Summary
Samenvatting Gezondheidspsychologie leerjaar 1, ISBN: 9789043034579 Gezondheidspsychologie
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van het boek Gezondheidspsychologie van Val Morrison & Paul Bennett, 4 editie.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
jasmijnjesterhoudt
Content preview
Samenvatting Gezondheidspsychologie.2 studiepunten 60 juist/onjuist vragen.
Preventie:
- Universeel: gericht op een gehele groep waar
niet per se iets mee aan de hand is.
- Selectief: groep met een verhoogd risico.
- Geïndiceerd: gericht op groep waar al iets mee
aan de hand is.
Behandeling:
- Casus identificatie: gericht op 1 persoon
- Standaard behandeling: gericht op een
‘verslaafde’, kunnen meerdere personen onder
vallen.
Hoofdstuk 1: wat is gezondheid?
Wat is gezondheid? Veranderende
perspectieven.
Individuele, culturele en leeftijd gerelateerde perspectieven op gezondheid.
Wat is gezondheidspsychologie?
Kernvraag 1: Wat is gezondheid? Veranderende perspectieven.
Wat is gezondheid?:
‘Een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn.’
Gezondheid heeft zowel lichamelijke als geestelijke betekenis, er is dan ook een
relatie tussen geestelijke en lichamelijke gezondheid.
Nieuwe verklaringen voor gezondheid:
- Niet langer aan kwade geesten of goden toegeschreven
- Hippocrates (Griekse arts uit de oudheid, 460-377 voor Christus) schreef ziekte toe
aan verstoord evenwicht van de vier lichaamssappen (gele gal, slijm, bloed en zwarte
gal). Hij beschouwde lichaam en geest als eenheid.
Oplossing? Bepaald dieet of medicatie
- Galenus (invloedrijke Griekse arts, 139-199 na Christus) ondersteunde deze theorie
Dualisme: het idee dat lichaam en geest afzonderlijke eenheden zijn. (Descartes)
Het aannemen van twee tegenover of onafhankelijk naast elkaar staande beginselen
lichaam & geest ter verklaring van de werkelijkheid.
,Positieve gezondheid:
‘Het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het
leven om te gaan en zoveel mogelijk eigen regie te voeren.’
De zes dimensies van gezondheid in het concept ‘positieve gezondheid’ van Machteld Huber.
1. Lichaamsfuncties
2. Mentaal welbevinden
3. Zingeving
4. Kwaliteit van leven
5. Meedoen
6. Dagelijks functioneren
Etiologie: Wat is de oorzaak van een ziekte.
Mechanistische benadering: Mechanisme is in de filosofie het idee dat aan alle
natuurlijke fenomenen een waarneembare, fysieke verklaring ten grondslag ligt. Het
tegenovergestelde van mechanisme is vitalisme, de filosofische theorie dat vitale
krachten in het leven aanwezig zijn, zodat het leven niet alleen met fysieke
verklaringen beschreven kan worden.
Modellen:
- Biomedisch ziektemodel: ziekten en symptomen hebben een achterliggende
fysiologische verklaring en dat genezing mechanistisch en rechtlijnig werkt.
Mechanistische benadering: een benadering die het gedrag reduceert tot het
niveau van het orgaan of de lichamelijke functie.
- Biopsychosociaal ziektemodel: ziekten en symptomen zijn een combinatie van
lichamelijke, sociale, culturele en psychologische factoren (erkenning van de rol van
gedrag) waardoor psychologische factoren kunnen worden verklaard.
Mortaliteit: (overlijden): meestal uitgedrukt in de vorm van sterftecijfers, ofwel het
aantal sterfgevallen in een gegeven populatie en/of in een gegeven jaar
toegeschreven aan een bepaalde aandoening (bijvoorbeeld het aantal sterfgevallen
als gevolg van kanker onder vrouwen in 2000)
,Kernvraag 2: Individuele, culturele en leeftijd gerelateerde perspectieven op
gezondheid.
Lekentheorieën over gezondheid:
- Sociale representatie van de gezondheid: datgene wat bepaalde groepen onder
gezondheid verstaan.
Er werden grofweg drie verschillende antwoorden gegeven:
1. Gezondheid betekent ‘een overwegend gevoel van welzijn.’
2. Gezondheid heeft te maken met ‘de afwezigheid van symptomen van ziekte.’
3. Gezondheid is zichtbaar in ‘de handelingen waartoe een lichamelijke gezond persoon
in staat is.’
Gezondheidsgedrag:
‘Gedrag ongeacht de gezondheidstoestand waarin men zich bevindt, dit is bedoeld om de
gezondheid te beschermen, te bevorderen of in stand te houden.’
Verschillende opvattingen van gezondheid van Baxter:
- Gezondheid als niet ziek: geen symptomen, geen bezoek aan artsen, daarom ben ik
gezond
- Gezondheid als bezit: uit een sterke familie komen, snel herstellen na operaties
- Gezondheid als gedrag: ‘zij zijn gezond omdat ze goed voor zichzelf zorgen, sporten
enzovoort’ (meestal van toepassing op anderen)
- Gezondheid als lichamelijke fitheid en vitaliteit: vooral genoemd door jongere
respondenten. Daarnaast is het mannelijk gezondheidsbegrip vaker gekoppeld aan
‘zich fit voelen’ en dat van vrouwen aan ‘zich energiek voelen’. Vrouwen zien
gezondheid ook meer in sociaal perspectief, in de vorm van levendig zijn en goede
relaties met anderen hebben.
- Gezondheid als psychosociaal welzijn: gezondheid in mentaal opzicht; bijvoorbeeld
zich mentaal in harmonie voelen, zich trots voelen of van het gezelschap van anderen
genieten.
- Gezondheid als functie: het vermogen om taken te verrichten, om te doen wat je wilt
wanneer je dat wilt, zonder belemmeringen van een slechte gezondheid of
lichamelijke beperkingen.
Definitie van gezondheid van de Wereldgezondheidsorganisatie: toestand van
volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn en niet alleen als de afwezigheid van
ziekte of invaliditeit.
, Cultuurverschillen op gezondheid:
- Holistische benadering: men kijkt niet alleen naar het zuiver lichamelijke of
waarneembare maar naar het hele wezen.
- Collectivistische benadering: legt de nadruk op het individu als deel van een groter
geheel en op handelingen die meer door collectieve dan door individuele behoeften
en wensen worden gemotiveerd.
- Individualistische benadering: de verantwoordelijkheid ligt in handen van het
individu; het zijn de individuele behoeften en wensen (niet die van de groep) die het
gedrag motiveren.
Ontwikkelingstheorieën:
Het ontwikkelingsproces van mensen verloopt in interactie tussen 3 factoren:
1. Leren: een relatief permanente verandering van de kennis, vaardigheden of het
vermogen als gevolg van ervaring.
2. Ervaring: wat we doen, zien, horen, voelen, denken.
3. Rijping: gedachten, gedragingen of lichamelijke groei, niet toegeschreven aan
ervaring, maar aan een erfelijk bepaald ontwikkeling en aan het ouder worden.
Erik Erikson beschreef acht belangrijke levensfasen van een mensen die op specifieke
dimensies van elkaar verschillen, waaronder:
Cognitief en intellectueel functioneren
Taal- en communicatievaardigheden
Inzicht in ziekte
Gezondheidszorg en verzorgingsgedrag
Levensloop van de gezondheid (belangrijke begrippen):
‘Het psychologisch welzijn en de sociale emotionele gezondheid worden door het proces van
ouders worden beïnvloed.’
- Kwalitatieve methoden: maakt gebruik van beschrijvingen van de ervaring, aannames
en gedragingen van een bepaalde groep mensen.
- Kwantitatieve methoden: gaat uit van berekeningen van de frequenties of de
hoeveelheid ervaringen, aannamen en gedragingen van een grote groep mensen.
- Epidemiologie: het bestuderen van ziektepatronen in verschillende populaties en de
relatie met andere factoren zoals levenswijze.
Prevalentie: aantal vastgestelde gevallen van een ziekte in een populatie op een
bepaald moment.
Incidentie: aantal nieuwe gevallen van een ziekte gedurende een bepaalde tijd.
Zelfconcept: de bewuste gedachte en aannamen over jezelf die je het gevoel
geven dat je anders bent dan anderen en dat je als afzonderlijk persoon bestaat.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jasmijnjesterhoudt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now