Samenvatting van Sociologie, Social Work theorieën 1
18 views 2 purchases
Course
Social Work theorieeën 1
Institution
Fontys Hogeschool (Fontys)
Het document bevat:
- aantekeningen van de kennisclips
- aantekeningen van de theorielessen
- belangrijke aspecten uit de artikelen behorend bij de stof
Sociologie
Sociaal werk theorieën
Voorbeeld geven – koppelen aan de theorie – definitie begrip – logisch gestructureerd antwoord
Lesweek 1; Hoe kunnen sociaal werkers emancipatie
van groepen in achtergestelde posities bevorderen?
Voorbereiding les 1
Sociologie
Hoe kunnen sociaal werkers emancipatie van groepen in achtergestelde posities bevorderen?
Kennis clip
Aanleiding voor emancipatie is vaak een gevoel van onrechtvaardigheid, een onzekere situatie of
angst. Als een groep ervaart dat zij een achtergestelde positie hebben.
Bij emancipatie gaat het om een sociale beweging en die streeft naar een verbetering van de
maatschappelijke positie van de desbetreffende groep. En die maatschappelijke positie of die
maatschappelijke uitgangssituatie wordt gespiegeld aan de dominante groep in de samenleving. Dus
die wordt als onrechtvaardig ervaren ten opzichte van een andere meer dominante groep.
Een emancipatie beweging kan ontstaan, als een minoriteit structurele achterstelling ervaart.
Bewustwording en afhankelijkheid – identiteit en conflict – de lange mars door de instituten
In elke fase zie je een conflict met de dominante groep maar ook binnen de minoriteit zelf.
Vragen
TIEN VRAGEN OVER RECHTVAARDIGHEID, CONFLICT EN EMANCIPATIE hulp voor bij de toets
1. Wanneer is er sprake van een emancipatiebeweging? Geef een voorbeeld van een
emancipatiebeweging.
Als een groep zich in een achtergestelde positie ervaart. Bijvoorbeeld mensen met een beperking die
hun situatie als onrechtvaardig beschouwen.
Wanneer de volgende twee elementen zich in combinatie voordoen:
- Het is een sociale beweging die streeft naar verbetering van de maatschappelijke positie van
de sociale categorie of groep die door deze beweging wordt vertegenwoordigd
- De maatschappelijke uitgangssituatie van de desbetreffende categorie wordt als
onrechtvaardig ten opzichte van de andere sociale categorieen of groepen ervaren.
Hoeksema 2016
2. Wat is het verschil tussen een sociale beweging en een emancipatiebeweging?
Een emancipatiebeweging is een bijzondere vorm van het bredere begrip ‘sociale beweging. Het
specifieke element is dat zij de uitgangssituatie van de categorieën van de bevolking die zij zegt te
vertegenwoordigen als onrechtvaardig ervaart. Zo kunnen de Nederlandse werkgevers via hun
werkgeverscentrale wel als een sociale beweging worden beschouwd, maar niet als een
emancipatiebeweging. De arbeidersbeweging was – zeker in de negentiende eeuw- wel een
emancipatiebeweging, met name omdat het verkrijgen van de rechten die in haar ogen ten onrechte
aan arbeiders werden onthouden een belangrijke doelstelling was. Hoeksema 2016
3. Wat is er veranderd in de geschiedenis van het denken over rechtvaardigheid?
, Elke periode heeft met zijn politieke/sociale stromingen een ander idee gehad van rechtvaardigheid
4. Wat is de hedendaagse invulling van het rechtvaardigheidsbegrip?
Een stapeling van rechtvaardigheidsbeginselen: historisch verworven rechten, formele gelijkheid
wordt gegarandeerd, het verdienstencriterium wordt via de economie in stand gehouden, aan het
behoeftecriterium wordt voldaan, aan het capaciteitscriterium wordt voldaan
5. Wat is een minoriteit?
Achtergestelde bevolkingsgroepen die maar beperkt beschikken over maatschappelijke invloed om
hun positie te verbeteren
6. Wat is marginalisering? Wat heeft dit met emancipatie te maken?
Het resultaat van het achterstelling op grond van verschillen in ‘verdiensten’ en ‘noodzakelijke
behoeften’ is dat de leden van de achtergestelde categorie duurzaam minder toegang hebben tot
bronnen van welvaart en behoeftebevrediging. Zij lopen het risico naar de marge van de samenleving
te worden gedrukt en worden belemmerd in hun persoonlijke ontplooiing. Dit proces wordt
aangeduid met marginalisering.
de afwezigheid van acculturatie waarbij leden van een niet-dominante groep zich nauwelijks
mengen met de dominante groep, maar ook weinig contact onderhouden met de andere leden
van de eigen groep
7. Hoe verloopt de ontwikkeling van emancipatiebewegingen? Leg de drie fases uit.
De eerste fase: bewustwording en afhankelijkheid
Emancipatiebeweging begint bij het moment dat representanten van de minoriteit hun situatie niet
langer als rechtvaardig ervaren. De uitgangssituatie begint haar legitimiteit en vanzelfsprekendheid
te verliezen. Het besef groeit dat er verandering in de situatie moet worden gebracht. De minoriteit
streeft naar gelijkberechting.
De tweede fase: identiteit en conflict
Een open conflict kan ontstaan wanneer de dominant weigert het streven naar gelijkberechting te
honoreren. In plaats van zich nog langer met dominante groepen te identificeren – of met andere
woorden: een dominante groep te beschouwen als referentiegroep – ziet de minoriteit deze nu als
een onderdrukkende categorie.
Identiteitsontwikkeling gaat door – vormen referentiekader
Kan ook conflict onderling: de een wil onderhandelen, de ander wil het ‘hard’ aanpakken
Conflict met dominante groep: dominante bezwijken onder de druk, spanningen mensen willen hun
positie niet zomaar afgeven
De derde fase: de lange mars door de instituten
Indien een beweging geen successen boekt maar zich evenmin laat wegdrukken, dan betekent dit
vaak dat ze in de publieke opinie een acceptabel alternatief is geworden. De beweging heeft dan
weliswaar geen machtspositie verworven, maar wordt onderdeel van het ‘normale’ politieke-
culturele spectrum. Zij komt daarmee in de derde ontwikkelingsfase; een middenweg tussen beide.
De middenweg kon niet eerder bewandeld worden, omdat de beweging noodzakelijkerwijs eerst
zowel de teleurstelling van de eerste fase als de identiteitsontwikkeling van de tweede fase moet
doormaken.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lizlaans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.86. You're not tied to anything after your purchase.