Mensen verstaan 1
H1: geest, gedrag en wetenschap
Wat is psychologie en wat is het niet?
Psychologie = de wetenschap van gedrag en geestelijke processen (mentale activiteiten)
Gebaseerd op objectieve,
verifieerbare gebeurtenissen
(feiten) Interne: enkel indirect Externe: waarneembare
waarneembaar gedragingen
Psychiatrie: medisch specialisme + gespecialiseerde opleiding in behandeling van geestelijke en
gedragsmatige problemen – geneesmiddelen voorschrijven – medische invalshoek (geestelijke ziekte
of stoornis zoals bv schizofrenie) – psychiater is een arts; psycholoog niet
Pseudopsychologie = niet-onderbouwde psychologische aannamen dia als wetenschappelijke
waarheden worden gepresenteerd
6 richtvragen om te bepalen of iets over wetenschap gaat:
- Wat/ wie is de bron?
- Is de bewering redelijk of extreem?
- Wat is het bewijsmateriaal?
- Kan de conclusie door een vervorming zijn beïnvloed?
4 Emotionele bias = laten lijden door emoties i.p.v. verstand
4 Selectieve waarneming = alles wat je aanname, veronderstelling bevestigd opnemen en de
andere argumentatie niet
- Worden veel voorkomende denkfouten vermeden?
- Zijn er voor het probleem verschillende invalshoeken nodig?
Wat zijn de 6 belangrijkste perspectieven van de psychologie?
6 belangrijke perspectieven domineren het snel veranderende veld van de moderne psychologie; al
deze perspectieven zijn voortgekomen uit radicaal nieuwe ideeën over geest en gedrag
Modern biologisch perspectief
Scheiding van lichaam en geest – Descartes (17e)
Focus op rationalisme: het denken is het enige middel om aan wetenschap en filosofie te doen
Veel kritiek hierop vanuit het empirisme waar ze focusten op waarnemingen
Vormt basis voor biologisch perspectief: alle gedrag is in oorsprong biologisch
Geest = product van de hersenen, oorzaken van gedrag in zenuwstelsel, hormonen en genen
2 varianten:
Neurowetenschap: focus op processen in de hersenen
Vb. Hersenscan
Evolutionaire psychologie: focus op genetica en invloed van omgeving hierop
(Darwin: natuurlijke selectie) -> wat je in aanleg hebt
Vb. Sociaal zijn
,Begin wetenschappelijke psychologie
Grondlegger: Wundt (cognitief perspectief)
Zoektocht naar de ‘elementen van het bewustzijn’
1e wetenschappelijke experimenten in 1 e psychologisch labo
Methode introspectie – kritiek: te subjectief
Getrainde vrijwilligers hun sensorische en emotionele
reacties op verschillende prikkels laten beschrijven
Titchener: structuralisme (de meest elementaire structuren van de geest aan het licht brengen)
Gestaltpsychologie: nadruk op ‘perceptuele gehelen’ i.p.v. delen (het geheel is meer dan een som
van delen)
James: functionalisme = richten op de functie van het bewustzijn en niet alleen op de structuur ervan
Inspiratie bij Darwin
Hoe past de mens zich aan?
1e toegepaste psychologie
Zwakke plek: introspectieve methode subjectief -> niet wetenschappelijk
Moderne cognitieve perspectief
Nadruk op cognitie (= geestelijke activiteit zoals de gewaarwording, de perceptie, het leren,
het denken en het geheugen)
Computer als metafoor voor de geest
Informatieverwerking (alle denken)
Objectievere methoden
Vb. Brain imaging-technieken
Behavioristisch perspectief
Watson: wetenschap van het gedrag en omstandigheden in de omgeving die dit gedrag
beïnvloeden
Skinner: oorzaak van gedrag ligt in de omgeving
Omgeving + waarneembaar gedrag staan centraal
Stimulus – Respons (alles wat hiertussen zit is de ‘black box’ en word genegeerd)
Verdienste:
Invloed van omgeving op leren (consequenties van gedrag)
Strategieën om gedrag te wijzigen door omgeving te veranderen
,Perspectieven vanuit de gehele persoon
Psychodynamische psychologie: het onbewuste bepaalt ons gedrag
4 Psyche, vooral het onbewuste, is bron van energie voor persoonlijkheid, motiveert
ons
4 Psychoanalyse – Freud (droomanalyse – vrije associatie)
4 Kritiek: niet toetsbaar (vertrok vanuit zijn cliënten; psychisch ongezonde mensen)
Humanistische psychologie en positieve psychologie
4 Tegen determinisme (je wordt bepaald door elementen zoals omgeving) van
psychoanalyse en behaviorisme
4 Nieuwe, positieve weg: groei, mogelijkheden, vrije wil = mogelijkheid tot
zelfrealisatie
4 Rogers (empathie en onvoorwaardelijke acceptatie) – Maslow (behoeftepiramide)
4 Grondhoudingen hulpverleners
4 Positieve psychologie: bijdragen van geluk en welzijn
Psychologie van karaktertrekken en temperament
4 Verschillen tussen mensen door verschillen in karaktertrekken en temperamenten
(persoonlijkheidstest)
4 Consistent in de tijd en in verschillende situaties
Ontwikkelingsperspectief: nature vs nurture
Psychologische verandering is resultaat van interactie tussen erfelijke eigenschappen die in onze
genen zijn vastgelegd en invloed van omgeving
Zelfbepaling = we kunnen kiezen om te ontwikkelen op bepaalde vlakken
Nurture = behaviorisme
Nature = biologische
Door de gemeenschappelijkheden op te volgen creëer je een curve waardoor je de ontwikkeling
kan zien
Socioculturele perspectief: individu in context
Belangrijke rol voor sociale invloed
Nieuwe aandacht voor rol van cultuur: crossculturele psychologie
Kracht van de situatie
Conclusie: 6 perspectieven -> holistisch beeld (we hebben al deze perspectieve nodig om een visie te
krijgen op de mens)
,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zitagevers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.01. You're not tied to anything after your purchase.