Economie samenvatting Hoofdstuk 6 Samenwerken en Onderhandelen:
6.1 Zwijgen of praten?
Een manier om je te helpen bij het begrijpen van dilemma’s en het nemen van beslissingen,
is de speltheorie.
Speltheorie = een wiskundige manier om keuzeproblemen op te lossen.
De speltheorie gaat vooral over gedrag van mensen.
In de speltheorie analyseer je de verschillende acties van twee of meer partijen en voorspel
je de uitkomst van hun acties.
Binnen deze speltheorie kijken we welke keuzes een speler heeft en hoe die keuze
beïnvloed wordt door de keuze van de andere speler.
Gevangenendilemma = een denkbeeldig probleem waar ‘gevangenen’ tegenaan zouden
kunnen lopen.
Als iedere partij zijn eigen belang vooropstelt, geeft dat niet de optimale uitkomst.
In een gevangenendilemma gaat het om twee of meer spelers die beiden twee keuzes
hebben. Wanneer een speler altijd kiest voor één optie, ongeacht wat de ander doet, spreek
je van een dominante strategie.
Dominante strategie = de keuze die je altijd maakt, ongeacht wat de ander doet.
Je spreekt van een gevangenendilemma wanneer de uitkomst niet de meest optimale
uitkomst is voor beide spelers.
Een duidelijk voorbeeld is het bestaan van prijzenoorlogen tussen supermarkten.
Bij een prijzenoorlog strijden supermarkten met behulp van lage prijzen om de gunst van de
klant.
Eigen belang levert niet altijd de beste oplossing.
De overheid verbiedt het maken van afspraken die concurrentie beperken en op die manier
de markt verdelen.
Zelfbinding = een bedrijf of persoon maakt van tevoren bekend wat het/hij gaat doen bij een
dilemma en zich niet laat leiden door anderen.
In plaats van zelfbinding kan een bedrijf ook kiezen voor samenwerking.
, 6.2 Het ene goed is het andere niet:
Individuele goederen = goederen die je alleen krijgt als je ervoor betaalt.
Goederen / diensten die verhandelbaar zijn via de markt.
Uitsluitbaar
Meestal rivaliserend
Vb: eten, kleding, tafel
Collectieve goederen = goederen waarvan iedereen meeprofiteert.
Overheid beslissingen over de productie van een goed / dienst.
Niet splitsbaar in individuele eenheden.
Niet-uitsluitbaar
Niet-rivaliserend
Vb: lantarenpaal, dijk, wegen, politie, brandweer.
Quasi-collectieve goederen = individuele goederen die door de overheid wordt geregeld.
Kan rivaliserend
Wel uitsluitbaar
Vb: onderwijs, tolwegen, bibliotheek, paspoort
Uitsluitbaarheid = alleen te verkrijgen als je ervoor betaalt.
Rivaliserend = als jij het koopt kan een ander het niet kopen.
De meeste goederen die je dagelijks tegenkomt en gebruikt zullen individuele goederen zijn.
De overheid regelt allerlei collectieve goederen.
Hiervoor heeft de overheid verschillende redenen:
Iedereen moet er gebruik van kunnen maken.
Controle uitoefenen op de kwaliteit.
Te duur om door de markt te laten produceren.
Stimuleren van positieve effecten van goederen.
Die collectieve goederen zijn van maatschappelijk belang.
Voorbeelden: stadsparken, dijken, rechtspraak, brandweer.
6.3 Wie heeft er profijt van?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mm2007. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.49. You're not tied to anything after your purchase.