Summary
Samenvatting Leerstoornissen Lezen
- Course
- Institution
Logopedie 2 - semester 2 - Ontwikkelingsstoornissen 2: Leerstoornissen: Lezen
[Show more]
Seller
Follow
margotvermeersch
Reviews received
Content preview
SAMENVATTINGONTWIKKELINGSSTOORNISSEN:
LEERSTOORNISSEN: LEZEN
1. WAT MOET JE KENNEN/KUNNEN
A. SCHRIFTELIJK EXAMEN
- Criteria voor diagnose dyslexie kunnen geven
- Criteria voor terugbetaling dyslexie kunnen geven + uitleggen wat we verstaan onder hervalsessies en
ouderbegeleiding
- Kunnen aangeven hoe je het lexicaal en sublexicaal decoderen kunt onderzoeken
- Kunnen beschrijven van aspecten van leesvloeiendheid + hoe dit te meten
- Kunnen uitleggen wat een dyslexie woordenkast is
- Kunnen uitleggen wat er wordt bedoeld met transactioneel kader van behandeling van dyslexie
- Kunnen omschrijven welke therapeutische principes EBP zijn in leestherapie
- Kunnen omschrijven wat de dwaalwegen zijn
- De ≠ remediëringsmethodieken kunnen bespreken
- De ≠ specifieke instructiebehoeften van kinderen met dyslexie kunnen bespreken
- Algemene therapeutische richtlijnen kunnen bespreken
- Therapiedoelen voor elk ICF-aspect/domein kunnen aangeven
- Belang van psycho-educatie aan ouders + kind kunnen bespreken
- ≠ bekende therapiematerialen + programma’s kunnen bespreken
- Belang van aantrekkelijke leesboeken kunnen uitleggen
- Relatie tussen leesvloeiendheid + begrijpend lezen kunnen uitleggen
- Weten wat compenserende voorleessoftware is + hoe die de zelfredzaamheid van kinderen kan
stimuleren (laatste youtube-filmpje in PPT_behandeling dyslexie)
B. MONDELING EXAMEN/CASUS
- In een casus relevante gegevens markeren
- Onderzoeksgegevens correct interpreteren (= de ruwe + normscores kwantitatief correct
benoemen/interpreteren + foutenanalyse maken + leesstrategieën kunnen omschrijven)
- Aangeven of de juiste tests werden gebruikt, of er tests extra zouden moeten worden afgenomen om
een beter beeld te krijgen of omdat er te weinig handvaten zijn voor therapie
- Aangeven of cliënt recht heeft op terugbetaling door RIZIV
- Aangeven of er mogelijks sprake is van dyslexie (koppelen aan diagnose-criteria)
- De prioritaire therapiedoelen bepalen
- Omschrijven hoe therapie aangepakt zou moeten worden
- Therapieplan voor enkele weken uitschrijven
1
,HOOFDSTUK 0 – HERHALING OS1-
DYSLEXIE
(1 groot examen, zowel dyslexie lezen + spelling en dyscalculie, telt voor 50% op hele OLOD-
ontwikkelingsstoornissen)
1. BELANGRIJKE WEETJES OM TE ONTHOUDEN
2. KENNIS NORMALE ONTWIKKELING VAN LEZEN EN SPELLEN
Aanvankelijk lezen + spellen → wnr kind nog niet alle fonemen + grafemen kent
- Foneem: klank die je hoort
- Grafeem: wat je op papier schrijft
- Herkennen van woorden
o Fonologische herkenning + verwerking
o Orthografische herkenning + verwerken (hoe woord geschreven is)
o Foneem-grafeemkoppeling (spelling) + grafeem-foneemkoppeling (lezen)
- Snelheid
o Automatisering
o Retrieval uit het LTG
- Begrijpen
o Morfologische + syntactische structuren
Morfologie: meervouden etc.
Syntactisch: onderwerp, persoonsvorm etc.
o Woordenschat
o Wereldkennis
o Metacognitie
Zelf in staat om na te denken over eigen gedachten
3 wegen om te gaan lezen (2 indirecte + 1 directe)
- Direct: kind ziet woord ‘tien’ en leest dit direct
- Indirect 1: kind ziet ‘tien’ en gaat opsplitsen in fonemen /t/ie/n/ → tien
- Indirect 2: kind ziet ‘tien’ en gaat opsplitsen in grotere chunks /t/ien/ → tien
2
, 3. ONDERSCHEID LEERMOEILIJKHEDEN EN LEERSTOORNISSEN
4. DEFINITIE DYSLEXIE
- Probleem met opslaan van orthografische woordbeelden + automatisatie van grafeem-
foneemkoppelingen
- Dyslexie is stoornis op woordniveau
- Automatiseringsproblemen blijken uit daling van kwaliteit van taakuitvoering bij taakverzwaring
- “Dyslexie is stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkig probleem met het aanleren + accuraat
en/of vlot toepassen v/h lezen en/of spellen op woordniveau”
o Achterstandscriterium ernst (pc < 10, klinische score)
o Hardnekkigheidscriterium didactische resistentie (RTI (respons-to-intervention
principe), ondanks intensieve remediëring gedurende min.
3 à 6 maand)
o Exclusiecriterium niet volledig te verklaren door andere oorzaken
5. PREVALENTIE DYSLEXIE
- Schatting van 2 à 10%
- 3% hardnekkige leesstoornissen
- Jongens > meisjes
6. COMORBIDITEIT
Komt vaak samen voor met
- Dyscalculie
- AD(H)D
- Spraaktaalstoornissen (SLI)
- DCD
7. VERKLARINGSMODELLEN
Multifactoriële oorzaak
3
, - Erfelijke risicofactoren (geen echte dyslexiegenen, wel risicoallelen om dyslexie te ontwikkelen)
- Omgevingsfactoren (leeservaring, SES, kans op onderwijs, geletterdheid thuis, etc.)
- Specifieke neurobiologische afwijkingen in gebieden van hersenen die betrokken zijn bij verwerking
van taaleenheden
o Hersendisconnectiviteit
o Fonologisch deficit
o Werkgeheugen deficit
o Automatisatie deficit
o Deficit executieve functies
8. KENMERKEN
- Automatisatieproblemen
- Problemen met organiseren + planning
- Handschrift
- Zelfvertrouwen
- Reeksen + rijtjes
- Omgaan met meervoudige instructies
- Meer denk- en verwerktijd nodig
- Lees- en spellingsproblemen, kernproblemen die aan basis liggen
o Onvoldoende geautomatiseerde GF-koppelingen
o Moeite met inprenten + oproepen van orthografische woordbeelden
- Taalmoeilijkheden
o Woordvinding, morfosyntactisch, verhaalopbouw zwak
- Geheugenproblemen
o Losse, op zichzelf staande gegevens moeilijk onthouden
o Complexe (meerledige) opdrachten moeilijker
o Afspraken + spullen vergeten
o Soms zwak auditief geheugen
- Aandacht- en concentratiemoeilijkheden
- Weinig zelfvertrouwen, socio-emotionele problemen, gedragsproblemen, faalangst, etc.
9. VROEGE SIGNALEN
- Enorme individuele verschillen tss kinderen
- Naast familiaal risico ook omgeving erg belangrijk (SES, leesinstructie, leesomgeving, motivatie…)
- Cognitieve fcts & taalfuncties
10. BELANGRIJKSTE VOORSPELLERS (NAAST ERFELIJK COMPONENT +
TAALVAARDIGHEID)
- Beginnende geletterdheid
- (Meta)fonologisch bewustzijn/vaardigheden
o Inzicht in klankstructuur van gesproken taal
o Auditieve analyse- en synthesevaardigheid
- Letterkennis
o In kleuterperiode ‘invented spelling’ erg belangrijk
Vb. kind schrijft ‘balen’ i.p.v. ‘ballen’, heeft nog geen les ofzo gehad
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margotvermeersch. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.38. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now