Week 1
Goodwin vs. the UK
Iemand wil zijn geslacht veranderen, staat laat dit niet zomaar toe
Beroep op artikel 8 EVRM valt dit onder de reikwijdte
o Wat moet er allemaal worden begrepen onder de wettelijke termen zoals die in
de tekst van de verdragsbepaling worden gebruikt en wie bepaalt dat?
Hoe zwaar weegt de bedoeling van de oorspronkelijke opstellers
Nieuwe vragen / nieuwe opvattingen / living instrument
Subjectieve beleving (godsdienst / levensovertuiging)
o Welke consequenties heeft dat voor het overheidsorgaan waartegen het
grondrecht wordt ingeroepen
Negatieve verplichtingen: onthouding
Positieve verplichtingen: handelen
Grondrechten
Fundamentele rechtsnormen die de strekking hebben het individu persoonlijke vrijheid
en een menswaardig bestaan te verzekeren en die de handelingsvrijheid van met name
de overheid beperken
o Klassieke en sociale grondrechten
o Negatieve en positieve verplichtingen
o Persoonlijke vrijheid / autonomie / identiteit / menselijke waardigheid
Identiteitsdenken:
o Mensen verwachten respect en erkenning van de maatschappij voor hoe zij
zichzelf zien, identificeren en presenteren
Op basis van bepaalde maatschappelijke overtuigingen
Op basis van (onveranderlijke) groepskenmerken
o Grondrechten geven juridische basis aan die verwachting en eis
o Het denken in termen van persoonlijke identiteit is van ‘recente’ datum en aan
ontwikkeling onderhevig geweest
Historisch en universeel:
o Grondrechten zijn er met andere woorden niet altijd geweest, maar hebben in
zekere zin welk de claim universeel te zijn
o Ontwikkeling van (denken over) grondrechten
o Lange tijd is de identiteit van mensen bepaald door hun plaats in de samenleving
Denk aan de Griekse en Romeinse tijd en aan de Middeleeuwse standen
o Middeleeuwen, Christendom
Christelijk denken wordt als een startpunt gezien voor de opkomst van
mensenrechten in Europa
Magna Charta (1215): beperking van de macht van de vorst
Bescherming van de bestaande rechten tegen een steeds sterker
wordende vorst
o Overgang ME naar moderne tijd
Renaissance, humanisme (15e – 16e eeuw)
Hervorming (16e eeuw)
Verlichting (17e – 18e eeuw)
Opkomst van de natiestaat (14e – 19e eeuw)
Opkomst van de burgerij (13e – 19e eeuw)
individuen worden zichtbaarder en vraag naar legitimatie van het
overheidsgezag
, o Hobbes (1588-1679):
Individu is gericht op eigenbelang en zelfbehoud
Men beschikt over de rede (ratio)
Men geeft hun natuurlijke vrijheid op om onder het gezag van de
overheid (Leviathan) samen te leven
Waarborgen van vrijheid en veiligheid almachtige staat kent geen plek
voor grondrechten
Recht op zelfbehoud
Overheidslegitimiteit in het individu
o Locke (1632-1704):
Natuurtoestand is vriendelijker (rede) want er gelden al bepaalde,
onvervreemdbare rechten:
Natuurrecht: geen schade toebrengen aan elkaars life, liberty,
property
Samenleven moet wel gereguleerd worden in een sociaal contract
politieke gemeenschap
Doel overheid: waarborgen van de natuurlijke rechten
Eigendomsrecht / tolerantie / godsdienstvrijheid
Habeas Corpus (1679) en Bill of Rights (1689)
Habeas Corpus Act: over gevangenneming moet altijd een rechter
kunnen oordelen
Bill of Rights: tempering van de macht van de Engelse Kroon
o Amerika en Frankrijk:
Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring (1776) wordt opgenomen in
de constituties
Amerikaanse Grondwet Bill of Rights bestaande uit 10
amendementen
Frankrijk na 1789: Declarations droit de l’homme et du citoyen
o Nederland:
Unie van Utrecht (1579): vrijheid van persoonlijke geweten, geen
vervolging vanwege godsdienst
Relatief grote vrijheid van meningsuiting
Bataafse Staatsregeling (1798): veel moderne grondrechten, zelfs enkele
sociale grondrechten
Wordt daarna minder
Koninkrijk (1814): aanvankelijk beperkt qua grondrechten
Geleidelijke uitbreiding van de grondrechten
Vooral nieuwe aandacht na de Tweede Wereldoorlog
Redelijke uitleg grondrechten:
o Ook de omstandigheden waarin een grondrecht wordt ingeroepen kunnen bij het
bepalen van de reikwijdte een rol spelen
o De reikwijdte van grondrechten moet redelijk worden uitgelegd: zij reiken niet
zo ver dat de uitoefening ervan te allen tijden, op elke plaats en op iedere wijze
geoorloofd is
o Handelingen die abstracto binnen de reikwijdte van een grondrecht vallen,
mogen daarom soms toch niet altijd en overal worden verricht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller leontiencombee. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.23. You're not tied to anything after your purchase.