Orofaciale pijn
- pijn in orofcaciale gebied:
o orofaciale pijn of aangezichtspijn
- multidisciplinair probleem:
o 2013: multidisciplinaire richtlijn ‘chronische aangezichtspijn’, Nederlandse
Vereniging van Hoofdpijnpatiënten
- definitie: pijn die wordt gevoeld in het aangezicht, d.w.z. het gebied van het voorhoofd
tot aan de kin, inclusief de oren
richtlijn chronische aangezichtspijn voor tandartsen
1. aandoening van tanden, kaken en mondholte
2.1 tempomandibulaire disfunctie pijn
3. neuralgie/neuropathie van het hoofd en aangezicht
n. Trigeminus:
- sensorisch
o gevoelszin (sensibiliteit) → voelen alles in gezicht met n. Trigeminus
- motorisch
o kauwspieren → worden geïnnerveerd door vaatjes n. Trigeminus
3 takken: n. opthalmicus, n. maxillaris en n. mandibularis
- n. mandibularis is moelijker te verdoven dan de n. maxillaris
corticale representatie
→ mensen die pijn ervaren in gezicht voelen ze dat veel duidelijker in gezicht dan in benen
- veel meer informatie in hersenen en gezicht aankomen
dermatomen
een dermatoom is een segmentaal huidveld dat geïnnerveerd wordt door een
ruggenmergszenuw of door de n. trigeminus. Kan op plek van pijl kiespijn, nekpijn
of kaakpijn zijn
mw. A meldt zich met pijn ter plaatse van de kaakhoek. Waar duidt deze
pijnlocatie niet op?
a. pijn in neusbijholte
b. pijn in nek
c. kiespijn in onderkaak
d. pijn in de kauwspieren
antwoord: A
,wat is pijn?
Een onaangename, sensorische en emotionele ervaring die gepaard gaat met feitelijke of
mogelijke weefselbeschadiging of die beschreven wordt in termen van een dergelijke
beschadiging
Nieuwe: an unpleasant senosry and emotional experience associated with, or resembling that
associated with, actual or potential tissue damage
- pijn is altijd een persoonlijke ervaring → is geen objectieve manier om te bepalen of
iemand pijn heeft
- pijn = ervaring
- nociceptie = weefselschade. vermogen weefselbeschadiging waar te nemen door
zenuwen die het aan de hersenen doorgeven. Hersenen kunnen nociceptie blokkeren en
dan voel je de pijn niet
- pijn geeft soms invloed op sociale en psychosociale activiteiten en functie v. patiënt
psychologie en pijn
- pijn is per definitie onaangenaam
- emoties maken per definitie deel uit van pijn
- er is ook sprake van pijn als deze wordt beschreven in termen van weefselschade terwijl
die schade er niet meer is
→ allemaal redenen om een psycholoog bij de diagnostiek & behandeling van pijnpatiënten te
betrekken
pijn: classificaties:
a. etiologisch
b. temporeel
c. neurofysiologisch
etiologisch:
- benigne= goedaardig
- maligne = kwaadaardig
temporeel
- acuut vs chronisch: chronische pijn is pijn die langer duurt dan de tijd die normaliter
nodig is om weefsel te herstellen
- arbitrair: > 3-6 maanden
neurofysiologisch
1. nociceptief= pijn a.g.v. weefselschade
2. neuropathisch/neuralgisch = pijn vanuit het zenuwweefsel zelf
nocicieptieve pijn
- somatisch:
o huid, spieren, botten
o min of meer constant
o stekend, zeurend
o goed te lokaliseren
o scherp begrensd
- visceraal:
o organen
o aanvalsgewijs
o diep
o slecht te lokaliseren
o slecht begrensd
,neuropathische pijn:
- beschadiging van perifere en/of centrale somatosensorische zenuwstelsel zelf
o omschreven als branderig, tintelend
o diagnostiek is lastig
o sensibiliteitsstoornis
diagnostiek neuropathische pijn
- pijn distributie betekent dat het anatomisch kan kloppen → links extractie en rechts pijn
klopt dus niet
- QST: quantitative sensor testing
Sensibiliteitsstoornissen bij neuropathische pijn
- Hypoalgesie: geringere pijnervaring dan op grond van een nociceptieve stimulus
verwacht zou mogen worden
- Hyperalgesie: nociceptieve stimulus wordt als pijnlijker ervaren dan normaliter
verwacht zou mogen worden
- Allodynie: pijn als gevolg van een stimulus die normaliter geen pijn zou veroorzaken
- Paraesthesie: verstoorde gevoelssensatie, ervaren als onaangenaam tintelend,
prikkelend of brandend
Tempomandibulaire disfunctie
TMD is een groep musculoskeletale aandoening van het kauwstelsel (pijn en/of
functiestoornissen)
- TMD is het gevolg van een relatieve overbelasting van het kauwstelsel
dingen die rol spelen:
- parafuncties
- mondgewoontes
- traumata
- psychologische
- systemische aandoeningen
belasting is groter dan de belastbaarheid
TMD- pijn is
Een nociceptieve (somatische) pijn
- uitgaande van kauwspieren (myogeen)
- uitgaande van kaakgewrichten (arthrogeen)
kenmerken:
- mild
- fluctuerend
- functieafhankelijk (kauwen, gapen, lachen, etc.)
nociceptie van kauwspieren
- vrije zenuwuiteinden (dunne vezels)
- voornamelijk in en om bloedvatwanden
statische testen: spieren in kaak zijn actief (myogene pijn), bij palpatie voel je als arts zijnd
gestandaardiseerd palperen (druk uitoefenen)
- oefenen op een weegschaal
- gebruik maken van een algometer
- gebruik maken van de palpeter → geven automatisch de nodige druk
nociceptie van kaakgewrichten
- vrije zenuwuiteinden (dunne vezels)
, - voornamelijk in kapsel en ligamenten
- niet in centrum discus en articulerende oppervlakken
- in gezonde gewrichten prikkeling bij:
o extreme gewrichtsbewegingen
o extreme druk op kapsel
- in geval van arthritis prikkeling bij:
o klein gewrichtsbewegingen
o geringe druk op kapsel
dynamisch testen: vragen of patiënt mond open wilt doen met tegendruk beweging → belast
kaakgewricht zo dus meer en heeft zo dus meer te maken met gewricht dan spieren
komt een patiënt bij de tandarts…
dhr. B. Meldt zich met pijn in de kiezen links boven. Hij geeft aan dat zacht aanraken van het
tandvlees in dat gebied een heftige pijnreactie veroorzaakt. Wat is dit voor soort pijnreactie?
a. hypogalgesie
b. hyperalgesie
c. allodynie
d. paraesthesie
antwoord: c
pijn veroorzaakt een reeks gedragingen ter bescherming van de betrokken weefsels
a. terugtrekreflex
b. vermijden van hernieuwd contact
c. waarschuwingssignaal voor anderen
d. immobiliseren beschadigde lichaamsdeel
a. terugtrekreflexen
- noxische stimulus leidt tot onwillekeurige spierreactie met korte latentietijd
o reflexboog:
▪ prikkeling van sensor
▪ afferente geleiding naar CZS
▪ verwerking in CZS
▪ efferente geleiding naar effector
▪ respons van effector
verwerking in CZS
- tevens signalen naar hogere hersenstructuren
o thalamus (subcorticaal ‘schakelstation’)
o telencefalon (schors grote hersenen)
- aldaar: pijngewaarwording
o duurt langer dan terugtrekreflex
b. vermijden hernieuwd contact
- vermijden van stimulus die pijnlijk is
c. waarschuwingssignaal
- waarnemen van iemand die pijn lijdt: activering hersengebieden betrokken bij
pijnmodulatie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauritvandenboom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.52. You're not tied to anything after your purchase.