Summary
Samenvatting sociale instituties
- Course
- Institution
Samenvatting van de cursus en ppt's van het OPO sociale instituties, eerstejaar bachelor orthopedagogie vives kortrijk
[Show more]
Seller
Follow
kimseys
Content preview
Sociale instituties1 Welzijn in de verzorgingsstaat
1.1 Begrip verzorgingsstaat / welvaartsstaat
1.1.1 Betekenis
Verzorgingsstaat als garantieformule
Verzorgingsstaat als rechtsvorm
Welvaartsstaat = de samenlevingsvorm van sommige rijke geïndustrialiseerde
landen waarbij een aantal grondrechten van de burger effectief gewaarborgd
worden. Deze grondrechten zijn bedoeld om zijn materiële welvaart en zijn
kansen tot ontplooiing te bevorderen. Dit alles gebeurt binnen de
parlementaire democratie en met behoud van de vrijemarkteconomische
productiewijze.
Uitbouw welvaartsstaat door ook sociale grondrechten (naast gewone
rechten)
1.1.2 Kenmerken van de welvaartsstaat
Hoog welvaartspeil
o Hooggeorganiseerde economische ontwikkeling hoge
levensstandaard
o Voorwaarde behoud: voortdurende eco groei + volledige
werkgelegenheid
Overheidsoptreden
o Sociaal beschermen
Sociale zekerheid
Organisaties (dienstverlening)
Verwezenlijking van grondrechten
o Voorkomen van problemen
Preventieve solidariteit (sociale zekerheid)
Uitbouwen zorgapparaat (sociale instituties)
Vrije markt en overleg
o Beslissingen op basis van overleg
o Sociaal overleg tussen vertegenwoordigers van ondernemingen +
organisaties die belangen van burgers verdedigen + overheid
Binnen democratie
o Niet autoritair, wel parlementaire democratie
o Overleg en inspraak
,1.1.3 De welvaartsstaat is niet-staats en is verzuild
Niet-staats
o Sociale organisaties (middenveld) zijn sterk betrokken bij:
Besluitvorming
Partitair: sociaal overleg tssn vertegenwoordigers &
wergevers, werknemers
Tripartiet: aangevuld met vertegenwoordigers van
overheid
Uitvoering
Sociaal beleid uitgevoerd door verenigingen en
organisaties
Uitbetaling uitkeringen
Overheid: controleren
Vb: besluiten over pensioen + betalen de pensioenen
Verzuild middenveld
o Verzuiling: maatschappelijke initiatieven vanuit ideologie
Liberaal
Sociaal
Katholiek
o Ontzuiling: koepels nog sterk maar je kan bij verschillende zijn, niet
meer voor je hele leven vast onder een zuil, politieke minder aanwezig
o Nieuwe sociale bewegingen
Vanuit bepaald thema (niet vanuit ideologie)
Greenpeace
11.11.11
Onafhankelijke ziekenfondsen
1.1.4 Korte historische schets
Aanzet: industriële revolutie toename arbeidsproductiviteit + stijging
welvaart.
Veranderingen pol-maatsch vlak
Begin: kindersterfte en hongersnood (Daens)
5 fasen
1. De sociale kwestie (1800-1880)
Invloed Franse Revolutie
Iets betere levensstandaard door industrialisatie
Weinig tussenkomt overheid
Veel uitbuiting, weinig rechten, hongersnood, kinderarbeid
Vanuit solidariteit ontstaan coöperatieven en ‘voorlopers’ van
ziekenfondsen en vakbonden (vb: De Vooruit in Gent)
2. Sociale wetten ter bescherming van de arbeiders (1880-1919)
Door opstanden en stakingen: leerplicht, zondagsrust, verbod
op kinderarbeid
Ontwikkeling stemrecht: meervoudig stemrecht (1893) –
enkelvoudig mannelijk stemrecht (1919)
Arbeiders beter organiseren oprichting vakbonden
Lokale ziekenfondsen (vrijwillig)
,3. Sociaal overleg (tussen WO1 en WO2)
Economische crisis, toenemende werkloosheid
Opkomst totalitaire regimes in Europa (vb: communisme in
Rusland)
Groeiend besef aan nood van ingrijping overheid in economie
Overheid moet zorgen voor werk door te investeren in
infrastructuur (gebouwen, wegen, fabrieken…)
Nationale arbeidsconferentie (1936) na grote stakingen
Structurering sociaal overleg meebouwen sociaal
beleid
o Betaald jaarlijks verlof, erkenning vakbonden en
40-urenweek in ongezonde/gevaarlijke
fabrieken
o Pensioenen en kinderbijslag verplicht
4. Concrete uitbouw en bloei van de welvaartsstaat (na WO2 – 1973)
Sociale zekerheid georganiseerd en verplicht
WV, ZIV, KB: vakbonden, ziekenfondsen en patronale
compensatiekassen zorgden voor uitbetaling
Uitbouw overleg werkgevers & werknemers
Uitbouw zorgvoorzieningen
Jaren 60: welvarende maatschappij met vangnet ter
ondersteuning
Door druk vanuit maatschappij:
1948 vrouwenstemrecht
optrekken leerplicht 14-16-18
5. Naar actieve welvaartsstaat (eind 20e eeuw)
1973: oliecrisis & later economische crisis stilstand
welvaartsstaat & besparingen
traditionele welvaartsstaat moet opnieuw bekeken worden
uit sz valt, opgevangen door vangnet: bestaansminimum (nu:
leefloon)
welvaartsstaat biedt bescherming, maar betaalbaarheid sz
onder druk door:
demografische veranderingen
o vergrijzing: druk op penioenen, oplossing: langer
werken
o ontgroeining
andere manier van leven
o sz gebaseerd op leefwijze van vroeger (1
kostwinner)
o nu: samengestelde gezinnen, 2 kostwinners,
flexibelere carrière…
globalisering
o flexibelere jobs: buitenland
o
, 1.1.5 De actieve welvaartsstaat
Via sociale zekerheid & zorgnetwerk biedt maatschappij bescherming tegen
inkomensverlies en kosten verbonden aan bepaalde risisco’s
Traditioneel welvaartsmodel: kritische blik (in vraag gesteld) door:
o Demografische veranderingen (vergrijzing)
o Veranderde leefpatronen (vrouwenarbeid, eenoudergezin)
o Verregaande economische globalisering & flexibilisering
Toenemende
druk Succesverhaal <-> schaduwkant:
o Toenemede druk van fiscale & sociale lasten
o Vergrijzing grotere last actieve bevolking
o Internationale concurrentie + baanverlies aan ‘lageloonlanden’
Ontstaan activeringsidee = extra aandacht aan:
o Arbeidsbemiddeling
o Beroepsopleiding
o Maatregelen om tewerkstelling voor sociaal zwakkere groepen te
bevorderen
Motto: ‘niet de mensen vis geven, maar ze leren vissen’
o Via overheidsmaatregelen mensen integreren via werk
o In plaats van uitkeringen geven
Proactief beleid
o Anticiperen op toekomstig banenverlies in sectoren die het moeilijk
hebben
o Bijscholing werkzoekende en werknemers
Minimaliseren blijvende werkloosheid
Minimaliseren jobverlies bij herstructurering
Doelstelling: verhoging van de activiteitsgraad via:
o Strengere aanpak werkzoekende
o Jongeren vlugger werken
o Minder brugpensioen
o Langer laten werken
o Kostenbesparing door privatisering
Vormt basis ‘Generatiepact’ (+ Di Rupo en Michel)
o Hulp bij activering via
VDAB, IBO, wijkwerk
Activering zorgt voor discussie door onvoldoende aandacht voor:
o Kwaliteit van arbeid
o Combinatie gezin & arbeid (vrouw onbetaalde zorgende rol, wnr ze
werken moet dit vervangen worden)
o Vrijwilligerswerk
o Onbetaalde zorgarbeid in gezin/buurt
o Moeilijk werk vinden door discriminatie op arbeidsmarkt
Vanaf 50+
Andere afkomst/taal/religie
Mensen met beperking
Jonge vrouwen met kinderwens
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kimseys. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
70055 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now