Summary
Samenvatting Cariologie en de harde tandweefsels
- Course
- Institution
samenvatting alle colleges
[Show more]
Seller
Follow
lauritvandenboom
Content preview
Cariologie en de harde tandweefselsEtiologie cariës
Cariës is het dynamische proces waarbij de harde
tandweefsels oplossen ten gevolge van bacteriële zuren
Cariës: biofilm/plak nodig, proces kan omgedraaid worden
door remineralisatie
Erosie: directe inwerking van zuren op schoon tandopp.
niet om te draaien
Glazuur:
Onder kritieke pH vindt demineralisatie plaats
Dentine:
Kritieke pH ligt veel hoger dan van glazuur door
samenstelling van dentine zit veel minder mineralen in
zelfde zuurstoot langer traject van demineralisatie
in gezond glazuur: microporositeiten in
Glazuur opgebouwd uit prismata rijkt van glazuur tot aan
glazuur-dentine grens
= opgebouwd uit hydroxylapatiet kristalieten
demineralisatie: tussen prisma’s heb je interprismatische
ruimtes gevuld met vocht. Zuren kunnen via hier glazuur
binnendringen. En buiten prisma’s beginnen met oplossen vh
glazuur
als apatietkristalliet aangevallen wordt door zuur dan heeft
neiging om aan de kopse kant op te lossen wordt dus eerst
uitgehold, krijgt buisstructuur opp. blijft intact
,witte vleklaesie: lichtverstrooiing en absorptie van licht verandert door oplossing
apatietkrisalliet
fluoride belemmert voorledig herstel remineralisatie, oppervlakkige laag wordt hersteld maar
kan onderhuidse nu niet meer herstellen
invasie micro-organismen in tubulli richting pulpa
als mineraal op collageen ligt is het collageen beschermd kan niet worden afgebroken
cariësproces:
1. mineraal lost op
2. collageen matrix komt bloot te liggen
3. collageen gevoelig voor afbraak
4. afbraak collageen door eiwitsplitsende enzymen (proteasen)
proteasen uit lichaamseigen, uit plak
lichaamseigen proteasen:
1. sulcusvloeistof:
ontsteking van gingiva dan in sulcusvloeistof meer en actievere proteasen aanwezig zijn
2. speekselklieren kunnen proteasen produceren
3. proteasen plaque
4. proteasen die rol heeft gespeeld bij dentogenese(aanmaak
van element) worden ingekapseld door dentine en leiden
slapend bestaan totdat cariës ontstaan, komen vrij te liggen en
kunnen geactiveerd worden en collageen afbreken
bij lage pH worden lichaamseigen proteaesen (MMP’s) geactiveerd
pH stijgt tot neutraal en dan worden MMP’s actief en gaan
blootliggende collageen afbreken
(bij neutrale pH MMP’s afgebroken)
Afweerreactie pulpodentinale complex
1. Sklerotisch dentine: wat in de tubulli plaatsvindt
, - elk tubulli heeft een celuitloper = odontoblast in zich uitloper gaat dentinekanaaltje in
- deze uitloper gaat mineraal afzetten kanaaltjes8 zijn dichtgesmeerd door mineraal
v/d odontoblast = peritubulair dentine
- vorming whitlockite in tubullus: is mineraal ontstaat door oplossing van
hydroxyapatiet aan laesie front. Bij lage pH gaat in oplossing (aan laesie front),
diffundeert naar binnen toe in ander gebied is pH hoger en slaat neer als whitlockite
o functie: weg naar pulpa wordt belemmerd
peritubulair dentine wordt alleen afgezet als de odontoblasten vitaal zijn
dead tracts: lumen van tubulli blijft open omdat odontoblasten niet meer vitaal zijn
2. tertiair dentine
- belemmering prikkel om pulpa te bereiken
- prikkel aan glazuurkap odontoblasten zetten mineraal af om pulpakamer en vormt
tertiair dentine
- gebeurt alleen als je vitale pulpa hebt
3. ontstekingsreactie pulpa
- afweercellen aangetrokken om slechte cellen op te ruimen
- soms lukt herstel niet en krijg je irreversibele pulpitis
deze afweerreactie vinden plaats al bij witte vlek laesie
pulpa heeft heel veel weerstand tegen zuuraanvallen - bacteriën kunnen heel dicht bij pulpa
zijn voordat er irreversibele pulpitis optreedt
dominante micro-organismen in biofilm:
- streptococci
- actinomyces
- fusobacterium
- heamophilus
- candida
- neisseria
- prevotella
- porphyromonas
- lactobacilli
cariogeniteit biofilm wordt o.a. bepaald door eigenschappen van bacteriën:
- snel suikertransportsysteem
- in staat zijn om bij lage pH zuur te vormen (acidogeen)
- in staan zijn om bij lage pH te overleven (acidofiel)
- in staat zijn om extracellulaire polysachariden (EPS) en intracellulaire polysacchariden
(IPS) te vormen
overdracht mutans streptokokken
moeders meer dan 1 miljoen mutans streptokokken in mond dan kans op infectie kind hoger
voeding:
de vorm van suikerinname is belangrijker voor de cariogeniteit dan de totale hoeveelheid
toegediende suikers
speeksel:
beschermende werking:
- smeermiddel
, - verwijdering van bacteriën, voedsel en daarmee koolhydraten (suikers)
- belemmert de kolonisatie van cariogene
bacteriën aan glazuur
- antibacterieel (immunoglobulinen, peroxidase
systeem, lactoferrine)
- remineralisatie beginnende glazuur laesies
- bufferende werking voorkomt pH daling
hyposialie te weinig speeksel geproduceerd
Cariologie en de harde tandweefsels
Hoorcollege cariës excaveren
Doel excaveren: verwijderen meeste bacteriën, tand voorbereiden op een vulling, zorgen dat er
geen her-infectie plaats kan vinden
Excaveren of poetsen?
In principe allebei, als er geexcaveerd is dan moet er gepoetst blijven anders pak je de oorzaak
niet aan
Opbouw dentine cariës
1. laag van verval/ verweekt dentine
geen herkenbare structuren aanwezig. Het tandweefsel in onderbroken
2. laag van infectie
komt overeen met een zone waarin demineralisatie heeft
plaatsgevonden en waarin de organische matrix
gedenatureerd is. Hierin bevindt zich de bulk van de micro-
organismen.
3. laag van demineralisatie
in de laag van demineralisatie zijn nauwelijks micro-
organismen aanwezig. Denaturatie van de organische matrix
heeft nog niet plaatsgevonden
4. transparante laag/sclerotisch dentine
heeft hypercalcificatie (reactie odontoblasten van dentine aan
pulpale zijde) plaatsgevonden door neerslag van
calciumzouten in de tubulli.
5. tertiair (reactief/reparatief) dentine, opake laag
in de dentinetubuli van de oake laag zien we gedegenereerde odontoblasten uitlopers en
daarmee gepaard gaande afzetting van vetdruppels
criteria excavatiegrens gebaseerd op:
- hardheid
naarmate je dichter bij de zenuw komt wordt het gezonde dentine zachter. Komt omdat
aantallen tubulli per opp. eenheid toenemen en ook de diameter van de tubuli toeneemt dus
mineraal neemt af in totale hoeveelheid dentine. Hardheid neemt geleidelijk toe
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauritvandenboom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.52. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now