Hoofdstuk 3 Gezonde voeding
3.1 De voeding van onze voorouders
Voeding: Bessen plukken, wilde groente, knollen, noten, zaden, insecten, larven en rupsen
Ei en honing als uitzonderlijke delicatesse
Af en toe mager vlees
Beweging: men had veel meer beweging dan de moderne mens
Landbouw en veeteelt: 10 duizend jaar geleden, men verbouwde hun eigen granen
Industriële revolutie = eetpatroon van de westerse mens is in zeer korte tijd ingrijpend veranderd
Door toegenomen welvaart zijn er veel bewerkte producten bijgekomen
Moderne voeding = levert veel meer zout, suiker, verzadigde vetten en transvetten
- Modern eetpatroon leidt tot chronische aandoeningen als hart-en vaatziekten, overgewicht, diabetes
mellitus, botontkalking en kanker.
Conflict tussen voeding en genen
- Genetisch geprogrammeerd voor de omgeving van onze verre voorouders
- Genen kunnen zich aanpassen, slechts 1 procent per honderd miljoen jaar
- Ons DNA is praktisch gezien nog identiek aan onze verre voorouders 160.000 jaar geleden
Gezondheidsgevolgen ongezonde voeding
- Te hoog lichaamsgewicht
- Niet-optimale vitamine- en mineralen voorziening
- Grotere kans op het krijgen van hart- en vaatziekten en kanker
3.2 De basis van gezonde voeding
RGV en Richtlijnen Schijf van Vijf basis voor gezond eet- en leefpatroon
Richtlijnen Schijf van Vijf = combinatie van Richtlijnen goede voeding (RGV) en voedingsvormen
In 2011 Richtlijnen Voedselkeuze (RV), in 2015 vervangen door de Richtlijnen Schijf van Vijf
Richtlijnen vertaald naar adviezen voor in de praktijk
- Meestal alleen gebruikt door diëtist, gewichtsconsulent of andere hulpverlener
Doel:
- Documenten gebruiken voor voedingsvoorlichting aan de Nederlandse Bevolking
- Benodigde hoeveelheden voedingsstoffen binnenkrijgen
- Verkleinen van welvaartsziekten of chronische ziekten
Totale gezondheidsverlies even groot als gezondheidsverlies door roken
Wetenschappers berekening: komende 20 jaar 5% van de sterfte onder huidige volwassene door verkeerde
voeding
, 3.3 Richtlijnen goede voeding 2015
In november 2015 bracht de Gezondheidsraad het advies Richtlijnen goede voeding (RGV)
- Bedoeld ter ondersteuning van het overheidsbeleid
- Basis voor voedingsvoorlichting in Nederland
- Leidt tot gezondheidswinst
Eet volgens een meer plantaardig en minder dierlijk voedingspatroon conform de onderstaande richtlijnen
Eet dagelijks ten minste 200 gram groente en ten minste 200 gram fruit
Eet dagelijks ten minste 90 gram bruinbrood, volkorenbrood of andere volkorenproducten
Eet wekelijks peulvruchten
Eet ten minste 15 gram ongezouten noten per dag
Neem enkele porties zuivel per dag, waaronder melk of yoghurt
Eet één keer per week vis, bij voorkeur vette vis
Drink dagelijks drie koppen thee
Vervang geraffineerde graanproducten door volkorenproducten
Vervang boter, harde margarine en bak- en braadvette door zachte margarine, vloeibaar bak-en braadvet
en plantaardige oliën
Vervang ongefilterde door gefilterde koffie
Beperk de consumptie van rood vlees en met name bewerkt vlees
Drink zo min mogelijk suikerhoudende dranken
Drink geen alcohol of in ieder geval niet meer dan één glas per dag
Beperk de inname van keukenzout tot maximaal 6 gram per dag
Het gebruik van voedingssupplementen is niet nodig, behalve voor mensen die tot een specifieke groep
behoren waarvoor een suppletieadvies geldt.
3.4 De Schijf van Vijf
Wetenschappelijk onderbouwd voorlichtingsmodel van het Voedingscentrum, basis van gezond eten
- Adviezen gezondheidsraad
- Berekeningen Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
- Advies van diverse experts
Doel: in één oogopslag aangeven hoe een voedingspatroon, dat aansluit bij RGV, eruit kan zien
Gezond eten: keuze maakt uit voedingsmiddelen uit de Schijf van Vijf, hiermee varieert, en voedingsmiddelen
buiten de Schijf van Vijf beperkt. Zie website voedingscentrum
Bestaat uit
- Vijf groepen/vakken voedingsmiddelen
- Aanbevolen dagelijkse hoeveelheden voor de voedingsmiddelen
- Dagkeuze en weekkeuze
- Indeling van welke producten wel en niet in de schijf van vijf staan
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liisanne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.