ALLE HC EN CLIPS
WEEK 1
Boek:
- hoofdlijnen H 1 + 2
- vaardigheden H 1
INTRODUCTIECLIP 1: WELKOM
Praktische zaken omtrent het vak
INTRODUCTIECLIP 2: DRIE PERSPECTIEVEN
Drie manieren om het recht te benaderen.
VB over de drie perspectieve: Koloniale oorlog om Nederlands-Indië te behouden. In dorpje:
mannelijke bevolking vermoord door NL. NL probeerde dit in doofpot te doen. Leidde in 2008
tot rechtszaak. Weduwen en mannelijke overlever eisten schadevergoeding. Staat zei: claim
= verjaard, moet binnen 5 jaar. Andere kant niet gek dat t pas zo laat was, lastig om uit klein
dorpje zaak tegen staat NL te beginnen ook gezien oorlogsmisdaad niet erkend werd door
NL.
Uiteindelijk eens met weduwenaren: naar redelijkheid en billijkheid is de verjaring niet
gemaatstaafd. Eindelijk tijd om streep te zetten onder wat in koloniale verleden gebeurd is,
alleen dan kan NL zich op toekomst richten.
Dus drie benaderingen:
- regels zijn regels: claim = duidelijk
verjaard. Dus pech.
- hogere beginselen van
rechtvaardigheid: rechtsregels zijn er
niet zomaar maar staan in teken van
ideale van rechtvaardigheid.
- praktische belangen: uitbetalen
schade zal uiteindelijk positieve
gevolgen hebben voor samenleving
De drie perspectieven/dimensies
vertegenwoordigen opzichzelf weer
bepaalde belangrijke waarden. Rechter
moet zich houden aan de regels om
rechtszekerheid te waarborgen; zodat
mensen weten waar ze aan toe zijn.
Wie is de rechter om zich te bemoeien
met moraal? Hij is namelijk niet
democratisch gekozen, dus zou dit
over moeten laten aan gekozen politici.
Aan andere kant vinden juristen het ook problematisch om dit helemaal te negeren, omdat
het recht bedoeld is om gerechtigheid te dienen, en is het er ook niet om praktische mpij
belangen te behartigen.
Sommige juristen zijn het eens met uitspraak van VB, anderen vinden het juist een complete
fout. Kortom; veel verdeeldheid.
,Overwegingen die dus ook bij de VO belangrijk zijn.
“Waar twee juristen discussiëren, zijn er al snel drie meningen”
KENNISCLIP 1: ZES ONDERSCHEIDINGEN
Begin van behandeling grammatica van het recht.
Positief recht en wenselijk recht
Objectief recht en subjectief recht
Internationaal en nationaal recht
Publiek- en privaatrecht
Dwingend en aanvullend recht
Materieel en formeel recht
Positief recht: het recht dat in een bepaalde gemeenschap door de bevoegde autoriteiten is
vastgesteld of erkend
Wenselijk recht: het recht dat men wenst of nastrevenswaardig vindt (sommige vinden
kinderen terughalen = wenselijk recht, maar dat sommige dat vinden betekend niet dat het
ook positief recht is.
Objectief recht (‘law’): de verzameling van alle erkende rechtsnormen; bepalingen waarvan
sprake is, bv bij de IS vrouwen. Maar het is bv de vraag of die vrouwen een right hebben op
deze laws, hebben ze er aanspraak op.
Subjectief recht (‘right’): een juridische aanspraak die je aan het objectieve recht kunt
ontlenen.
Internationaal recht: verdragen tussen staten en besluiten van internationale organisaties
Nationaal recht: recht dat binnen nationale staten tot stand komt en gelding heft
Publiekrecht:
- Staats- en bestuursrecht; inrichting en opbouw staat, en regels over
overheidsorganen enzo.
- Strafrecht
Beide bovenstaande sterk gekenmerkt tussen ongeleikheid, bv organen kunnen boetes
uitdelen maar burgers kunnen dat niet. Dus fundamentele ongelijkheid daarin tussen burgers
en bv burgemeesters.
Privaatrecht: regelt verhouding tussen burgers onderling en bedrijven enzo odnerling.
Privaatrecht kenmerkt zich voor juridische gelijkheid; vrij om met elkaar zaken te doen en de
ene partij heeft niet meer macht dan de ander.
Onderscheid publiek en privaat = lastig. Vuistregel; kijk naar aard van partij; overheid =
publiek. Geschil tussen burgers onderling = privaat. Is niet altijd though. Want gemeente kan
privaatrechterlijke overeenkomsten sluiten met bedrijven; bv UU kan bureaustoelen bij IKEA
kopen; wordt beheerst door regels van privaatrecht.
Dwingend vs aanvullend recht.
Dwingend recht: Bij sommige dingen ben je aan verbonden; je kan maar met 1 iemand
trouwen. Je kan niet zelf bepalen dat je met meer mensen wil trouwen.
Aanvullend recht: erfrecht, bepaald hoe erfenis van iemand die geen testament heeft
gemaakt wordt verdeeld, echter je kan dit zelf anders maken door testament te maken. Dus
dit zijn dingen waar je alleen aan gebonden bent als je niet zelf kiest ervan af te wijken
,Materieel recht: alle inhoudelijke normen die er zijn; moord, diefstal, opiumwet
Formeel recht: alle regels die betrekking hebben op handhaving/verwerkelijking van
materieel recht; geregeld over opsporing enzo
Zelfstudie vragen over deze begrippen lijken op tentamen vragen
, WEEK 2
Boek:
- hoofdlijnen H 1 + 2
INTRODUCTIECLIP 3: DRIE THEORIEËN
Drie perspectieven: (vorige week)
- Regelperspectief; strikt houden aan rechtsnormen; positief en ideaal recht uit elkaar
houden
- Recht en rechtvaardigheid zijn juist verbonden, dus de regels moeten wijken en niet
de gerechtigheid waar nodig
- Nadruk op mpij doelen en praktische belangen. Recht is er immers voor de
samenleving en niet andersom, dus rechter moet ook letten op wat in zaak praktisch
nodig is en goed voor samenleving
Drie perspectieven voorzien van theoretische labels
- Rechtspositivsime; positief vs ideaal recht
- Natuurrecht; recht en rechtvaardiging onlosmakelijk verbonden
- Rechtsrealisme; recht in teken van mpij belangen en praktische doelen
De drie hebben soms overlap en ook weer sub theorieën en er zijn ook weer dingen die zich
tussen deze 3 bevinden.
Rechtspositivisme
- Objectiviteit; nadruk op belang rechterlijke objectiviteit; geen eigen mening; alleen
dan wordt rechtszekerheid bevordert, want verschillende rechters vinden
verschillende dingen rechtvaardig
- Rechtszekerheid
- Scheiding tussen recht en moraal; recht en moraal hebben niks met elkaar te maken.
Dat het moreel verwerpelijk is betekend niet dat er ook een rechtsplicht is. Rechters
gaan over recht en niet over moraal
- Scheiding tussen recht en politiek & beleid; rechters moeten zich afzijdig houden van
politiek en beleid. Alleen door zich zo min mogelijk te bemoeien met zaken waarover
meningen verdeeld zijn kan rechterlijke macht neutrale instantie staan; geen politieke
belangen strijd
Natuurrecht
- ‘hoger recht’; band tussen recht en moraal; er bestaan van nature bestaande normen
en waarden die door menselijke rede kunnen worden herkend. Door mensen
gemaakte rechtsregels kunnen dan door de universele bestaande normen opzij
worden gezet, recht dat niet rechtvaardig wil zijn is de naam recht niet waardig
- Menselijke rede
- Band tussen recht en rechtvaardigheid
Rechtsrealisme
- Recht als sociale praktijk; recht is geen pakket aan regels of uitdrukking van normen,
het is sociale praktijk die verknoopt is met sociale context waar recht zich in bevindt.
- Band tussen recht en politiek
- Band tussen recht en beleid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller beenenfranca. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.83. You're not tied to anything after your purchase.