Hoofdstuk 2: Cellen
Inleiding
De cel is het kleinste stofwisselingseenheid en de kleinste bouwsteen van het lichaam. Cellen zijn
zowel de basis bouwstenen (anatomische term) als de fundamentele stofwisselingseenheden
(fysiologie) van een organisme. Er zijn heel veer verschillende soorten cellen in ons lichaam. Ze
verschillen onderling in bouw van elkaar en daarnaast hebben ze wel enkele overeenkomsten.
Kenmerken cellen: Bacterie versus menselijke cel
- Ademhaling
- Voedselvertering
- Stofwisseling
- Reacties
2.1 Metabolisme
Metabolisme = stofwisseling (alle biochemische reacties die in de cel kunne afspelen)
1) Anabole reacties
Dit zijn reacties waarbij kleine moleculen worden samengevoegd tot grote moleculen. Deze reacties
kosten energie.
De gevormde moleculen (= door anabole reacties) worden ingebouwd of tijdelijk opgeslagen in
lichaamscellen en zorgen voor groei, onderhoud en herstel van het
lichaam. We spreken van opbouwstofwisseling, anabolisme of
assimilatie.
2) Katabole reacties (Maakt ATP)
Katabole reacties zijn omzettingen waarbij grotere biomoleculen
worden afgebroken tot kleinere. Zo worden tijdens de vertering van moleculen, die te groot zijn
voor absorptie door het bloed, kleiner gemaakt.
Dit soort stofwisselingsreacties noemen we ook wel afbraakstofwisseling, katabolisme of
dissimilatie.
De vrijkomende energie wordt opnieuw gebruikt voor energievergende activiteiten zoals beweging of
lichaamstemperatuur op peil houden.
Verbranding
Een veelvoorkomende afbraakreactie is de verbranding. Het doel van de verbranding is het vrijmaken
van energie, die kan men dan gebruiken voor allerlei activiteiten.
Synoniemen voor de verbranding: celademhaling, aerobe assimilatie
De formule van celademhaling;
, Als er geen glucose meer beschikbaar is, dan kunnen cellen ook vetten verbranden.
Soms is er in de cel geen zuurstof aanwezig, maar hebben we wel energie nodig. Dan schakelt de cel
over op afbraak van energierijke stoffen, zonder zuurstof te gebruiken. Anaerobe dissimilatie van
glucose (vaak het geval bij sporten denk maar aan melkzuur)
Energie
De stof die de energie kan ‘opladen’ heet adenosinedifosfaat (ADP). In de cel zweven ook losse
fosfaatmoleculen rond. Zodra er energie door de verbranding ontstaat, kan er een derde
fosfaatmolecule aan ADP worden gebonden adenosinetrifosfaat ofwel ATP (en omgekeerd)
1. Sachariden glucose
2. Vetten fructose
3. Eiwitten aminozuren
4. Mineralen
5. Vitaminen A,B,C,D,E en K
6. water
Enzymen (uitgang -ase)
Alle biochemische reacties in de cellen vinden plaats met behulp van reactieversnellers, enzymen.
Belangrijkste kenmerken van een enzym.
1. Zijn altijd eiwitten
2. Worden gemaakt door het lichaam zelf
3. Laten biochemische reacties razendsnel verlopen
4. Reactiespecifiek
(voor elke soort reactie bestaat een eigen enzym: lipase, amylase,……)
5. Temperatuurspecifiek ; elk enzym werkt het best bij een bepaalde temperatuur dit wordt de
optimumtemperatuur genoemd. (meeste enzymen werken best bij 37℃)
6. Zuurgraadspecifiek (optimale werking bij bepaalde pH)
7. Worden zelf niet gebuikt of chemische veranderd bij de reacties die ze beïnvloeden.
8. Hebben vaak een extra stof nodig ookwel co-enzym genoemd (metaal, vitamine,…..)
9. Worden meestal genoemd naar de stof die ze splitsen of naar de reactie die ze beïnvloeden
(-ase) vb. amylase spitst zetmeel (amylum) vb. lipase splitst lipide (vetten)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller edelinedemuynck4. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.