Hoofdstuk 6: Armoedebestrijding en de capability-benadering
Welke verrijkende inzichten heeft de capability-benadering inzake
armoede? Wat voegt ze toe aan onze Vlaamse definitie over armoede?
Capability-benadering focust zich:
op wat mensen mogelijk kunnen doen en zijn, niet op wat ze hebben of
ze zich voelen.
op de actuele mogelijkheden van mensen, op hun functioneren en
capaciteiten.
Functioneren: verschillende dingen die een persoon bereikt in zijn
handelen en zijn zijn; waar lukt hij in, wat kan hij, wat is hij in zijn
deelname aan het maatschappelijk leven.
Capabilities: de vrijheid, het vermogen of de mogelijkheid om dit
functioneren te bereiken
De capability-benadering verschuift de focus op bestaansmiddelen (zoals
een laag inkomen of een gebrek aan materiële middelen) naar de feitelijke
kansen van mensen, in termen van vrijheid en mogelijkheden (capabilities)
Sen plaats de nauwe definitie van armoede in een breder kader. Hij wijst ook op
de deprivatie van sociale verworvenheden zoals deelname aan het
maatschappelijk leven of het zonder schaamte in het publieke leven kunnen
treden. Ook kwetsbaarheid of een gebrek aan stem, macht en
vertegenwoordiging neemt hij mee. Op die manier levert hij een bijdrage aan de
visie op meervoudige deprivatie. Hij benadrukt de multidimensionale aard van
armoede.
Er zitten veel gelijkenissen tussen de Vlaamse definitie van armoede en
de inzichten in armoede van Amartya Sen. Verklaar.
Kenmerkend voor de Vlaamse armoede definitie:
Aandacht voor maatschappelijke processen en multidimensionaliteit
Structurele kijk op armoede
Integratie van twee begrippen:
o Armoede: micro, aandacht voor individu
o Sociale uitsluiting: macro: aandacht voor gemeenschap
Relatieve armoede: in vergelijking met andere, niet mee kunnen, er
niet bij horen
Kijk van Sen op armoede:
Focus op verarmde leven, niet alleen op lege portemonnees
Focus op gedwongen deprivatie, niet op vrijwillig gekozen niet-
participatie:
o Opportunity bases: keuze van het individu staat centraal
, Gebrek aan middelen niet als enige beperking:
grenzen/beperkingen die mensenlevens blokkeren (bv. sociale
uitsluiting, discriminatie, racisme…)
Multidimensionele aard van armoede:
armoede beperkt vrijheid, mensen in armoede ervaren een
fundamenteel gebrek aan vrijheid in actie en keuze. Armoede is
schending van mensenrechten
Respect voor nauwe definitie(armoede als enger begrip; gebrek aan
basiscapabilities):
terwijl hij zicht houdt op bredere, streven naar leef kwaliteit en welzijn
voor iedereen.
Rekening met heterogeniteit en diversiteit (behoeften variëren met
leeftijd, woonplaats, lichaamsgrootte… en verschillen in maatschappij:
belang van normen, gewoontes en traditie)
Contextueel operationaliseren:
concrete dimensies contextueel op een democratische manier
bepaald/ingevuld worden
Wat is de visie op armoedebestrijding vanuit de capabilitybenadering?
Sen ziet de bevrijding van armoede als fundamenteel recht:
recht op maken van persoonlijke keuzes, de mogelijkheid om rechten te
verzilveren.
Rechtvaardige maatschappij (filet divers) geeft mensen de vermogens om hun
leven zo goed mogelijk zelf in te richten.
Empowerment: een proces van versterking waarbij individuen, organisaties en
gemeenschappen greep krijgen op de eigen situatie en hun omgeving via het
verwerven van controle, het aanscherpen van kritisch bewustzijn en het
stimuleren van participatie.
Empowerment is een geslaafd begrip en vereist acties op verschillende niveaus.
Je kan het niet aan mensen geven, ze moeten het zelf verwerven via
ontplooiingsmogelijkheden die ze aangereikt krijgen op microvlak, in
empowerende organisaties of in een empowerende omgeving.
Filet Divers focust zich niet op de problemen van bezoekers, maar biedt
kwetsbare mensen een aanbod van basisproducten, waaruit ze zelf naar
behoefte mogen kiezen. Ze zijn klanten en geen hulpvragers en krijgen een
ruimte ter beschikking waar ze tot rust en in gesprek kunnen komen. Bij
een kop koffie zoekt men in dialoog naar ‘ondergesneeuwde’ talenten en
capaciteiten, die tot ontwikkeling kunnen komen in de werking en daar
waardering kunnen krijgen.
Filet Divers vertrekt van een structurele kijk op armoede en merkt
dagdagelijks wat gedwongen deprivatie met mensen doet. Ze zijn de
schending van mensenrechten op vele levensdomeinen, maar ze zien ook
het moedige actorschap van mensen in armoede, die kost wat kost hun
kinderen een beter toekomst willen geven. De focus op menselijke
waardigheid en sociale rechtvaardigheid, alsmede op het belang van
vrijheid en keuzemogelijkheden, is wat zij mee willen uitdragen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller celinevanhorenbeeck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.98. You're not tied to anything after your purchase.