1. Functionele analyse
1.1 Inleiding
Deze analyse zorgt voor inzicht in de doelen van de
schrijver en richt zich dan ook op de doelgroep(en). Eerst
wordt er gekeken naar de context van de tekst en
vervolgens wordt steeds gedetailleerder naar de tekst
gekeken.
1.2 Achtergronden van de functionele analyse
Twee inspiratietheorieën voor de functionele analyse:
taalhandelingstheorie en tekstkwaliteit.
1.2.1 Taalhandelingstheorie
Theorie over de verbinding van de betekenis van een
taaluiting en de functie die daarbij hoort. Hierbij wordt
gebruik gemaakt van bepaalde taalhandelingen die
opgebouwd zijn in drie delen, locutie, illocutie en
perlocutie. De locutie is de uitspraak zelf, de illocutie is
wat de spreker wil bereiken met de uitspraak en de
perlocutie is wat de ontvanger van de boodschap ermee
doet.
Taalhandelingen kunnen zowel direct als indirect
geformuleerd worden. Wanneer iemand vraagt: ‘Doe je
het raam even dicht?’ is dit op een directe manier.
Wanneer iemand echter: ‘Wat is het hier koud’ zegt, is
dit meer een mededeling dan een vraag. Toch kan dit
door ons opgevat worden als een verzoek om het raam
te sluiten wanneer deze open staat.
1.2.2 Tekstkwaliteit
Theorie over wat een tekst een goede tekst maakt. Dit
hangt sterk af van de functie van de tekst
(begrijpelijkheid, overtuigingskracht, bruikbaarheid,
, enz.). Belangrijke uitgangspunten door Pander Maat en
Lentz (1994):
‘Functionele analyse moet leiden tot voldoende
informatie voor de schrijver van de tekst om deze te
kunnen verbeteren.’
‘De context waarin de tekst een rol speelt, is het
uitgangspunt van de analyse. Deze moet dan ook
nauwkeurig bestudeerd worden voorafgaand aan de
eigenlijke analyse.’
Het is eigenlijk een methode voor bestaande teksten,
maar kan ook goed gebruikt worden voor het schrijven
van een nieuwe tekst.
1.3 Methode stap 1: analyse van onderwerp, zender,
doelgroep en organisatiedoelen
De kern van de functionele analyse is om te bepalen
welke effecten de schrijver bij de lezers probeert te
bereiken. Dit komt terug in de tweede en derde stap.
Maar voorafgaand aan dat, moeten er eerst een aantal
andere gaten ingevuld worden: de zender, het
onderwerp, de doelgroep en het organisatiedoel van de
tekst. Hiervoor is het niet nodig de tekst grondig te
lezen, maar meer te kijken naar aspecten die je
makkelijk uit de tekst haalt. Ook wordt er gekeken naar
context (alles wat je niet direct uit de tekst zelf haalt).
1.3.1 Onderwerp en de zender
Het onderwerp kun je vaak makkelijk uit de tekst halen.
De schrijver hoeft niet per se bekend te zijn bij het
publiek, het kan ook bijvoorbeeld om een organisatie
gaan die een professionele schrijver voor een
reclametekst aangenomen heeft. De zender van de tekst
is dan die organisatie en niet de specifieke schrijver.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Marloesvdstelt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.91. You're not tied to anything after your purchase.