H1: Besturingssystemen
1.1: Wat is een besturingssysteem?
Link tussen hardware & gebruiker
Werkt binair
Processor aansturen, geheugen vrijmaken, zorgen dat muis, klavier, … werkt
OS detecteert vandaag de dag altijd alle hardware componenten, ni altijd drivers nodig
dus, plugnplay dus ig
Wat is een OS?
= het maakt het gebruik v/d hardware mogelelijk
Hardware is essentieel ofc
Gebruiker geeft instructies aan OS en OS dan aan hardware
o OS zorgt dan ook voor de juiste volgorde van instructies, …
Taken v/e OS
Informatie opslaan & ophalen
Prioriteiten regelen
…
Tijdelijke samenwerking tussen programma’s mogelijk maken
o bv ne foto verslepen nr mess om te versturen, copy paste, ...
Reageren op fouten: foutmeldingen geven
… alles smooth laten verlopen
Voorbeelden
Windows, MacOS, Linux, android, …
1.2: Soorten besturingssystemen
Soorten OS
Single-task: 1user die 1taak me ne keer doet: zoals CLI (bv MSDOS, linux)
o Ni veel geheugen/rekenkracht nodig
Multitasking, single-user: meerdere taken tegelijk gsm, pc, tablet, …
o Geheugen & rekenkracht is veel hoger
Multi-user: meerdere gebruikers tegelijk meestal servers
1.3: Concepten van besturingssystemen
Verschillende lagen
, Shell: het deel van het OS waar de gebruiker het meest mee vertrouwd is
Utilities: bevat routines die nodig zijn voor het uitvoeren van opdrachten
Kernel / kern: bevat de meest gebruikte routines
Soorten programma’s / taken
Interactieve programma’s: snelle respons
o Bv commands in terminal: opdracht typen – uitvoering – nieuwe opdracht typen - …
Batch programma’s: op den achtergrond vooral dus ni zo belangrijk dus geen directe
respons ( via scheduling)
o Bv verschillende commands in 1 file wordt een na een uitgevoerd
Real-time programma’s: hele snelle respons
o Bv controlesysteem voor het luchtverkeer op een vliegveld
Processen (OS bestaat uit processen en resources!)
= 1/meer reeksen opdrachten die door het OS gezien worden als 1 werkeenheid
Programma gebruikt processen om shit te doen
o Ge ga bv ni uw game opstarten om gwn nr te zien ma om te gamen
Resources
Programma’s spreken processen aan, een processen spreken dan resources aan
Resources zijn:
o ROM, RAM, uitvoeringstijd op de CPU, communicatie met randapparaten, …
het OS moet zien dat elk proces toegang krijgt tot de nodige resources:
o bestanden & records lokaliseren
o zorgen voor voldoende geheugen per proces
o gebruik v/d CPU regelen
o gegevensstroom van & naar randapparatuur regelen
Scheduling (zie volgende HT’s)
= rekentijd verdelen onder programma’s, prioriteit geven aan processen, …
Belangrijk bij multitasking -en multi-user systemen
,Concurrency (zie volgende HT’s)
Botsingen voorkomen wie krijgt prioriteit
o Bv: 2processen willen dezelfde printer gebruiken
o Het OS regelt in welke volgorde de processen afgehandeld worden (=synchronisatie)
Ontwerp-criteria
Consistentie
Flexibiliteit
Overdraagbaarheid: bv een word doc doorsturen, da moet op anderen hun OS kunnen
openen.
, H2: Virtualisatie & Cloud
2.1 Wat is virtualisatie
= een virtuele versie maken van iets (bv storage devices, …)
Virtuele Architectuur
Traditioneel: 1PC: 1OS tegelijk die alles beheert.
Virtueel: 1PC: meerdere OS’en tegelijk draaien
Meerdere PC’s op 1 PC virtueel draaien, ze gebruiken dan dezelfde hardware.
Virtuele hardware
Hardware wordt gedeeld: iedereen kan het gebruiken (de pc zelf, virtuele machines)
o Hardware: CPU, geheugen, NIC (krijgen virtueel ook telkens een eigen MAC-adres), disks, …
Virtualisatie wordt gewoonlijk toegepast op servers, ni workstations gelek wij
Voordelen virtualisatie
Efficiënter gebruik van beschikbare hardware
o processoren worden bv den helft van den tijd maar 10% gebruikt
Goedkoper dan aparte systemen te moeten kopen
o Hoe meer virtuele machines hoe goedkoper uiteindelijk.
Lagere ecologische voetafdruk cuz geen aparte fysieke toestellen nodig
Virtualisatiesoftware
Virtualbox: eerder om te testen enz, ni om servers op te laten draaien
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller easyIT. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.