Kunnen ouders of opvoeders kinderen beïnvloeden via opvoeding?
= basisvraag die we via verschillende stellingen bespreken.
- Nature
- Nurture
- Persoonlijke vrijheid
- Synthetische visie
1.1. De mens is vanaf zijn geboorte volledig bepaald: NATURE
- Erfelijke aanleg bepaalt de ontwikkeling van het kind.
ð Erfelijke bagage ligt vast in genen en chromosomen
ð Alles is voorgeprogrammeerd
ð Alles te herleiden naar aanleg en genen
- Opvoeding kan enkel kenmerken laten ontplooien die reeds ..
o Manifest (direct observeerbaar)
o Latent (onzichtbaar)
… aanwezig zijn maar draagt fundamenteel weinig bij aan ontwikkeling van kind.
- Mens is erfelijk gedetermineerd
ð Houdt pedagogisch pessimisme in = kind is niet opvoedbaar
- Opvoeding = steun bieden aan natuurlijk ontwikkelingsproces
ð Proces kan niet van buitenaf beïnvloed worden.
o Rousseau
o Kringen van de antiautoritaire opvoeding
1.2. De opvoeding maakt de mens tot mens: NURTURE
- Tegenovergestelde van nature
- Milieu bepaalt menselijke ontwikkeling = omgeving van kind (ouders, dorp, cultuur)
ð Kind geboren als onbeschreven blad (Locke)
ð Omgevingsinvloeden à doorslaggevend
Louise van Loon 1 2022-2023
, Pedagogiek
- Opvoeding is almachtig = kind product van omgeving
ð Wolfskinderen = kinderen opgevoed door dieren
Ø Niet opvoedbaar door gebrek aan menselijk contact
Ø Conclusie: invloed vanuit milieu maakt mens tot mens
Ø (vb.: als kind niet gestimuleerd wordt om recht te lopen, loopt het niet recht)
- Filosofie = mens wordt geboren als tabula rasa
ð Opvatting (door Locke) gaat terug op Plato en Aristatoles.
ð “Een school openen is een gevangenis sluiten” (19de eeuw)
1.3. De mens bepaalt zichzelf: PERSOONLIJKE VRIJHEID
- = existentialistische opvatting
- Existentialisme 20ste eeuw: vrijheid en verantwoordelijkheid
- Sartre = mens is niet vatbaar voor opvoeding
ð Menselijke vrijheid centraal
ð Beïnvloeding onmogelijk
ð Mens maakt zelf keuzes en kiest eigen doelen
ð Ontkent dat mens erfelijk gedetermineerd is
- “L’enfer, c’est les autres” (Sartre)
ð Medemens maakt iemands leven hel op aarde
- Tegenwoordig meer tijd besteed aan zelfbepaling
ð De eigen vrije keuze
ð Mens kan zelf omstandigheden scheppen
ð…
1.4. Een genuanceerde, synthetische visie
- Ontwikkeling: dynamisch spel tussen aanleg, milieu en zelfbepaling.
Menselijke ontwikkeling is resultaat van dynamisch spel tussen:
- Erfelijke aanleg
ð Kind wordt met bepaalde aanleg geboren die het vele ontwikkelingskansen geeft
maar die er ook grenzen aan stelt.
Louise van Loon 2 2022-2023
, Pedagogiek
- Milieu
ð Kind ontwikkelt zich in contact met milieu en andere mensen (juf, familie, …)
ð Samenleven gaat kind beïnvloeden door culturele en maatschappelijke zaken
ð Invloeden bepalen mee of bepaalde zaken (aanleg/talent) tot uiting komen.
- Zelfbepaling
ð Kinderen kunnen zelf bepaalde beslissingen nemen en (gedeeltelijk) afstand
nemen van opvoeding.
ð Kinderen zijn geen manipuleerbare objecten, werken zelf mee aan hun
vormgeving en maken eigen keuzes (geloofsopvatting, politieke strekking …)
- Ouders hebben maar deeltaak tijdens opvoeding.
ð Kinderen geven vorm aan eigen leven
ð Hoe ouder, hoe meer grotere persoonlijke vrijheid
- Als orthopedagoog hanteren wij synthetische visie
ð Vertrekken vanuit ruim model om overzicht te krijgen over allerlei factoren die rol
kunnen spelen tijdens ontwikkeling.
Louise van Loon 3 2022-2023
, Pedagogiek
H2. Het bio-ecologisch model van Bronfenbrenner
- Bronfenbrenner = Russisch-Amerikaans psycholoog = grondlegger van bio-
ecologisch model (1994).
- Gaat er van uit dat omgeving waarin kind opgroeit grote invloed heeft op zijn
ontwikkeling.
- Hij beschrijft 4 niveaus die kind gelijktijdig beïnvloeden:
o Microsysteem
o Mesosysteem
o Exosysteem
o Macrosysteem
ð Volgens hem kan je kind niet goed begrijpen als je niet bekijkt hoe een kind in
elk van die systemen past.
ð Ecologische visie op ontwikkeling
- Model benadrukt belang van sociale omgeving tijdens ontwikkeling
ð Ontwikkeling kind beschouwt hij als voortgaande, wederzijdse aanpassing tussen
kind en omgeving.
- Continu wederzijdse beïnvloeding. Begint al vanaf conceptie.
o Voor geboorte: in microsysteem gaan ouders kinderkamer klaarmaken,
nadenken over naam, kleding kopen …
o Na geboorte: kind huilt, kan moeilijk slapen, ouders overprikkeld, krijgen
ruzie met elkaar …
ð Kind invloed op omgeving maar ook omgekeerd.
- Ruimere omgeving waarin opvoeding plaats vindt, bepaalt mee mogelijkheden en
grenzen voor kind en ouder.
2.1. Het microsysteem
Louise van Loon 4 2022-2023
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller louisemarievanhoeck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.98. You're not tied to anything after your purchase.