Ziektekunde VVT
Les 1 : tractus locomotorius
- Reumatoïde artritis
- Spondylitis ankylopoetica
- Arthrosis deformans (gewricht)
- Jicht
Reuma is een Verzameling van meer dan honderd verschillende aandoeningen aan gewrichten,
spieren en/of pezen
Drie categorieën
- Ontstekingsreuma : vormen van reuma met als belangrijkste kenmerk ontsteking aan de
gewrichten
- Artrose: de meest voorkomende vorm van reuma in Nederland en een aparte categorie
- Weke-delenreuma : vormen van reuma die zich kenmerken door klachten aan de weke
delen van het bewegingsapparaat: spieren, pezen en banden
Ontstekingsvormen
- Reumatoïde artritis (RA)
o Een van de meest voorkomende vormen van ontstekingsreuma
o Met name in kleinere gewrichten v/d handen
- Spondylitis ankylopoetica (SA)
o Ontstekingen in de gewrichten van de wervelkolom en het bekken -> vastgroeien
van de wervels in de rug
- Systeemziekten (bijv. systemische lupus erythematosus (SLE), sclerodermie en het syndroom
van Sjögren)
o Ook ontstekingen in bijv,=. De nieren, huid en slijmvliezen, longen en hart
Al deze vormen worden veroorzaakt door een auto immuun proces
Reumatoïde artritis
- Oorzaak
o Auto- immuunziekte
o Afweercellen vallen het synoviaal membraam (=) aan
- Voorkeurslocaties
o Gewrichten in handen, polsen, enkels en voeten
o Ook andere gewrichten en/of weefels (spieren, pezen en bloedvaten)
- Prevalentie (hoe vaak komt het voor)
o +- 1% van de bevolking
- Verdeling leeftijd en geslacht
o Start meestal op 40-50 jarige leeftijd, echter kan op alle leeftijden (ook kinderen en
hoogbejaarden)
o 3x zoveel vrouwen als mannen
Kenmerken
- Symmetrische poly-artritis (aan meerdere gewrichten) van met name kleinere gewrichten
- Chronisch met remissies en exacerbaties. Mn. Tijdens exacerbaties ontstekingskenmerken
(rood, warm)
- Ernst/ verloop verschilt sterk tussen patiënten
- Mogelijk ook ontsteking in pezen, spieren of organen en soms ook in bloedvaten of rond de
zenuwen
- Subcutane noduli/ reumaknobbels (=ontstekingen in de huid, vaak in onderarmen/ handen)
- Belangrijkste klachten
o Pijn/ bewegingsbeperking
, o Ochtendstijfheid (half uur)
o Krachtsverlies
o Vermoeidheid
o Algehele malaise , koorts (m.n.. Bij exacerbatie)
- Veelvuldige exacerbaties leiden tot blijvende schade aan de gewrichten -> contracturen
(bewegingsbeperkingen) en ankylose (verstijving door benige vergroeiing van twee of meer
botten)
Behandeling
- Doelen
o Pijnbestrijding, ontstekingsremming, gewrichten bescherming, handhaving van de
functie
- Manieren/ middelen
- Medicamenteus
o NSAID’s
o Corticosteroiden
o DMARD’s
o Biologicals
- Ergotherapie
- Fysiotherapie
- Chirurgie ( schoonmaken van gewrichten)
RA komt vaak samen met / verhoogd risico op:
- Hartfalen
o Artherosclerose -> myocardinfarct / CVA
o Hartritmestoornissen
- Osteoporose (botontkalking)
- Psoriasis (huidziekte)
- Depressie
- Bovenstaande is deels het gevolg van het ziekteproces, deels door de bijwerkingen van
medicatie
Spondylitis ankylopoetica (ziekte van bechterew)
Ontsteking met name in gewrichten van bekken en wervelkolom
Oorzaak : auto-immuunziekte
Verschijnselen
- Pijn en stijfheid (onder)rug en/of de nek (mn. Snachts en ‘sochtends ) mogelijk uitstralend
naar de benen
- Ochtendstijfheid in de rug duurt minimaal een uur , pijn en stijfheid verminderen bij
bewegingen
- Ontstekingen van
o Andere gewrichten, zoals knieën, schouders en heupen
o Pezen , met name de achillespees
o Vinger of teen (jicht)
o Oog (uveitis), huid (psoriasis) en/of darm colitis ulcerosa en ziekte van crohn)
- Bij verstijving van borstwervels: dyspnoe en verhoogd risico op pneumonie
Behandeling
- beweging
o Algemeen: wandelen, fietsen, fitniss
o Specifieke oefeningen voor behoud van functie wervelkolom
- Medicatie
, o NSAID’s (Non-steriodal Anti-inflammatoru drugs)
o TNF-a blokkers (tumornecrosefactor-alpha)
- Oefentherapie
o Fysio-/cesar / mensendieck
- Chirurgische behandeling
o Wervelkolomcorrectie
Arthrosis deformans
- Meest voorkomende reumatische aandoening aan het bewegingsapparaat
- Achteruitgang van gewrichtskraakbeen -> vervorming van bot onder het kraakbeen->
exostose/ osteofyt-> vermindering bewegelijkheid en/of beknelling van zenuwen
- Kan in alle gewrichten optreden; vaakst in nek, onderrug, knieen, heupen, duim, vingers en
grote teen
Klachten / symptomen
- Startpijn en-stijfheid bij bewegen na een tijdje liggen of zitten
- Ochtendstijfheid vermindert/ verdwijnt na ongeveer 10 minuten. Veel menden met artrose
hebben vooral ’s ochtends klachten, de eerste 10 minuten na het opstaan
- Kraken (crepiteren) van gewrichten bij beweging
- Bij secundaire ontsteking van gewricht: heftiger pijn, met meer stijfheid/
bewegingsbeperking. Tevens zwelling en warmte
- Bij ontstaan van exotose /osteofyten; toename van bewegingsbeperking en ontstekingsrisico
Oorzaken /risicofactoren
- Erfelijke aanleg
- Geslahct (vrouw) en leeftijd (.45 jr.)
- R.A. of recidiverende jichtaanvallen
- Ontwikkelingsstoornissen bewegingsstelsel
- Trauma’s en/of overbelasting (werk, sport)
- Overgewicht
Behandeling
- Beweging ; liefst onbelast
- Pijnstilling
o PCM
o NSAID
o Zwakwerkende opioïden
o Corticosteroïd- injecties
- Chirurgisch
o Osteotomie (correctie van stand afwijkingen)
o Implantatie prothese (gewrichtsvervanging)
Jicht
- Urinezuurkristallen slaan neer in gewrichten en veroorzaken een ontsteking aldaar
- Voorkeurslocaties: basale gewricht van grote teen, daarna middenvoet, enkel. Knie, pols
- Vaak geen
Beloop
- Genees in principe vanzelf na 1-3 weken; gewricht herstelt volledig
Behandeling
- Tijdens aanval
- Pijnstilling: NSAID’s, prednisolon, colchine
- Voorkomen nieuwe aanvallen
- Verlaging urinezuur in het bloed : allopurinol, benzbromaron
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sophiewesterneng1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.
