Samenvatting H6
Over zeeën en oceanen
In de zeventiende eeuw was akkerbouw in het westen van de Republiek onmogelijk door de
stijgende zeespiegel. Boeren gingen helemaal over op commerciële landbouw
(zuivelproducten en grondstoffen voor nijverheid), in veel steden ontstond gespecialiseerde
nijverheid. Arme wevers en boeren kwamen in een manufactuur terecht, daar bedienden ze
in loondienst spinmachines en weefgetouwen. De verschillen tussen arme loonarbeiders en
rijke ondernemers namen toe.
Er was sprake van een toenemend graantekort, in reactie hierop kochten handelaren in
Noord-Duitse gebieden en in de Baltische landen grote hoeveelheden graan op en
verkochten het in de kustgebieden van de Republiek moedernegotie. In de zeventiende
eeuw begonnen Hollanders ook aan de Straatvaart en dreven zij handel met gebieden rond
de Middellandse Zee. Handelaren werkten samen in handelscompagnieën. Amsterdam
groeide uit tot het centrum van het handelskapitalisme en werd de belangrijkste
stapelmarkt van Europa.
Kooplui uit de Republiek investeerden in kleine handelscompagnieën en stuurden schepen
uit om de rijkdommen van de Oost zelf te halen. Om de concurrentie te beperken werden
alle handelscompagnieën in 1602 samengevoegd tot de VOC. Zij kregen van de Staten-
Generaal het handelsmonopolie op Azië.
Voor de handel op West-Afrika en Amerika werd in 1621 de WIC opgericht. Zij kregen
toestemming en aanmoediging om schepen van de vijand aan te vallen en te kapen. In 1628
slaagde Piet Hein erin om de Spaanse zilvervloot met grote hoeveelheid goud en zilver te
kapen. Doordat de handel de verschillende werelddelen verbond, was er steeds meer sprake
van een wereldeconomie.
Om de macht
Toen de Staten-Generaal in 1588 besloten geen nieuwe vorst te zoeken, werden de zeven
gewesten van de Unie van Utrecht een republiek de Republiek der Zeven Verenigde
Nederlanden. De Republiek werd bestuurd door regenten. De macht was verdeeld tussen de
Gewestelijke Staten en de Staten-Generaal.
In de Republiek hadden de stadhouder en de raadspensionaris veel macht. De Gewestelijke
Staten konden een stadhouder benoemen. De stadhouder leidde het leger. In een aantal
steden had de stadhouder veel invloed, omdat hij daar stadsbestuurders mocht benoemen.
Nadat de Spanjaarden verjaagd waren, ontstonden er twee groepen in de Republiek. De
Oranjegezinden onder leiding van stadhouder Maurits wilden de oorlog voortzetten. De
staatsgezinden streefden naar vrede met Spanje.
Johan van Oldenbarnevelt wist in de Staten-Generaal een meerderheid voor
vredesonderhandelingen met Spanje te krijgen. Spanje en de Republiek kwamen in 1609 een
wapenstilstand voor twaalf jaar overeen het Twaalfjarig Bestand. Van Oldenbarnevelt en
andere staatsgezinden vreesden dat Maurits met het leger de macht zou grijpen. Daarom gaf
Van Oldenbarnevelt steden het recht om soldaten in te huren om hun vrijheden te
beschermen. Maurits zag dit als een ondermijning van zijn gezag als legerleider en dus van
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Caitlin0547. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.33. You're not tied to anything after your purchase.