= het geheel van bindende regels tot ordening v.d samenleving in beginsel opgelegd minstens
bekrachtigd door de maatschappij en als zodanig afdwingbaar gesteld
Samenleving: zeer veel regels
1) rechtsregels: regels die afdwingbaar zijn met maatschappelijk geweld
-> afgedwongen “met de sterke arm” ? => politionele macht => effectieve naleving
● objectief recht: geheel van rechtsregels
↳ bep. subjectieve regels
= aanspraken die individuen kunnen laten gelden t.o.v anderen
- gevolgen sociaal en ec samenleven
● subjectief recht: concretisering of individualisering van het objectief recht
Hoofdstuk 2. Indeling van het nationaal recht
$1. Het onderscheid privaat-publiek recht
↱ welk nationaal recht gaan we
toepassen vb: * accident belg vs nl
Rechten internationaal privaat recht => WIPR
↙ ↘ ↑ ↱ 2primiteit f voorrangsr ( R v/EU ->
Be)
nationaal (belgische oors) internationaal → europees recht (1.overdracht)
↴3.
↙ ↘ ↘ internationaal publiek recht/ volkerenrecht
Privaat recht publiek recht (= het recht dat de relatie tus landen regelt)
=> belang v/h onderscheid? ↳ verdragen // 3. rechtstreekse werking of directe
wk
1.belang van het onderscheid?
● Privaat recht: relaties tss burgers onderling
kenmerken: - traditie
- vrijheid
● publiek recht: relaties tss burgers onderling en de overheid of tss overheden onderling⇒
Tot het privaatrecht behoren 3 verschillende rechten:
1) Burgerlijk recht: belangrijke regels voor iedere burger
- vb: erfrecht, huwelijkscontracten,aansprakelijkheid, geboorte,..
- gecodificeerd in het burgerlijk wetboek (BW)
=> inhoudelijk opgevuld => NBW (BW gaat uiteindelijk verv worden door NBW)
2) ondernemingsrecht: bevat recht v.e bijzondere categorie van personen => ondernemingen
(behoefte soepeler recht)
- belangrijk wetboek: wetboek ec. recht (WER)
3) privaatrechtelijk procesrecht (gerechtelijk recht): recht hebben is niet genoeg ook nog kunnen
uitvoeren
=> dit wordt hierin geregeld
- Gerechtelijk wetboek: regelt de inrichting en de bevoegdheid van de privaatrechtelijke
rechtscolleges en het verloop van de procedures
3. Publiek recht
Tot het publiekrecht behoren 5 verschillende rechten:
1) Het grondwettelijk recht: regelt de meest fundamentele inrichting van de staat
- basisstructuren van de machtsuitoefening
- de scheiding der machten
bevat: - rechten en vrijheden v/d mens
2) Het bestuursrecht: regelt de inrichting en de werking van de uitvoerende macht:
vb: - het statuut van ambtenaren -
- de werking van ministeries/ gemeenten en provincies
- de onteigening
- stedenbouw
- ruimtelijke ordening, enz.
3) Het fiscaal recht: regelt de staatsinkomsten
vb: - inkomstenbelasting - vennootschapsbelasting -
- belasting op de toegevoegde waarde - registratierechten
- successierechten - accijnzen,
4) Het strafrecht: beoordeelt de strafrechter of iemand een strafbaar feit heeft gepleegd en daarvoor
gestraft moet worden. Hierbij geldt dat de verdachte onschuldig is totdat het tegendeel bewezen is.
- gecodificeerd -> Strafwetboek
, 5) Het strafprocesrecht : Het stelt de dader tegenover de gemeenschap, vertegenwoordigd door
het Openbaar Ministerie.
- De wijze van procederen is dan ook fundamenteel anders dan in het privaatrechtelijk
procesrecht
- Deze regels staan in het Wetboek van Strafvordering.
$ 2. Het onderscheid + relativering
1.Relevantie van het onderscheid
● burgerlijk recht => aanvullend/suppletief recht
= burgers mogen zelf van deze regels afwijken en andere regels bepalen
Vb: huwelijksvermogensstelsel zie hb p11
● dwingend recht: men kan van deze regels niet afwijken enkel in bep gevallen
vb: vrijheid echtgenoten -> zelf beroep kiezen -> niet beperkt
enkel als het beroep de relatie in gevaar kan brengen (financieel) => vrederechter
● openbare orde: er kan niet afgeweken van worden
vb: - vele regels van het strafrecht
- de regels inzake het huwelijk
- het faillissement
=> publiek recht meer regels van openbare orde Dan privaatrecht
2. relativiteit
onderscheid -> publiek en privaatrecht -> relatief (=> w versterkt door de act rol v/d overheid)
1) Het economisch recht
● Het ondernemingsrecht (onderdeel van het economisch recht).
● gekenmerkt door overheidsinterventie:
- prilscomte mededingingsrecht - vestigingsrcht
- exploitatiereglementering, - velligheidnrmen
=> publiek recht
2) Het sociaal recht (bestaat uit 3 delen)
- Het individueel arbeidsrecht: regelt de verhouding van de individuele werknemer met de
werkgever. (de arbeidscontracten) (PR)
- Het collectief arbeidsrecht regelt de relaties tussen de werknemers als groep (meestal via
vakorganisaties) en de werkgever of de werkgeversorganisaties (collectieve
arbeidsovereenkomsten)
, - Het socialezekerheidsrecht regelt de relatie tussen de verzekerden en de instellingen van
de sociale zekerheid
- Vennootschapsrecht: welke vennootschap en welke bestuursorganen
- Fiscaal recht: hoe worden de inkomsten belast ?
- Sociaal recht: wat zijn de gevolgen voor de jobs en de lonen van de werknemers ?
- Erfrecht: hoe zit het met de aandelen na overlijden van de stichter-familievader ?
- Zakenrecht: belangrijk voor financiële waardering van activa en voor kredieten
- Verbintenissen: talrijke overeenkomsten met leveranciers en klanten.
2. Het Europese recht maakt het onderscheid vaak niet
- ER => hecht weinig belang aan de formele => Indeling tussen de rechtstakken in de lidstaten
niet altijd gelijk loopt
- ER => focus => reële situatie
vb: een onderneming in de Europese regelgeving kan zowel een privaatrechtelijke onderneming als
een overheidsbedrijf zijn.
4. Privaatrechtelijke technieken
Wrm toepassen?
De overheid heeft er vaak belang bij om de werking van de vrije markt zo weinig mogelijk te
verstoren.
● Zij doet afstand van haar bevoorrechte machtspositie om zoals andere particulieren
contracten af te sluiten.
Vb: - niet alleen onteigenen, maar ook onderhands kopen van particulieren,
- geen overheidsonderneming oprichten, maar aandelen nemen in grote private
ondernemingen, of bepaalde minimum richtlijnen geven aan private ondernemingen, of
ondernemingen subsidiëren,
- - geen ambtenaren aanstellen, maar beroep doen op aanneming of contractuele werknemers
in dienst nemen.
Hoofdstuk 3. Het internationaal recht
Internationaal recht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yzbx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.