Hoofdstuk 4 De late Middeleeuwen
4.1 De steden komen weer tot bloei
4.2 De expansie van de christelijke wereld
4.3 De strijd tussen paus en keizer
4.4 Het ontstaan van machtige staten
4.1 De late Middeleeuwen
Vanaf de 11e eeuw nam de handel in Europa weer toe, nadat deze in de vroege middeleeeuwen bijna geheel
was verdwenen. Dat kwam vooral door toenemende opbrengsten van de landbouw. Daar zijn drie oorzaken voor
te noemen:
1) Van het tweeslagstelsel ging men over op het drieslagstelsel. In plaats van de helft van het land braak te
laten liggen, liet men nu 1/3 braak liggen. Daardoor nam de opbrengst van het land toe.
2) Woeste gronden werden ontgonnen en toegevoegd aan de landbouwgrond.
3) Boeren gingen ijzeren ploegen gebruiken die de plaggen niet alleen losscheurden, maar ook omkeerden.
De gevolgen van het toenemen van het voedsel waren:
a) de bevolking kon groeien.
b) de handel nam toe.
Er ontstonden op strategische punten lokale markten en er ontstonden grote jaarmarkten. Zo ontstond een
opleving van de langeafstandshandel zoals de Italiaanse steden die handel dreven met het Byzantijnse Rijk en
het Midden-Oosten. Ook liep vanaf Italië een handelsroute via Frankrijk en Vlaanderen naar Engeland. Ook het
noorden van Europa, Scandinavië en het Oostzeegebied, was aangesloten op dit netwerk.
De opbloei van de handel leidde ertoe dat steden gingen samenwerken. Zo ontstond in de 12 e eeuw de Hanze,
een samenwerkingsverbond van handelssteden in Noord-Europa. In Nederland waren steden als Deventer,
Kampen en Zwolle onderdeel van dit samenwerkingsverbond.
Naast de samenwerking van de steden gingen ook de landsheren
zich actief met de handel bemoeien. Ter bevordering van de
welvaart zorgden ze voor meer veiligheid en stelden
rechtbanken in om conflicten tussen handelaren op te lossen. De
handel zorgde ook voor een groeiende vraag naar geld.
Plaatselijk waren kleine zilveren munten in gebruik. Maar vanaf
de 13 e eeuw werden er weer gouden munten geslagen,
waardoor de geldeconomie en de geldhandel tot ontwikkeling
kwamen. Elke stad sloeg zijn eigen munt zodat geldwisselaars
belangrijk werden. Toen deze ook geld gingen uitlenen
ontstonden in Italië de eerste banken.
# De stad herleeft
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller arankcha. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.