Samenvatting Recht van de Europese Unie
Week 1 – Interne markt en vrij verkeer van goederen
Hoofdstuk II – Het institutionele kader van de Europese Unie
Inleiding
De lidstaten hebben met het in werking treden van de Verdragen van Parijs en Rome hun
soevereiniteit op bepaalde terreinen beperkt
Het Europees parlement
Inleiding
o Het Europees parlement is de enige instelling van de Unie die zijn legitimatie
rechtstreeks aan de onderdanen van de lidstaten van de Unie ontleend
rechtstreekse benoeming in algemene verkiezingen
o Rol van nationale parlementen (12 VEU): toepassing van de beginselen van
subsidiariteit en evenredigheid
o Het EP heeft geen formeel wetgevingsinitiatiefrecht en geen exclusieve
besluitvormingsbevoegdheid
Samenstelling en verkiezingsprocedure
o Artikel 14 lid 2 VEU: de EP mag niet meer leden bedragen dan 750 + de
voorzitter = 751
o Burgers van de Unie alleen degressief evenredig vertegenwoordigd
Geen enkele lidstaat meer dan 96 zetels + minimum aantal zetels van 6
o De leden worden elke 5 jaar door rechtstreekse algemene verkiezingen in
lidstaten gekozen nationale verkiezingswetten van toepassing
Reden voor het ontbreken van Europese politieke partijen
o Elke burger van de Europese Unie, dus in het bezit van een nationaliteit van een
lidstaat, mag in de lidstaat van zijn verblijf onder dezelfde voorwaarden als de
onderdanen van die lidstaat zijn stem uitbrengen
o De kandidaten mogen niet lid zijn van de regering of op enige andere manier
gebonden zijn aan een instelling of orgaan, omdat zij niet gebonden mogen zijn
door instructies en geen bindend mandaat mogen aanvaarden
o Recht op adequate bezoldiging die hun onafhankelijkheid waarborgt
Taken (223-234 VWEU)
o Quasiwetgevingsorgaan
Het EP heeft zo goed als geen bevoegdheid om wetgevingsvoorstellen in
te brengen alleen bij meerderheid van stemmen een verzoek doen aan
de Europese Commissie
De omvang en invloed van het EP hangen af van de toegepaste
wetgevingsprocedure
Eigen initiatieven: richten van vragen en het doen van aanbevelingen aan
de Raad
o Democratische controle-instantie
Rol als toezichthouder niet in de laatste plaats ten opzichte van de andere
Unie-instellingen
Onderzoeken instellen bij vermeende inbreuken op het Unierecht of
gevallen van wanbeheer bij de toepassing van het Unierecht
enquêtecommissies instellen: kan Unie-instellingen en lidstaten vragen
om medewerking en getuigen horen
Verzoek om een enquêtecommissie moet de opdracht vermelden
en de termijn waarbinnen het verslag klaar moet zijn
, Controle van de werkzaamheden van de Europese Commissie er moet
aan het EP een “algemeen verslag over de werkzaamheden van de Unie”
worden voorgelegd
Vraagrecht ten opzichte van Europese Commissie
Motie van afkeuring bij 1/10 van de leden bij de voorzitter voorleggen
aangenomen na twee derde van de stemmen na een plenair debat
De Europese Commissie is dan verplicht om als college af te
treden
Controleren van de werkzaamheden van het Europees Stelsel van
Centrale Banken en de ECB d.m.v. een door de president van de ECB
voorgelegd algemeen verslag
Beroepsrecht bij het Hof tegen handelingen en nalaten van de Europese
Raad, de Raad, de EC, de ECB
o Budgethouder
Stelt samen met de Raad de begroting voor de EU vast op basis van de
ontwerpbegroting van de Commissie volgens artikel 314 VWEU
Controleren van het uitvoeren van de begroting door de EC
Het ontwerpbesluit van de EC wordt aangenomen met een volstrekte
meerderheid van de uitgebrachte stemmen
Dit kwijtingsbesluit wordt gepubliceerd in de L-serie van het
Publicatieblad van de EU
Organisatie:
o Verdelen in fracties, niet gebaseerd op nationaliteit maar politieke gezindheid
Voor oprichten: >25 leden + uit ¼ van de lidstaten
o Plenaire vergaderingen worden bereid in parlementaire commissies, die zich elk
met een bepaald deelterrein bezighouden
Gevormd door leden van het EP voor 2 ½ jaar
Brengen verslag uit aan de plenaire vergadering van de EP over
wetsvoorstellen van de EC
o Elke 2 ½ jaar wordt een nieuwe voorzitter gekozen die de EP naar buiten toe
vertegenwoordigt
Voorzitter van de maandelijkse plenaire vergadering in Straatsburg
De Europese Raad
Hoofdstuk IV – Rechtsbeginselen van de Europese Unie
Het autonome karakter van de Europese Unie
Het volkenrecht is in eerste instantie een aangelegenheid van de lidstaten onderling
o Gebeurd in o.a. de Raad, de VN en de WHO
o Het staat de lidstaten niet langer vrij om over volkenrecht te beslissen
autonome karakter van het Europees recht
o Waar het Europees recht geen bevoegdheden heeft, staat het de lidstaten vrij om
volkenrechtelijke verdragen te sluiten
Van Gend en Loos: heeft het een bepaling van het werkingsverdrag onmiddellijke
werking als intern recht?
o Door het volkenrecht wordt een nieuwe rechtsorde gevormd ten bate van de
staten die hierbij hun soevereiniteit hebben begrensd en geldt voor zowel de
staten als haar onderdanen
Unierecht valt dus binnen het volkenrecht, maar onderscheiden door
begrenzing van de soevereiniteit lidstaten zijn ‘onderdanen’ van de
Unie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller leontiencombee. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.83. You're not tied to anything after your purchase.