Summary
Biologie samenvatting H4 evolutie
- Course
- Level
- Book
Uitgebreide samenvatting van Biologie H4 over evolutie. Het hoofdstuk heet 'evolutie'. Het is een samenvatting uit het boek Biologie voor Jou Malmberg VWO 4.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: shmpoelma_tap • 8 months ago
Seller
Follow
miuberg
Reviews received
Content preview
1 Ontwikkeling van het levenDe aarde bestaat ongeveer 4,6 miljard jaar.
● 3,8 miljard jaar geleden: eerste eencellige.
● 670 miljoen jaar geleden: eerste meercelligen.
○ Atmosfeer bevatte ongeveer 7% zuurstof.
● 542 miljoen jaar geleden: eerste gepantserde dieren, geleedpotigen, stekelhuidigen & vissen.
○ Vanaf deze tijd zijn de eerste fossielen opgeleverd.
● 400 miljoen jaar geleden: eerste landplanten.
○ Vrij snel ontstonden ook landdieren (voornamelijk geleedpotigen).
● 350 miljoen jaar geleden: eerste gewervelden (amfibieën).
○ Planten met vaatbundels ontstonden ook.
■ Vaatbundels verbeterden het transport van stoffen in planten, waardoor grote
planten konden ontstaan.
● 250 miljoen jaar geleden: eerste zaadplanten.
● 65 miljoen jaar geleden: eerste zoogdieren en vogels.
● De oudste fossielen met menselijke kenmerken zijn ongeveer 5 miljoen jaar oud.
Chemische evolutie gebeurde voor het ontstaan van leven.
● Stoffen werden gevormd waaruit de eerste eencelligen konden ontstaan.
Oeratmosfeer: Tot ongeveer 3 miljard jaar geleden bevatte de atmosfeer geen zuurstof.
● Mengsel van stikstofgas, waterdamp, koolstofmonoxide, koolstofdioxide, waterstof,
ammoniak, methaan en waterstofsulfide.
Anorganische stoffen:
● komen voor in organismen en in de levenloze natuur.
● kleine, eenvoudig gebouwde moleculen.
● bijv. koolstofdioxide, water, keukenzout, zuurstofgas, stikstof, ijzer.
Organische stoffen:
● afkomstig van organismen of van producten van organismen.
● relatief grote, ingewikkeld gebouwde moleculen.
● de moleculen bevatten een of meer atomen koolstof (C), waterstof (H) en (meestal) zuurstof
(O).
○ kunnen ook andere atomen bevatten zoals stikstof (N), fosfor (P) en zwavel (S).
● bijv. koolhydraten (glucose, zetmeel), eiwitten, vetten.
Miller-Urey-experiment: Experiment dat het ontstaan van organische stoffen uit anorganische stoffen
in het laboratorium nabootste.
Organische oersoep: Organische stoffen Biogenese: Het ontstaan van leven uit
kwamen terecht in oerzeeën, door verdamping levenloze materie.
uit binnenzeeën vond indikking plaats. ● De oeratmosfeer bevatte geen zuurstof.
● Kleine organische moleculen verenigen ● In de oeratmosfeer ontstond door o.a.
zich tot grotere moleculen. bliksemontladingen en uv-straling kleine
● Organische moleculen rangschikken organische moleculen (bijv. aminozuren,
zich in ‘druppeltjes’ (protobionten). → nucleotiden, koolhydraten en vetzuren).
Eerste cellen ontstonden (bevatten ● In de oerzeeën werd door indikking een
waarschijn al een vorm van DNA). organische oersoep gevormd, waarin
Zelforganisatie: Er ontstaan eenheden met grotere moleculen en vervolgens de
nieuwe eigenschappen op een hoger eerste cellen zijn ontstaan.
organisatieniveau. ● De eerste organismen waren
● Voorbeelden: De vorming van cellen uit heterotrofe, anaerobe bacteriën.
, organische stoffen, celdifferentiatie en ● Daarna ontstonden autotrofe bacteriën
apoptose. (in staat tot fotosynthese).
● De atmosfeer werd zuurstofrijk. Er
ontstonden aerobe bacteriën.
Black smokers: Vulkanische schoorstenen waar water tot 400°C, onder hoge druk, uit de zeebodem
spuit. Het kleurt zwart door aanwezige mineralen.
● Protobionten zouden hier ook zijn ontstaan.
Prokaryote organismen:
● eencellige organismen zonder celkern of andere zichtbare organellen.
○ hebben geen vacuolen, mitochondriën of endoplasmatisch reticulum.
○ bezitten een kringvormige DNA-molecuul dat los in het cytoplasma ligt.
Eerste prokaryote organismen waren:
● Anaeroob: Ze konden uitsluitend leven in een milieu zonder zuurstof.
● Heterotroof: Ze verkregen hun energie uit de opname en afbraak van organische stoffen uit
de oersoep.
Heterotrofe organismen:
● kunnen geen organische stoffen maken uit alleen anorganische stoffen.
● hebben andere organismen nodig als voedsel.
○ moeten organische stoffen (vaak uit andere organismen) als voedsel opnemen.
● nemen organische en anorganische stoffen op uit hun milieu.
○ uit organische stoffen maken ze hun eigen organische stoffen.
Cyanobacteriën/blauwalg: Bachteriën die in staat waren tot fotosynthese.
● autotrofe organismen
Autotrofe organismen:
● kunnen organische stoffen maken uit alleen anorganische stoffen.
○ Hoeveelheid organische stof op aarde kan hierdoor toenemen.
● bestaan uit organische stoffen.
● produceren zuurstof.
● hebben geen andere organismen nodig als voedsel.
● nemen anorganische stoffen op uit hun milieu.
Anaerobe organismen werden langzaam vergiftigd door de hoeveelheid zuurstof (dat werd steeds
meer), zo ontstonden de eerste aerobe heterotrofe bacteriën.
● Gebruikten beschikbare zuurstof om opgenomen energierijke organische stoffen af te breken.
Eukaryoten: Cellen met een celkern, dubbele membranen en organellen.
● hebben celkernen, waarin het DNA zich bevindt.
● hebben vacuolen, mitochondriën en een endoplasmatisch reticulum.
● ontstonden uit grote prokaryoten.
Endosymbiosetheorie: Door uitstulping van Endosymbiosetheorie:
het celmembraan rondom het DNA ● Door uitstulping van het celmembraan
ontstonden een kernmembraan, celkern zijn een celkern met kernmembraan en
en het endoplasmatische reticulum. → het endoplasmatisch reticulum ontstaan.
Ingesloten aerobe (heterotrofe) ● Cyanobacteriën hebben zich tot
ontwikkelden zich tot mitochondriën & mitochondriën ontwikkeld.
ingesloten (autotrofe) cyanobacteriën ● Aerobe bacteriën hebben zich tot
ontwikkelden zich tot chloroplasten. mitochondriën ontwikkeld.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller miuberg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now