Class notes
PA E&G: Aantekeningen Markets in the Welfare State
- Course
- Institution
Collegedictaat van 19 pagina's voor het vak Markets in the Welfare State aan de UL (-)
[Show more]
Seller
Follow
MetObij
Reviews received
Content preview
Aantekeningen Markets in the WelfareState
Week I:
Comparatieve politieke economie bestudeerd de politieke, institutionele en culturele
onderliggende assumpties van staten. Zij gaat ervan uit dat kapitalisme zich divers uit. Voor
onderzoek kijkt zij naar actoren, instituties en de politiek en neemt de rol van tijd en de
geschiedenis mee. Onderzoek wordt gedaan a.d.h.v. analyses van casussen i.t.t. het opstellen
van abstracte modellen.
Welvaartsstaat: de verantwoordelijkheid van de staat om een basisdeel van welzijn voor zijn
burgers te beschermen (Esping-Andersen, 1990: 18 – 19).
De welvaartsstaat bestaat uit een drietal elementen, zijnde de staat, de markt en de sociale
omgeving. De activiteiten van de staat zijn namelijk verweven met die van de markt en van de
familie/buurt t.a.v. het leveren van sociale voorzieningen (Ibid: 21).
De welvaartsstaat kent de volgende karakteristieken:
o ‘Decommodification’: de mate waarin individuen hun levensonderhoud kunnen
voorzien, zonder zich te berusten op hun (arbeids)activiteiten op de markt. Men is dan
dus afhankelijk van welvaartsstaatvoorzieningen, waar zij recht op krijgen middels
hun burgerschap.
o ‘Stratification’: de wijze waarop welvaartsstaatvoorzieningen onderscheid maken
tussen groepen mensen en dit onderscheid verminderen of versterken.
Welvaartsstaatregime: de verschillende wijze waarin de majeure instituties van een
samenleving (dus: de staat, de markt en de sociale omgeving) interacteren om specifieke
patronen van werk en welzijn produceren. Dit kan volgens Esping-Andersen a.d.h.v. drie
ideaaltypen, namelijk sociaaldemocratisch, christendemocratisch/conservatief en liberaal.
1
,Het liberale welvaartsstaatsregime wordt gekenmerkt door een centrale rol voor de markt,
terwijl de sociale omgeving en de staat een marginale rol spelen. Er is een minimale waarde
van ‘decommodification’: er zijn weinig sociale voorzieningen, men is gewezen op vrijwillige
welvaartsvoorzieningen uit de private sector. Er is sprake van dualisme tussen de zogenoemde
‘haves and have nots’. Het doel van dit type is armoedebestrijding, wat gebeurd a.d.h.v.
voordelen die conditioneel zijn van de hoogte van iemands inkomen. Deze kennen een laag en
gelijk niveau en worden betaald vanuit belastingen, zoals bijv. voedselbonnen.
Het sociaaldemocratische welvaartsstaatregime wordt daarentegen gekenmerkt door een
centrale rol voor de staat waardoor de sociale omgeving en de markt een marginale rol komen
te spelen. Hierbij is er sprake een hoge mate van ‘decommodification’ voor iedereen
(‘universalism’). Het doel van dit regime is inkomensherverdeling. Dit gebeurd a.d.h.v.
inkomsten gerelateerde voordelen die genereus zijn en worden betaald vanuit belastingen. Dit
regime vereist echter dat er sprake is van volledige werkgelegenheid, waar voor wordt
gezorgd door bijv. kinderopvang te financieren om de arbeidsparticipatie van vrouwen te
verhogen en door de omvang van de publieke sector te vergroten.
Bij het conservatieve welvaartsstaatregime speelt de sociale omgeving een centraal rol. De
staat is hier aan ondergeschikt, terwijl de markt slechts een marginale rol kent. Er is sprake
van een medium mate van ‘decommodification’: deze is hoog voor de ‘broodwinnaars’,
degene die worden bevoordeeld door het regime, maar laag voor anderen (het benadeelt bijv.
vrouwen die niet werken). Het doel van dit regime is namelijk preservatie van status. Er is
sprake van een sociale verzekering. Voorzieningen worden betaald via het loon en het gebruik
hiervan is afhankelijk van of iemand werkt.
Regimes zijn niet statisch: naarmate zij ontwikkelen kunnen ze elementen van andere regimes
overnemen.
‘Retrenchment’: het bezuinigen op sociale voorzieningen, zowel kwantitatief als kwalitatief.
Het aanbieden van welvaartsstaatvoorzieningen kan overigens ook toenemen. Dit is
problematisch voor conservatieve welvaartsstaatregimes omdat deze historisch gezien niet
volledige werkgelegenheid aanmoedigen.
2
, Week II:
De welvaartsstaat is subject geweest aan verandering. Hier zijn twee perspectieven op:
i. ‘Retrenchment perspective’: kwantitatieve en kwalitatieve bezuinigingen op sociale
voorzieningen en de erosie van democratische legitimiteit.
ii. ‘Adaptation perspective’: aanpassing aan nieuwe sociale risico’s, waar vrouwen,
jongeren en laagopgeleiden aan zijn blootgesteld, is mogelijk via compromissen.
‘Trente glorieuses’: drie decennia van continue hoge economische groei in Europa en Noord-
Amerika na de Tweede Wereldoorlog, die de ongelijkheid aanzienlijk deed afnemen. Dit
‘Fordist model’ had de volgende karakteristieken:
o Het bestaan van productiesystemen gebaseerd op grote coöperaties.
o Vakbonden die ervoor zorgde dat lonen meegroeide met de productiviteit.
o Er was een alliantie tussen werkgevers en hoog, semi- en laagopgeleide werknemers.
Vooral de semiopgeleide werknemers profiteerde hiervan.
o Dit systeem werd politiek gesteund vanuit christendemocratisch en
sociaaldemocratische hoek.
o Afgestemd op de mannelijke broodwinnaar.
o Hoge lonen en stabiele werkcontracten.
o Genereuze pensioenvoorziening.
o Professionele opleidingsvoorzieningen die gefinancierd wordt door de staat.
o Genereuze arbeidsvoorzieningen, o.a. zorg, ziekteverlof en werkloosheidsuitkeringen.
Dit werd ondersteund door de werkgevers die behoefte hadden aan goed opgeleide
semiopgeleide arbeidskrachten.
In dit model waren mannelijke broodwinnaars met stabiele werkcontracten, vooral de
semiopgeleide werknemers, de winnaars. Maar, dit ging ten koste van vrouwen.
Dit model kent ook een kloof tussen werkgevers en vakbonden. Onenigheden werden
opgelost of aan de onderhandelingstafel of op de straten via massaprotesten.
Kanttekening: er was géén kloof tussen diegene met zekere en onzekere werkcontracten en
géén kloof tussen stedelijke en rurale burgers zoals in de huidige tijd.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MetObij. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.03. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
82191 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now