DEEL 1: INLEIDING
HST 1: DOMEIN VAN DE SOCIALE
WETGEVING
Sociale wetgeving:
Arbeidsrecht collectief & individueel
Socialezekerheidsrecht
Arbeidsrecht:
Regelt verhoudingen tussen werknemers & werkgevers
Wetgeving ivm arbeidsovereenkomsten
Arbeidsreglement
Zondagsrust
Nachtarbeid
Overlegstructuren voor samenwerking werknemers & werkgevers…
…
Sociale wetgeving is van groot belang in het leven van werknemer:
Rechten & plichten tegenover WG liggen vast in wetgeving op arbeidsovereenkomsten
Wetgeving verzekert minimum aan vrije tijd, o.a. wet zondagsrust, betaalde feestdagen, arbeidsduur,
jaarlijkse vakantie
Minimuminkomen wordt verzekerd door wet op ziekteverzekering, werkloosheidsvergoeding, pensioenen,
kinderbijslag, leefloon, arbeidsongevallen
HST2: HISTORISCH OVERZICHT
Voor Franse Revolutie:
Sociale & economische leven beïnvloed door stelsel der corporaties (gilden)
Verenigingen WN & WG in bepaalde bedrijfs-/beroepscategorie
Strenge reglementering werkman onmogelijk om meester te worden
Je mag alleen lid worden als je bepaald beroep doet
Franse Revolutie:
Strenge reglementering in strijd met nieuwe ideeën van vrijheid & gelijkheid (voor alle burgers maar vooral
dit op papier)
Wet Le Chapelier 1791 verbood oprichting verenigingen burgers met zelfde beroep & stand
WN fabrieken verboden zich te verenigen in vakorganisaties
Grondwet België 1831 veiligheid verenigingen waarborgen
1867 terug mogelijk verenigen gevolgen wet Le Chapelier opgeheven
WN onbeschermd tegenover WG WN werden uitgebuit
Overheid mocht volgens economisch liberalisme Adam Smith niet tussenkomen
Politiek:
WN totaal onmondig
Cijnskiesrecht stemrecht voor mensen wie minimum belasting betaald
1893 algemeen meervoudig stemrecht mannen stemgerechtigd
Aantal stemmen afhankelijk van betaalde belastingen & gezinstoestand
1919 algemeen enkelvoudig stemrecht alle mannen 1 stem
1948 stemrecht vrouwen
Parlementair commissie:
Door slechte levensomstandigheden WN ontstonden in 1886 zware onlusten in Luik & Henegouwen
PC moest toestand onderzoeken & aantal voorstellen formuleren
1e wet ter bescherming WN
Dan veel maatregelen genomen ten gunste van WN & voor verbetering verhouding WN-WG
,1. OVERZICHT VAN DE EVOLUTIE
VOOR 1 E WERELDOORLOG (EERSTE SOCIALE WETTEN)
Vooral wetten tot stand op vlak van arbeidsreglementering:
1887: wet bescherming van het loon
1889: wet op reglementering van vrouwen- & kinderarbeid
1896: wet op werkplaatsreglement
1900: wet op arbeidsovereenkomst voor werklieden
1903: wet op arbeidsongevallen (20 jaar voor gevochten)
1905: wet zondagsrust
TUSSEN BEIDE WERELDOORLOGEN
Verder uitbouw arbeidsreglementering, eerste wetten in verband met sociale zekerheid:
1919: wet op verzekeringen tegen onvrijwillige werkloosheid
1921: wet op 8uren dag, 48uren week
1922: wet op arbeidscontracten voor bedienden
1927: wet op beroepsziekten
1930: wet op verzekering tegen ouderdom & vroegtijdige dood, wet op gezinsvergoedingen
1936: wet op betaalde jaarlijkse vakantie (1week, nu 4weken)
1937: nieuwe wet op ouderdomspensioenen, uitbereiding wet op gezinsvergoedingen
1939: samengeordende wetten betreffende kinderbijslag voor loonarbeiders
,NA DE 2 E WERELDOORLOG
Evolutie sociale wetgeving:
Uitbouw sociale zekerheid
o 1944: besluitwet tot oprichting Rijksdienst Maatschappelijk Zekerheid (RMZ) verschillende wetten
SZH gecoördineerd RMZ later RSZ
Uitbreiding arbeidsrecht invoering gewaarborgde weekloon & maandloon, door invoering vergoedingen in
geval van sluiting onderneming & vaststellen langere opzegtermijnen
Ontstaan medezeggenschap WN door oprichting paritair samengestelde organen
o 1948: oprichting instellingen ter verbetering verhouding WN & WG o.a. ondernemingsraad, comité
voor preventie & bescherming op het werk
o 1952: oprichting Nationale arbeidsraad
o 1968: vaststelling statuut paritaire comités
Recht op bestaansminimum wet 1974, omgevormd tot wet inzake recht op maatschappelijke integratie 26
mei 2002; om het leefloon te bekomen is het niet vereist dat men vooraf gewerkt heeft, wat voor het
bekomen van sociale uitkering wel het geval is
P38-39 lezen
, DEEL 3:
ARBEIDSOVEREENKOMSTEN
HST 1: INLEIDING
1. EVOLUTIE
19e eeuw:
Verhoudingen WN-WG geregeld door Burgerlijk Wetboek
Grote vrijheid voor sluiten arbeidsovereenkomsten
Maar leidt tot problemen arbeid uitgebuit
Einde 19e eeuw:
Door wetgeving op arbeidsreglementering
WG verplichtingen opgelegd ivm tewerkstelling
Bescherming loon (1887), reglementering vrouwen- & kinderarbeid (1889), werkplaatsreglement (1896)
1900: wet arbeidsovereenkomst voor werklieden
1922: wet arbeidsovereenkomsten voor bedienden
Later:
Naar aanleiding van prejudiciële aanvraag op verzoek van Brusselse Arbeidsrechtbank oordeelde
Grondwettelijk Hof in het arrest van 7 juli 2011 discriminatie sociaal statuut tussen arbeiders & bedienden
tegen 8 juli 2013 moest verdwijnen
Opzeggingstermijnen arbeiders & carensdag (niet-betaalde afwezigheidsdag bij ziekte) in strijd met
gelijkheidsbeginsel Grondwet
Wijzingen wet arbeidsovereenkomsten door ‘wet van 26 dec 2013 betreffende de invoering van een
eenheidsstatuut tussen arbeiders & bedienden inzake de opzeggingstermijnen & carensdag en begeleidende
maatregelen’
Belangrijkste wijzigingen vanaf 1 jan 2014:
Zelfde opzeggingstermijnen arbeiders & bedienden, in geval van ontslag door WG & WN
Afschaffing carensdag arbeiders
Invoering mogelijkheid tot opzegging arbeidsovereenkomsten van bepaalde tijd
Afschaffing proefbedding ( WN op proef in dienst nemen)
Invoering motiveringsplicht bij ontslag door WG; werd op punt gesteld door cao nr. 109 van de Nationale
Arbeidsraad
Maar:
Onderscheid arbeiders & bediende op diverse andere terreinen nog altijd bestaande
VB vakantiewetgeving, tijdelijke werkloosheidsregeling, gewaarborgd loon bij ziekte, tijdstip uitbetaling loon
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tovadegan. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $18.15. You're not tied to anything after your purchase.