Een samenvatting van het biologie boek Nectar. Het hele hoofdstuk over de bloedsomloop, in één bestand overzichtelijk weergegeven. Met bronnen uit het boek zelf. Inclusief overzichtelijke afbeeldingen
Hoofdstuk 9
Bloedsomloop
Paragraaf 1 Hart en bloedsomloop
Niet alle bloedsomlopen zijn gelijk
Openbloedsomloop (insecten): bloedvat (hartbuis), aantal gespierde
hartkamers, pompen bloed (geen bloedcellen) naar kop, daarna door
lichaam heen en door de ritmische beweging is er en
zuig/pompbeweging waardoor bloed weer terug in hartkamers komt.
Nemen zuurstof op via tracheeën.
Gesloten en enkelvoudige bloedsomloop (vissen): een hartkamer en
boezem, de zwembeweging verhoogt de stroomsnelheid van het bloed.
Bloed maakt één rondje als het weer terug bij het hart komt.
Gesloten en dubbele bloedsomloop (vogels en zoogdieren): hart heeft twee aparte pompen.
Kleine bloedsomloop: rechterkamer O2-arm bloed naar longslagaders longen (O2 afgeven en CO2
opnemen) via longaders naar linkerboezem.
Grote bloedsomloop: O2-rijke bloed via aorta en slagaders naar organen haarvaten (O2 afgeven, CO2
opnemen) aders rechterboezem.
Aorta vertakt in slagaders die naar organen toe gaan (vaak vernoemd naar orgaan waar het naartoe gaat).
Eerste vertakking: kransslagader: aanvoer voor de hartspier zelf.
Via aders O2-arme bloed terug naar hart. Vanuit armen en hoofd via bovenste holle ader en de rest via
onderste holle ader. Ook vernoemd naar organen waar ze vandaan komen, behalve kransader, holle ader
en poortader: ader waardoor het bloed van de darmen naar de lever stroomt.
Tussen weefsel in haarvaten, daarin uitwisseling van stoffen,
Voordeel dubbele gesloten bloedsomloop: snel en gericht veel O2-rijk bloed naar organen/spieren.
Een leven lang pompen
Elke helft bestaat uit een boezem en kamer. Boezems ontvangen bloed uit
aders en kamer pompen het uit het hart naar slagaders. Hartslag heeft 3
fasen: vullen kamers, leegpersen kamers en korte pauze. Lopen links en
rechts synchroon en vormen de hartcyclus. Begin vulfase, ontspannen:
diastole. Dan spannen boezems aan: boezemsystole, bloed in kamers.
Daarna beide kamers spannen aan: kamersystole.
druk van kamersystole sluit de hartkleppen en openen de slagaderkleppen
(longslagaderklep en aortaklep). Uiteindelijk ontspant het weer en sluiten
ook die kleppen. Als je naar je hart luistert hoor je twee tonen elke toon
komt van het sluiten van de verschillende kleppen, na tweede toon een korte pauze.
Hartfrequentie kan variëren. Tijdens een training klopt die harder, en wordt je hartspier ook dikker en
krachtiger.
Embryonale bloedsomloop
, Dubbele bloedsomloop is in de embryonale bloedsomloop nog niet functioneel, longen hebben nog geen
gaswisseling, omweg naar longen kost onnodig energie. O2 toevoer is alleen vanaf den navelstreng uit de
placenta. Na navelstrengader mengt bloed in lever en onderste holle ader met O2-arm bloed. 2/3 gaat
vanuit rechterhelft niet naar longslagader maar via tussen verbinding tussen rechter- en linkerboezem:
ovale venster (foramen ovale), naar linkerharthelft. Ook stroomt bloed tussen longslagader en aorta via
de ductus Botalli. Na geboorte, navelstreng afgebroken, gaan grote en kleine bloedsomloop zich
scheiden.
Bloedvaten tussen navelstrengader, holle ader en lever sluiten en binnen enkele dagen
verschrompelen die.
Longen vullen zich met vocht en ontvouwen. Druk van lucht minder groot grotere
bloedstroom vanuit hart naar longen.
Druk linkerharthelft stijf ovale venster sluit harthelften volledig gescheiden.
Ductus Botalli, sluit binnen paar dagen na geboorte.
Bij ong. 20% pasgeboren baby’s sluit ovale venster niet goed, vaak niks te merken. Pas op later leeftijd kun
je daar last van krijgen door onvoldoende O2-rijk bloed.
Paragraaf 2 Bloeddruk
Bloed gaat in golven
Bloeddruk ontstaat door samentrekking van hartkamers. Bij kamersystole beide kamers in 0,5s ong. 80
mL bloed in slagaders, daarbij rekken wanden van slagaders uit. Door pompdruk gaat bloeddruk in
slagaders omhoog, de systolische druk/bovendruk. Na sluiten slagaderkleppen leidt terugveren van
elastische slagaderwanden tot een korte drukverhoging. (BINAS 84D)
tijdens diastole, komt bloeddruk weer tot basiswaarde: diastolische druk/onderdruk.
Het uitrekken kun je bij je pols/nek/etc. voelen. Belangrijk voor rondpompenbloed: veerkracht van
slagaders, kwaliteit bloedvaten. Er kan atherosclerose ontstaan: een vernauwing en verstijving van
bloedvaten, dat goed bloedtransport belemmert, hierbij speelt cholesterol een rol.
Bloeddrukmeting
Officiële eenheid: pascal (Pa). Klassieke bloedrukmeter van artsen: mm kwikdruk (1mm Hg = 0,1333 kPa),
die eenheid wordt nog steeds gebruikt. Hoogte onder en bovendruk kun je meter met bloeddrukmeter.
Hoe gaat dat: manchet rond de arm lucht pompen in manchet (ong. 26,0 kPa) armslagader dicht
stroomt geen bloed meer doorheen bij elleboogplooi hoor je dan niks met stethoscoop ventiel
langzaam opendraaien, op bepaald moment druk in manchet et iets lager dan bij systole linkerkamer
bij elke hartsleg een golfje bloed door slagader, de waarde die dan wordt aangegeven is de bovendruk
loslaten totdat tot het bloed ongehinderd door slagader stroomt, het ‘persgeluid’ van golfjes bloed
verdwijnt aflezen dan heb je de onderdruk.
Bloeddruk bij hart het hoogst. Hoe verder in de omloop hoe lager de bloeddruk wordt (BINAS 84E)
Paragraaf 3 Regeling hartwerking
Elektrocardiogram
Ecg ook wel bekend als hartfilmpje, het is een grafiek van registratie van elektrische activiteit in boezems
en kamers. Registratie via tien elektroden op borstkas, armen en benen. Geeft meerdere ecg-lijnen, kan
daaruit informatie halen over verschillende delen hart en zelfs infarct lokaliseren.
Samentrekken hartdelen ontstaat door activiteiten van prikkelgeleidingssysteem. Begint in
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleurthomassen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
