Summary
Samenvatting leerpad A wondzorg
- Course
- Institution
wondzorg leerpad A (cursus + powerpoint)
[Show more]
Seller
Followmarthevanhulle
Reviews received
Content preview
Leerpad A - wondzorgg1. De huid
1.1 Functie van de huid
• Bescherming
o Koude, hitte & irradiatie
o Mechanische invloeden
o Chemische substanties
o Micro-organismen
• Thermoregulatie
• Absorptie
• Sensorische functie
1.2 Anatomie van de huid
De huid bestaat uit 3 lagen:
• Epidermis (opperhuid)
• Dermis (lederhuid of corium)
• Hypodermis (onderhuid of subcutis)
, 2. Pathofysiologie van de wondheling
4 fasen:
• Ontstekingsfase
• Granulatie
• Maturatiefase
• Littekenvorming
2.1 Ontstekingsfase
= ontsteking met acute ontstekingsreactie en opruiming dood weefsel en bacteriën
1. Lichaam reageert via vasculaire respons door vasodilatatie van de
arteriën,capillaire drukt daalt en vocht neemt toe in omliggend weefsel.
→ cel verbindingen tussen endotheelcellen verzwakken → rode
bloedlichaampjes- en plaatjes migreren van bloedbaan naar wond.
2. Daarna volgt een vasoconstrictie voor bloedverlies te beperken,
3. Aggregeren de bloedplaatjes en produceren ze fibrinogeen, er is stolling
4. Scheiden ze een chemotactische stof waaronder andere cellen (vooral
wittebloedcellen), zoals granulocyten, macrofagen, monocyten… worden
aangetrokken. Ze ruimen dus dode en bacteriën op d.m.v. fagocytose
(opnemen in leukocyt) en digestie (afbraak via lysosoom).
o Het overblijfsel wordt geresorbeerd via lymfestelsel of als pus uit de
wondgestoten, dit zie je door volgende tekenen:
▪ Gesloten wonde: Zwelling, roodheid en warmte door vasodilatatie
enpijn door druk op zenuwvezels en door ischemie
▪ Open wonde: wondvocht en bloed, stolsel, pijn
2.2 Granulatiefase
1. Vorming van nieuw bindweefsel en nieuwe bloedvaten plaatsvinden. De
fibroblasten (gestimuleerd door de macrofagen) worden ingezet. Ze
produceren collageen en elastine, deze vormen een netwerk waar
macrofagen, endotheelcellen en fibroblasten bewegen en wondbed
vullen.
2. Vorming van capillairen: aan uiteinden van beschadigde capillairen komen
er weefselknoppen (budding) die hol worden en die binnendringenin het
collageennetwerk. Dit geeft een rood korrelig uitzicht aan wonde, ditis
, granulatieweefsel. De nieuwgevormde capillaire zijn belangrijk voor O2 en
voedingsstoffen tot in centrum wonde, dit is neovascularisatie
2.3 Maturatiefase
= bindweefselreorganisatie, wondcontractie en epithelialisatie
1. Bindweefselreorganisatie: weefselsterkte van wonden neemt eerder toe
door remodellering van de collageenvezels dan door de toename ervan
2. Wondcontractie: de fibroblasten differentiëren zich tot
myofibroblasten,die de wondranden samentrekken en zorgen voor
wondcontractie
3. Epithelialisatie: nieuwe vorming van epitheel in de basale laag, er worden
nieuwe epitheelcellen aangemaakt door deling (mitose). Ze migreren over
de wondranden naar centrum, maar ook vanuit haarfollikels, sebumklieren
vormen zich epitheeleilandjes die naar elkaar toe groeien.
⇒ bij ondiepe wonden, waarbij deze adnexen nog er zijn fungeren deze als
epitheelreservoirs en met contact met andere epitheelcellen stopt de cel
proliferatie.
• De epithelialisatie beschermt de wonde tegen vochtverlies en
binnendringen van bacteriën. Bij een gehechte wonde start
ditproces binnen 24u, grotere wonden vereisen eerst
collageenformatie en vorming van granulatieweefsel.
2.4 Littekenvorming
= In de eerste 2 weken is het nog zacht en fragiel, na een maandis het rode,
dikker en sterker. Later wordt het weer zacht wit en soepel. Het hele proces
kan maanden tot jaren duren.
VERSCHILLENDE TYPEN WONDGENEZING:
• Genezing per primam: dit is een zuivere wonde zonder
necrose, contaminatie of vreemde lichamen. Ze heeft gladde
wondranden, geen complicaties, ze kan primairgesloten
worden bv. hechting en het granulatieweefsel is snel gevormd,
er is nauwelijks contractie van de wond nodig en er is vlotte
epithelialisatie.
, • Genezing per secundam: bv. een chronisch ulcus. Dit is een
wonde met necrose,is gecontamineerd, vreemde lichamen,
gescheurde wondranden met dikwijls geassocieerde
aandoeningen die de heling vertragen. Granulatieweefsel zorgt
voor het opgroeien van een wonde en verkleinen van wonde,
zo is er een wondbed waarde epithelialisatie kan plaatsvinden,
dit vraagt meer tijd
• Regeneratieve genezing: bv. een schaafwonde of donorplaats
van een oppervlakkige split-thickness-graft, gaat het om
oppervlakkige wonden waarbij enkel de opperhuid is
beschadigd. Het heelt wel weer door een proliferatie van de
aanwezige epitheelcellen in de wondranden en in de adnexen
in de wonde
3. Beïnvloedende factoren op de wondheling
3.1 Factoren eigen aan de wonde
3.1.1 Type, diepte en uitgebreidheid van het letsel
Een beperkte snijwonde of schaafwonde zal sneller genezen en zal in laatste geval met
secundaire heling helen maar in het eerste geval met primaire en zal zelfs genezen op
regeneratieve manier.
3.1.2 Locatie van de wonde
Wonden in het gelaat helen sneller dan wonden aan de onderste ledematen,
komtdoor de bloedvoorziening. Een wond bij de anus heeft dus meer kans bij
infectie en dus ook moeilijker te verbinden zijn dan bv. een wonde op de arm.
3.1.3 Eigenschappen van het weefsel in de wonde en van de
wondomgeving
Niet alles geneest even vlot, zo zal bv. peesweefsel moeilijker genezen
danepitheel en bindweefsel.
• Necrose zal dus ook een negatieve invloed hebben op de genezing,
het verstoortde toevoer van O2 en voedingsstoffen en vormt een
bodem voor bacteriën.
• Oedeem kan door dilutie van groeifactoren en cytokines, de
neovascularisatie ende nieuwvorming van granulatieweefsel
hinderen. → elevatie is wenselijk voor hydrostatische druk te
verminderen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marthevanhulle. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78998 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now