Summary
Samenvatting Arbeid- en gezondheidspsychologie volledig
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting Arbeid- en gezondheidspsychologie volledig. 8,8 mee behaald op twee deeltentamens.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: sdm78 • 1 year ago
The title says “complete” (and the document info states that the entire book is summarized), but this summary is only for part 1. Despite the fine, concise summary, there is still too much information missing. As a result, I also think the price is far too high.
Seller
FollowElianG
Reviews received
Content preview
Samenvatting Psychologie van arbeid en gezondheiddeeltentamen I
1. Psychologie van arbeid en gezondheid:
verleden, heden en toekomst
1.1 Inleiding
Arbeids- en gezondheidspsychologie (A&G psychologie) = (dis)functioneren van mensen in
arbeidsorganisaties, verbeteren van functioneren van werknemers (gezondheid, welzijn, motivatie,
prestatie). Ontstaan jaren ’90.
1.2 Wat is arbeids- en gezondheidspsychologie?
A&G psychologie = bestuderen en bevorderen van welzijn en gezondheid op het werk vanuit
optimale afstemming tussen persoon en organisatie.
Veiligheid valt hier niet onder, dit valt onder veiligheidskunde.
Vier aspecten van geestelijke gezondheid:
Affectief welbevinden
Autonomie
Aspiratie
Competentie.
A&G psycholoog houdt zich bezig met vroegdiagnostiek om risicogroepen/factoren te vinden en
primaire preventie (voorkomen), secundaire preventie (schade beperken) en behandeling en re-
integratie.
1.3 Waarom psychologie van arbeid en gezondheid?
1.3.1 Veranderingen in en rondom de arbeid
Intensivering van arbeid ; snel en onder druk moeten werken
Veranderingen van arbeidsinhoud ; minder fysiek en meer met het hoofd
Organisatieveranderingen ; veel continue veranderingen in organisaties
Moderne bedrijfsvoering ; nieuwe managementmethoden, zoals bijv. lean
Aantasting van het psychologische contract ; ongeschreven psychologisch contract met
verwachtingen.
1.3.2 Sociaal-culturele veranderingen
Arbeidsparticipatie ; toegenomen participatie bij vrouwen, ouderen 55-65 en allochtonen.
Opkomst van dienstensector ; groei dienstensector van 25 naar 52% (onderwijs, zorg)
Verruiming van het ziektebegrip ; bijv. stress, overspannen, burn-out, chronische
vermoeidheid, adhd etc.
o protoprofessionalisering = professionele hulpverleners gebruiken vaker medische en
psychologische begrippen om bepaalde alledaagse toestanden en ervaringen te
duiden
Toegenomen verwachtingen ; hoge verwachtingen over uitdaging, zingeving, leuke collega’s
etc.
Individualisering ; minder sociale steun, meer alleen
, Uitholling van professionele autoriteit ; minder natuurlijke autoriteit van politie, artsen,
baliepersoneel etc., niet altijd meer respectvol, maar respect moet verdient worden.
Autoritaire bevelshuishouding plaats gemaakt voor democratische
onderhandelingshuishouding.
1.3.3 Ontwikkelingen in Nederland
Arbowetgeving ; invoering Arbowet, overlapt met A&G psychologie
Psychische arbeidsongeschiktheid ; grote omvang van psychische arbeidsongeschiktheid >
aandacht op psychosociale arbeidsrisico’s
Gezamenlijke verantwoordelijkheid van werkgevers, werknemers en overheid
Hoge kosten ; hoge kosten van psychisch functioneren in organisaties, zoals ziekteverzuim,
uitkeringen etc.
Lange traditie ; lange traditie met overspannenheid, burn-out snel geaccepteerd > A&G
psychologie kan gedijen.
1.4 De psychologie van arbeid en gezondheid als praktijkveld
WO I en II leiden tot aandacht voor acute en traumatische stress.
Werkzaamheden van de A&G psycholoog:
Assessment ; identificeren van problemen en mogelijkheden op individueel, team en
organisatieniveau (breder dan diagnostiek)
Individuele begeleiding en behandeling
Training
Advisering
Onderzoek.
Arbo-kerndisciplines:
Bedrijfsarts
Arbeidshygiënist
Veiligheidskundige
A&O deskundige.
1.5 De psychologie van arbeid en gezondheid als onderzoeksveld
Hans Selye grondlegger van stress en GAS. Na WO II en vanaf jaren ’60 meer onderzoek naar
psychologische stress in organisaties. In Nederland vanaf jaren ’90 veel onderzoek.
5 typen A&G onderzoek:
Hypothesetoetsend onderzoek ; theoriegestuurd, empirische cyclus, verklaren
Beschrijvend onderzoek ; probleemgestuurd, feiten, non-cyclisch
Ontwerponderzoek ; gereedschap/tools/vragenlijsten ontwikkelen
Interventieonderzoek ; tools evalueren
Organisatieonderzoek ; verandering in organisaties.
1.6 De toekomst van de psychologie van arbeid en gezondheid
Meer verklarende theorieën nodig en het bestaande cross-sectionele onderzoek
longitudinaal bevestigen.
Behoefte aan valide instrumenten en tools met voorspellende waarde
Positieve psychologie toepassen bij werknemers en in organisaties.
,
, 2. Theoretische modellen over werkstress
2.2 Person-Environment Fit model
2.2.1 Inhoud
Person-Environment Fit model ; uitgangspunt dat stress ontstaat door de (mis)fit tussen persoon en
omgeving.
Objectieve misfit = tussen feitelijke toestand van de werknemer en objectieve kenmerken
van de werkomgeving.
Subjectieve misfit = tussen kijk van werknemer op zichzelf en zijn kijk op de werkomgeving.
Ook een positieve misfit (werknemer meer competentie dan de omgeving vereist) leidt tot stress.
Drie copingmechanismen:
Actief copinggedrag = objectieve misfit verminderen, oplossingsgericht
Passief copinggedrag (defensie) = subjectieve misfit verminderen
Sociale ondersteuning = waargenomen hoeveelheid steun.
2.2.2 Empirische evidentie en kanttekeningen
Significante relaties tussen misfit en stressreacties.
Model is vrij algemeen, samenvoeging van theorieën. Objectieve misfit moeilijk te bepalen.
2.3 Demand-control(-support) model
2.3.1 Inhoud
Demand-Control Model = twee werkkenmerken die hoog of laag kunnen zijn: psychologische
taakeisen (demand) en regelmogelijkheden (control).
Stress door hoge taakeisen met weinig control. Groei en motivatie bij hoge taakeisen met veel
control.
Uitgebreid met derde dimensie: sociale support.
2.3.2 Empirische evidentie
Evidentie dat hoge taakeisen met weinig control leidt tot stress. Hoge taakeisen met veel control
weinig onderzocht.
Geen interactie-effect tussen demand, control en support, maar dat ze alle drie een afzonderlijk
effect hebben op de uitkomst: stress.
2.3.3 Kanttekeningen
Control en support zouden als buffervariabelen fungeren die beschermen tegen negatief effect van
taakeisen.
Interactie-effecten niet goed geoperationaliseerd en niet goed onderzocht.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ElianG. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.87. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now