Samenvatting van het boek Praktisch Bestuursprocesrecht van Visscher, Y.M. Boek dat werd gebruikt (of nog steeds) voor het vak Bestuursprocesrecht aan de Hogeschool Windesheim. Het vak wordt gegeven in het 2de semester.
H1
Een belanghebbende is iemand wiens belang rechtstreeks is betrokken bij een besluit van
een bestuursorgaan. De bestuursrechter oordeelt altijd ex tunc en een bestuursorgaan altijd
ex nunc. Een belangrijke regel in het bestuursprocesrecht is dat degene die opkomt tegen
een besluit nooit nadeliger uit zal zijn, reformatio in peius.
Voordat een rechter kan oordelen over een besluit van een bestuursorgaan moet er in
bezwaar zijn gegaan of in administratief beroep als deze is voorgeschreven. Bij beide toetst
het/een bestuursorgaan het bestreden besluit in beginsel ex nunc op grondslag van het
bezwaar of beroep, waarbij zowel de rechtmatigheid als de doelmatigheid van het primaire
besluit wordt herbeoordeeld. Er zijn deze uitkomsten bij deze procedures:
1. Het bezwaarschrift of beroepschrift is niet-ontvankelijk
2. Het bezwaarschrift of beroepschrift is ongegrond
3. Het bezwaarschrift of beroepschrift is gegrond
Daarna kan er pas beroep worden ingesteld bij de bestuursrechter. Deze gaat voordat hij
inhoudelijk gaat kijken naar het beroep kijken of hij absoluut (beoordelen over soorten zaken)
en relatief (beoordelen of dat ook zo is in dit geval) competent is. Daarna kijkt hij of het
beroep ontvankelijk is, hier hoort ook de betaling van griffierecht en het doorlopen van een
verplichte voorprocedure. Daarna kan de bestuursrechter de volgende beslissingen maken:
Besluit geheel vernietigen
Besluit gedeeltelijk vernietigen
En daarmee de rechtgevolgen ook gedeeltelijk of geheel vernietigen. De bestuursrechter kan
het beroep versneld of vereenvoudigd behandelen en ook zelf een voorlopige voorzienig
treffen. Hij doet dit als voorzieningenrechter en doet een voorlopige uitspraak ten aanzien
van het bestreden besluit. Dit kan ook tijdens een voorprocedure.
De burgerlijke rechter heeft een vangnetfunctie in het bestuursprocesrecht want er vallen
sommige bestuurshandelingen niet onder de rechtsbescherming van de Awb.
Ook in het bestuursrecht kan het Europees Hof van Justitie een prejudiciële beslissing
nemen op verzoek van een Nederlandse rechter.
H2
Het verzoek om een beschikking:
Moet worden ingediend door een belanghebbende (of door gemachtigde)
Moet op schrift gesteld zijn
Moet voldoen aan de formele vereisten in de Awb
Kan langs elektronische weg worden ingediend als het bestuurorgaan dit toestaat
Daarnaast kan een bestuursorgaan op eigen initiatief een beslissing nemen, ambtshalve. Bij
het tot stand komen van een besluit moet het bestuursorgaan rekening houden met de
algemene beginselen van behoorlijk bestuur (abbb). Deze zijn bijv.:
Zorgvuldigheidsbeginsel; het bestuursorgaan verzamelt relevante gegevens en
behandelt de aanvraag zorgvuldig. Maar ook kan er gevraagd worden naar de
zienswijze van de belanghebbende met een zogenoemde hoorplicht.
Fair play- beginsel; het bestuursorgaan beoordeelt zonder vooringenomenheid.
H3
, Soorten beschikkingen:
o Rechtscheppende beschikkingen
o Rechtvastellende beschikkingen
o Begunstigende beschikkingen
o Belastende beschikkingen
o Gebonden beschikkingen
o Vrije beschikkingen (vrij bevoegdheid; discretionaire bevoegdheid)
Ook bij het maken van beschikkingen moet het bestuursorgaan rekening houden met de
abbb’s. Zoals:
Motiveringsbeginsel: Het bestuursorgaan moet duidelijk en begrijpelijk zijn voor degene tot
wie de beschikking is gericht; daadkrachtige motivatie. Deze wordt tegelijkertijd
bekendgemaakt met de beschikking zelf.
1. Verbod van détournement de pouvoir: Er mag geen misbruik worden gemaakt van
een bevoegdheid die ergens anders voor dient.
2. Verbod van willekeur: belangen moeten zorgvuldig worden afgewegen en daarna
wordt er een evenredig besluit genomen. Bestaat uit het redelijkheidsbeginsel en
evenredigheidsbeginsel.
3. Gelijkheidsbeginsel: Komt voort uit artikel 1 Grondwet -> discriminatieverbod.
4. Vertrouwensbeginsel: Materiele rechtszekerheid: burgers moeten zeker kunnen zijn
van de inhoud van hun rechten en plichten.
Als er geen beslissing wordt genomen en de beslistermijn wordt overschreden geldt er voor
eenvoudige beslissingen Lex silencio positivo; er wordt stilzwijgend toegestemd.
Een beschikking die tot een of meer belanghebbenden is gericht, moet aan hen worden
toegezonden, uitgereikt of op een andere geschikte manier aan hen bekend worden
gemaakt. Besluiten die niet tot een of meer belanghebbenden zijn gericht, moeten worden
gepubliceerd in de Staatscourant of in een dag-, nieuws- of huis-aan-huisblad en eventueel
ook elektronisch. Naast de motivering moet het bestuursorgaan aangeven dat er in bezwaar
en/of beroep gegaan kan worden. Dit heet de bezwaar- of beroepsclausule of
rechtsmiddelenverwijzing.
H4
In de bezwaarprocedure wordt het besluit volledig heroverwegen en of deze met het recht,
beleidsvrijheid en beleid past. De bezwaarprocedure heeft een zeeffunctie voor een beroep
op de rechter. Als besloten is dat het bestuursorgaan bevoegd is om het bezwaar te
behandelen gaat er gekeken worden of het bezwaar ontvankelijk is. Er zijn een aantal
ontvankelijkheidseisen:
o De indiener van het bezwaarschrift -> belanghebbende
o Eisen aan het bezwaarschrift
o Tijdstip van indiening (6 weken na ontvangst)
o Ontvankelijkheidstoets
Een belanghebbende moet voldoen aan het zicht- en nabijheidscriterium en moet ook een
procesbelang hebben. Hoewel een bestuursorgaan, wanneer het een bezwaar niet-
ontvankelijk verklaart, niet inhoudelijk ingaat op het bezwaar, volgt er wel een besluit niet-
ontvankelijkheid. In deze situaties worden het bezwaarschrift niet als bezwaarschrift wordt
behandeld:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lieke88. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.52. You're not tied to anything after your purchase.