Waarnemen
- Alles wat we zien, komt binnen via ons netvlies, die zendt dit door naar onze
hersenen.
Hoewel 2 mensen hetzelfde bekijken, kunnen ze toch wat anders “zien”.
Dit kan door interferentie van hersenen. Hersenen geven betekenis aan datgene dat
wordt waargenomen.
Voorbeeld
De Necker kubus
Filosofische basisprincipe
- Aristoteles (oude filosoof): “De geest is een ongeschreven blad.” (Tabula rasa)
We leren praten, lopen en waarnemen. Door ervaringen.
- Plato en Socrates (oude filosofen): “De zintuigen staan de eigenlijke waarneming in
de weg”. Zij denken dus het tegenovergestelde van Aristoteles.
De zintuigen geven ons een interpretatie van wat we zien, dus we zien niet “echt”
wat het is.
2 stromingen:
1. Nature: alle eigenschappen zijn aangeboren (opstaan van een veulen na de geboorte)
2. Nurture: alle eigenschappen zijn aangeleerd (apporteren door een hond)
Voorbeeld
Jurk (zwart en blauw OF wit met goud) McGurk-effect
Audio
Audio in combinatie met beeld
Je hoort een geluid dat wordt
ondersteund door beeld.
Hij maakt steeds hetzelfde geluid,
maar het beeld veranderd.
Hij zegt “Ba/Va” en je ziet hem
de klanken maken.
Ook bij “Yanny/Laurel”
2
, Psychologie | Carlijn Blankvoort
- Immanuel Kant 1724
Filosoof
“Er zijn twee werelden”
1. De noumenale wereld (dit blijft voor ons verborgen)
De wereld zoals deze in werkelijkheid is
2. Fenomenale wereld (deze wereld zien wij)
De wereld zoals deze in ons bewustzijn wordt waargenomen, hoe het
geprojecteerd wordt in ons hoofd.
Alles wat we waarnemen zijn hersenprikkels > bijv. pijn bestaat alleen door een prikkel die
doorgegeven wordt aan de hersenen.
- David Hume 1711
Filosoof
Associatiefilosofie: mensen zijn geneigd om ideeën met elkaar te associëren. Als
twee waarnemingen gelijktijdig optreden dan wordt de associatie hierbij verstrekt.
We brengen dingen met elkaar in verband, daardoor kunnen we leren en begrijpen.
Voorbeeld
Waarneming ordenen
Gestalttheorie (entiteit/geheel)
De wereld waarnemen in gehelen, geen losse onderdelen maar een geheel. Hierdoor is de
wereld logisch en logisch te ordenen. 1+1=2. Ordenen van beelden die binnenkomen. Dit is
een aangeleerd proces > pas vanaf 6 jaar.
Voorbeeld
In de vlekken zie je een paard met een ruiter
“aha”- elepenice: Als je ineens doorhebt/ziet waar het om gaat. Als je weet waar/wat je
moet zoeken dan ga je het eerder zien.
3
, Psychologie | Carlijn Blankvoort
Gestaltwetten zijn wetmatigheden in patronen die illustreren hoe wij de waarneming
ordenen. Er zijn verschillende wetten, hier zijn er 4.
4 wetten binnen de Gestalttheorie
1. De wet van nabijheid
2. De wet van gelijkheid
3. De wet van goede voortzetting (continuïteit)
4. De wet van aanvulling (geslotenheid)
1. De wet van nabijheid
Dingen die dichterbij elkaar staan horen bij elkaar.
Voorbeeld
2. De wet van gelijkheid
Dingen die er hetzelfde uitzien horen bij elkaar.
Voorbeeld
3. De wet van goede voortzetting/voortgang (continuïteit)
Lijnen onbewust doortrekken. Ook al zien we de lijn niet meer, we gaan ervan uit dat het
doorloopt.
Kunstwerk van Salvador Dali
Voorbeeld
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller carlijnblankvoort. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.01. You're not tied to anything after your purchase.