “verweerder”
o De procedure is geregeld in het Gerechtelijk Wetboek en wordt de “burgelijke
procedure” genoemd
o De rechter oordeelt wie vervolgens het recht gelijk en ongelijk heeft. De
burgerlijke rechter spreekt geen straf uit, maar burgerrechtelijke sancties.
1. Sancties door middel van gedwongen uitvoering van de regel
• Wanneer de regel verplicht dat er een geldsom moet betaald
worden, zal de sanctie bestaan uit het verplicht betalen van de
geldsom. Wanneer die verplichting om een geldsom te betalen
wordt geschonden zal er uiteindelijk beslag worden gelegd op
roerende of onroerende goederen.
• Wanneer de regel verplicht om iets te doen of niet te doen en dit
niet wordt nagekomen, zal de sanctie bestaan uit de veroordeling
tot uitvoering tot uitvoering om alsnog de regel, plicht na te
komen. Wanneer, ondanks de veroordeling hiertoe door de rechter
de veroordeelde het niet doet, zal de rechter eventueel
dwangsommen opleggen. Wanner dit ook niet leidt tot uitvoering
zal er “manu militari”, met de gewapende hand, opgetreden
worden.
Een dwangsom is geen geldboete. De essentie van een dwangsom
is om er voor te zorgen dat een veroordeling wordt nageleefd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller janaanas. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78075 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now