Summary
Samenvatting Gebitsmorfologie hoofdstuk 1 en 2
- Course
- Institution
In dit document vindt je een samenvatting van hoofdstuk 1 en 2 van gebitsmorfologie.
[Show more]
Seller
Follow
manall
Content preview
Hoofdstuk 1: globale beschrijving van het gebitDe tanden en kiezen ontwikkelen zich binnen het kaakbot. Tijdens de embryonale ontwikkeling
groeit een lijst van meerlagig plaveiselepitheel de toekomstige kaken, bestaande uit mesenchymaal
weefsel binnen. Aan de tandlijst ontspruiten knoppen, die uiteindelijk een klokvorm krijgen. In elke
klokvormig glazuurorgaan wordt door cellen van het epitheel, de ‘ameloblasten’ het glazuur van één
kroon gevormd, maar dat pas nadat gespecialiseerde mesenchymale cellen begonnen zijn met de
tandbeenvorming. Als de kroon compleet is, wordt de wortel gevormd.
Onder ‘kroon’ wordt verstaan: het met glazuur bedekte deel van een gebitselement, dat voor het
grootste deel uit tandbeen bestaat. Onder normale omstandigheden is dat met glazuur bedekte deel
van het element na de doorbraak van de tand of kies in de mond zichtbaar en de rest van het
element, een reepje glazuur en de hele wortel, verborgen onder het tandvlees, dat de kaak
overdekt.
Wanneer de kroon geheel gevormd is en de wortelgroei begonnen is, breekt het gebitselement
door. De parodontale ligament speelt waarschijnlijk een rol in de groei van de wortel die de
doorbraak bewerkstelligt. Hoe dan ook, de kroon van een element wordt door het kaakbot heen in
de richting van de mondholte gestuwd en breekt op een zeker moment door het tandvlees heen en
is dan zichtbaar. Het gehele proces van de doorbraak, wordt eruptie genoemd.
Over het algemeen breken de midden snijtanden van het temporaire gebit in de onderkaak als
eerste door, gewoonlijk in de 6e maand na de geboorte, soms ook eerder of later. Daarna breken de
temporaire zijsnijtanden door. Opvallend genoeg erupteren vervolgens de voorste melkkiezen en
daarna pas de hoektanden. Als laatste verschijnen de tweede melkkiezen in de mond, wanneer het
kind 24 tot 30 maanden oud is. De doorbraak volgorde gaat dus niet van voor naar achter.
De ‘onvolmaakte’ doorbraakvolgorde van voren naar achteren geldt ook voor de doorbraak van het
blijvende gebit. Op zesjarige leeftijd, of wat vroeger, breekt het eerste permanente element door.
Dat is de eerste grote kies die zijn plaats van achter de achterste temporaire kies. Bij zes- tot
zevenjarige begint vervolgens de ‘wisseling’, waarmee bedoeld wordt dat de melkelementen worden
vervangen door permanente elementen. Als een permanente opvolger de plaats van een
melkelement wil innemen, dan moet natuurlijk eerst dat temporaire element uit de mond
verdwijnen. Onder invloed van de naar de mondholte oprukkende kroon van de permanente
opvolger worden de wortels van het melkelement afgebroken door gespecialiseerde cellen die
normaliter alleen in het bot voorkomen en het bot afbreken. Deze cellen, de ‘osteoclasten’, breken
ook de melktandwortel af: dit afbraakproces wordt ‘resorptie’ genoemd. Osteoclasten en
osteoblasten verzorgen continue ombouw van het vitale bot, maar de osteoblasten repareren de
afbraak van de wortels van de melkelementen niet zodat die geleidelijk aan verdwijnen.
Tijdens het resorptieproces wordt eerst de wortelpunt geresorbeerd, daarna pas het
middendeel van de melkwortel en uiteindelijk het worteldeel dat vlak dat vlak onder de
tandvleesrand is gelegen. Wanneer de resorptie de rand van het bot bereikt heeft, wordt melktand,
die dan alleen nog maar vastzit in de tandvleesrand, erg bewegelijk: de kroon zal onder invloed van
kauwkrachten losscheuren van het tandvlees en ‘spontaan’ uitvallen.
Een tandarts moet onder andere vragen van ouders kunnen beantwoorden, bijvoorbeeld als zij
ongerust zijn omdat een bovenhoektand nog niet is doorgestuurd terwijl de melkkiezen al vervangen
zijn door de kleine permanente kiezen. Een probleem hierbij is dat er vele individuele variaties in de
doorbraakvolgorde en doorbraaktijd voorkomen. Zo mag worden verwachten dat de
verstandskiezen tussen de 17-jarige en 21-jarige leeftijd doorbreken, maar het is niet ongewoon als
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller manall. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.65. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51292 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now