In dit document vind je alle belangrijke stof over hoofdstuk 9 Havo 5. Super fijn als je niet veel tijd hebt maar toch een informatieve samenvatting nodig hebt!
9.1
Er zijn een aantal ontwikkeling aan het begin van de 19e eeuw.
- stijgende wereldbevolking. De oorzaken van de stijgende wereldbevolking zijn de
nieuwe inzichten in de bestrijding van ziekten. Er was vaker stromend water, een
riool voor afvalwater en begonnen artsen steriel te opereren.
- snellere transportmiddelen zoals de auto, tram, metro en vliegtuig. De oorzaken
van het snellere transport waren dat de auto-industrie op gang kwam en er veel geld
werd geïnvesteerd in spoorwegen.
- nieuwe communicatiemiddelen zoals het luisteren naar de radio en het bezoeken
van een bioscoop. Ook de telefoon kwam.
Door deze ontwikkelingen ontstond er een moderne samenleving. Dit houdt in dat er
eenvoudig en snel gecommuniceerd kan worden over lange afstanden.
Voordelen van de tweede revolutie:
- gebruik van elektriciteit
- gebruik van staal (in plaats van smeed- en gietijzer)
- verbrandingsmotoren op diesel of benzine (in plaats van stoommachines)
Nadelen van de tweede revolutie
- politieke partijen en regeringen maakte “misbruik” van de radio en bioscopen. Ze
hoopte miljoenen mensen te overtuigen van hun gelijk.
- nieuwe ontwikkelingen leidde tot rivaliteit tussen landen en nieuwe wapens
9.2
In 1914 was er een oorlog uitgebroken tussen de centralen (Duitsland en Oostenrijk-
Hongarije) en de geallieerden (Frankrijk, Groot Brittannië en Rusland). Deze oorlog werd
een wereldoorlog. Er werd gebruik gemaakt van nieuwe wapens zoals de tank, vliegtuig,
gifgas en mitrailleurs. De Britten gebruikten in september 1916 als eerste de tank. Maar door
technische redenen was het nog geen succes. Voor de oorlogvoering zelf gebruikte ze de
oude tactiek: loopgravenoorlog. Bij deze oorlog werden burgers massaal getroffen als
soldaat en thuis omdat de mannelijke burgers nu als soldaten de loopgraven in moesten en
niet beroepsmilitairen. Ook werden dorpen en steden erg beschadigd. De positie van de
vrouw tijdens WO1 was niet fijn. Ze werkten namelijk massaal in de wapenindustrie en
berichtten de media over de oorlog. het was een massale oorlog.
Oorzaken WO1:
- veranderende machtsverhoudingen
Europese landen waren bezig met koloniën stichten. Deze gebieden gaven landen
macht. Er kwamen spanningen door de veranderende machtsverhoudingen als
gevolg van industrialisatie en het modern imperialisme.
- nationalisme en militairisme
er werd namelijk veel geld besteedt aan wapens en oorlogsschepen. Ook ging de
strijd gepaard met het ophemelen van je eigen natie
- vijandige bondgenootschappen
op de Balkan brak een conflict uit tussen enkele landen. De bondgenoten van die
landen zagen zich verplicht om hun bondgenootschappen bij te staan. Zo groeide dit
relatief kleine oorlog uit tot een grote oorlog.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merelvandervis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.54. You're not tied to anything after your purchase.