Summary
Samenvatting Gedragsbiologie
- Course
- Institution
Samenvatting van de cursus gedragsbiologie van het eerste jaar, eerste semester
[Show more]
1 review
By: benjamingrana • 1 year ago
Seller
Follow
marenbergen
Reviews received
Content preview
Les 1: Wat is ethologieGedragsbiologie/ethologie = biologische benadering van gedrag: wetenschappelijke
studie van gedrag vanuit de evolutietheorie
Geschiedenis
● Oude Grieken (384 vC): Aristoteles:
- groeperen op basis van gemeenschappelijke kenmerken
- scala naturae: ladder van het leven (planten - dieren - mens -
god)
- geen onderscheid mens en dier
● 1890: Geoffroy Sint Hillaire: (Frans)
- gebruikte als eerste “ethologie”
- pleitte voor onderzoek in natuurlijk leefmilieu (>< Cuvier)
● 1930: Oskar Heinroth: (Duits)
- richtte zich op erfelijke aspecten
- dierentuin beheerder (aquarium Berlijn & grootbrengen vogels)
- zorgde voor populariteit ethologie in Duitsland
- toepassen methodes comparatieve morfologie op gedrag
- imprenting
- mentor Konrad Lorenz
● einde jaren 30 & begin jaren 40:
Konrad Lorenz: (Oostenrijker)
- doctoreert op de vlucht van vogels
- imprenting op ganzen (bv. ‘Martina’)
- tijdens oorlog: militair psychiater & soldaat in Rusland
→ 4 jaar in Armeense gevangenis (thuis dood
verklaart)
- publiceert diverse populaire wetenschappelijke werken
- bestudeert instinctief gedrag
- hydraulisch model van Lorenz (over prikkels, ‘intern
releasing mechanism’ & ‘fixed action pattern’
, Niko Tinbergen: (Nederlander)
- geboren in Den Haag
- meest invloedrijkste van het triumviraat
- onderzoek zilvermeeuw (snavelmodellen) & graafwesp
(experiment dennenappel kring rond nest)
- verhuisde naar Groenland
- objectieve manier van werken, GEEN antropomorfisme
- veldwerk
- oprichter tijdschrift ‘Behaviour’
- studeerde ook aan Oxford
- ‘4 vragen van Tinbergen’ / ‘the four why’s’
Karl Von Frisch: (Oostenrijker)
- experimenten met bijen: de bijendans (communicatie over voedsel)
→ rondedans: het voedsel bevindt zich binnen een straal van 50m
een cirkelvormige beweging, waarbij men terugkeert
op zijn passen
→ kwispeldans: “ buiten een straal van 50m
een kwispelbeweging in een halve cirkel, de hoek
van de kwispelbeweging = de hoek die de zon
maakt met de voedselbron waarbij met de korf als
hoekpunt
Triumviraat: Konrad Lorenz, Niko Tinbergen & Karl Von Frisch
1973: kregen nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde
Europa: Ethologie >< Amerika: vergelijkende psychologie
- gedrag is aangeboren - gedrag is aangeleerd
- vanuit evolutie - vanuit psychologie
- verschillende soorten - enkele soorten (bv. duiven, ratten)
- in natuurlijke omgeving - in laboratoria
- niet antropocentrisch - antropocentrisch
- triumviraat - Watson &
Skinner (skinnerbox)
(operante conditionering)
, ● na WOII:
‘behaviorisme’ sterft stille dood
antropomorfisme blijft drijfveer van ethologie
Leaky: Brits antropoloog: werft ‘trimates’ aan om de mensapen te bestuderen
- Jane Goodall → chimpanzees (Tanzania)
- Diane Fosey → berggorillas (Rwanda)
- Biruté Galdikas → orang oetan (Borneo)
Sleutelfiguren
● Charles Darwin: (Engels)
- zonder evolutietheorie → geen gedragsbiologie
- natuurlijke selectie/’survival of the fittest’
- mens is onderdeel van de natuur ≠ bovenstaand
wezen
- ‘On the origin of species’ & ‘The Expression of the Emotions in
Man and Animals’
● John Maynard Smith: (Engelse evolutiebioloog & geneticus)
- evolutiebioloog & geneticus
- toepassen speltheorie op evolutieleer
- theorieën van ‘evolutie van seksuele voortplanting’
● Desmond Morris:
- leerling Tinbergen
- onderzoek voortplantingsgedrag van stekelbaarzen
● Robert Trivers: (Amerikaan)
- evolutionair bioloog & sociobioloog
- reciprook altruïsme
- ouderlijke investering
- ouder-kind conflict
● Jan Van Hooff: (Nederlands)
- sociaal gedrag en communicatie mensapen
- gelaatsexpressies, evolutie van de glimlach
● Frans De Waal: (Nederlands)
- leerling Van Hooff
, - boek chimpanseepolitiek
- conflictoplossing, verzoening, empathie en de evolutie van de moraliteit
binnen primatengemeenschappen
● John Krebbs & Nick Davies:
- “Behavioural ecology: an evolutionary approach” → invloed
van natuurlijke selectie op de overleving en reproductie van
dieren
- controverse: toepassen van theorieën evolutie van dierengedrag op
mens
→ socioecologie van gedrag = toepassing van evolutietheorieën op
dierengedrag
● Edward Osborn Wilson: (Amerikaan)
- bioloog, onderzoeker naar sociobiologie & biodiversiteit
- myrmecologie = een tak van de entomologie die zich richt
op de studie van mieren
- "Sociobiology the new synthesis", boek over evolutionaire
wortels op sociaal gedrag
● Stephen Jay Gould: (Amerikaan)
- paleontoloog, geoloog & evolutiebioloog
- populair door werken over evolutie (‘Wonderful life’)
- evolutie is onvoorspelbaar
● Richard Dawkins: (Amerikaan)
- etholoog & evolutiebioloog
- popularisering evolutietheorie
- ‘the selfish gene’ & ‘the god delusion’
- ‘meme’ (memory gene) = een culturele eenheid die
overgedragen wordt naar de volgende generatie
evolutionaire benadering van gedrag
● S-I-R- model: Stimulus - Integreren - Respons/Reactie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marenbergen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.71. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62491 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now