Class notes
Uitgebreide collegeaantekeningen IPO 2B
- Course
- Institution
Uitgebreide collegeaantekeningen IPO 2B van universiteit leiden, pedagogische wetenschappen.
[Show more]
Seller
Follow
AnnexD
Reviews received
Content preview
Ipo 2B CollegesCollege 1
Leerproblemen (specialisatie binnen orthopedagogiek)
Hoe ontwikkelen LeerProblemen (LP) zich?
- Aanleg
- Omgevingsfactoren of kinderen leerprobleem ontwikkeling hangt mede af van
omgeving
- Interactie tussen:
o Kind-kenmerken & ervaringen thuis en op school
Inzicht in ontstaan LP handreiking interventie, voor het opzetten van effectieve
interventies en die het liefst zo vroeg mogelijk
Individuele diagnostiek en behandeling
Dyslexie
Er is sprake van dyslexie wanneer de automatisering van woordidentificatie (lezen)
en/of schriftbeeldvorming (spellen) zich niet, dan wel zeer onvolledig of zeer
moeizaam ontwikkelt gezondheidsraad is wetenschappelijk advies die geeft
wetenschappelijk advies aan overheid. Dus bespreken als dyslexie als lezen of spellen
problematisch is en als er problemen is met woordherkenning
Kenmerk van dyslexie:
- Lezen en spellen van woorden is problematisch
- De nadruk ligt op: dyslexie als automatiseringsprobleem. Definitie is in
beschrijvende termen
Dyslexie
‘Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met
het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of het spellen op
woordniveau door stichting dyslexie Nederland.
Definitie is al meer specifiek:
- Stoornis
- Probleem: vaardigheidsniveau ligt significant lager
- Probleem is hardnekkig: langdurig probleem ondanks adequate remediërende
instructie en oefening
Nog geen afbakening t.o.v. andere leer- en ontwikkelingsstoornissen
Nog geen verklaring
Protocol dyslexie diagnostiek & behandeling
Dyslexie is:
- Een specifieke lees- en spellingsstoornis met een neurobiologische basis, die
wordt veroorzaakt door cognitieve verwerkingsstoornissen op het raakvlak van
fonologische en orthografische taalverwerking
- Deze specifieke taalverwerkingsproblemen wijken proportioneel af van het
overige cognitieve, en m.n. taalverwerkingsprofiel en leiden tot een ernstig
probleem met het lezen en spellen van woorden ondanks regelmatig onderwijs
, - Dit specifieke lees- en spellingsprobleem beperkt in ernstige mate een normale
educatieve ontwikkeling, die op grond van overige cognitieve vaardigheden
geïndiceerd zou zijn
Beschrijving van het probleem
Oorzaak- cognitieve verwerkingsstoornis te maken met
fonologische en orthografische en er is dus een
neurologische basis. Het probleem is niet van een
onderliggend probleem maar het is specifiek maar ook de
consequenties worden genoemd.
Specifiek probleem
Consequenties van dyslexie, dus niet alleen de stoornis,
maar ook de daaruit voortvloeiende belemmeringen
Prevalentie van dyslexie:
Leerling-populatie aan het eind van de basisschool:
- 10% ernstige lees- en spellingsproblemen binnen die groep zit nog dyslexie
- 3 á 4% dyslexie
- Verhouding jongens : meisjes is 3:2 iets meer
jongens dan meisjes die de diagnose dyslexie krijgen
Co-morbiditeit
Heeft een kind met dyslexie nog een ander probleem
wat comorbiditeit, wat twee ontwikkelingsstoornissen
tegelijkertijd zijn.
Het komt dus voor maar niet zo heel erg veel, dyslexie
gaat om een specifieke lees en spellingsstoornis en daar
mogen geen onderliggende problemen liggen
Decoderen dat wil zeggen dat de tekens die ze ziet, die zet ze om naar klanken en die zet ze
om naar een woord. Je moet eerst klanken koppelen aan tekenen
Die goede lezer decodeert correct, dat je het woord ontcijfert en als je dat kan kan de
context faciliteert
Bij zwakke lezer ga je inhiberend werken: de coole/kale gast liep het hotel in met zijn rol-
board / rol-lator als je niet vlot genoeg leest kan je problemen krijgen met het begrip en
dat kan een gevolg zijn en dat is dus een gevolg van een probleem van dyslexie
Automatisering van woordherkenning: Brus/Voeten EMT
Tussen zien en uitspreken van woord zit 1 seconde
Naarmate meer onderwijs doe je meer orthografische kennis
verwerken, dus woorden die je kent lees je makkelijker. Dyslectici
hebben vooral moeite met onbekende woorden
Lexicon = woordenboek van jouw lange termijn geheugen
Het lezen van pseudowoorden/onzinwoorden/nonwoorden
, Je herkent het woord niet dus je bent gedwongen om het hele woord te decoderen,
je kan je sublecticale kennis gebruiken maar niet over jouw woordbetekenis
Als je de betekenis van het woord kent maakt het lezen makkelijker
Klepel zijn betekenisloze woorden
Leesontwikkeling
Basisvaardigheden bij leren lezen:
- Fonologisch bewustzijn: De vaardigheid om klankeenheden in woorden te
herkennen en te manipuleren ongeacht de betekenis heb je nodig om
nauwkeurig te kunnen lezen. Visueel heeft invloed maar niet alleen voor dyslexie.
Voor begrip van alfabet moet je woorden ook kunnen opdelen
- Benoemsnelheid: de snelheid waarmee de namen van symbolen gegeven kunnen
worden
Ontwikkeling fonologisch bewustzijn
Continuüm – bewustzijn van grote, concrete klankeenheden tot bewustzijn van
kleine, abstract klankeenheden waarbij je eerst grote, grove klanken kan
onderscheiden en later kleine, abstracte kan onderscheiden. Die niveaus die
overlappen.
Fonologisch bewustzijn: robuust onderscheid
- Onderscheiden van woorden
o In zinnen
o Woorden kunnen combineren tot samengesteld woord
o Woord halen uit samengesteld woord en zeggen welk woord resteert
- Onderscheiden van lettergrepen/klankgroepen
Fonologisch bewustzijn: verfijnt
Rijmen
- Eindrijm
o R- oos
- Beginrijm
o B-oom
Fonemen (fenomisch bewustzijn) dat is het allerlaatste onderdeel van fonologisch
bewustzijn is dat je een fenomisch bewustzijn krijgt, waarbij je met de kleinste
klanken
- B-oo-m
Fonemisch bewustzijn: foneemdeletie
Boom, b weglaten dat is een foneemmanipulatie taak. Foneem is de kleinste klank
die een betekenis aangeeft. Het gaat niet om de schrijfwijze maar om de dubbele
letter o.
Boog, b weglaten
Pret, r weglaten
, Akoestisch signaal van gesproken zin
Co-articulatie = de invloed van klanken in een woord op elkaar
Allofonen: dezelfde fonemen kunnen anders klinken in verschillende woorden de
verschillende klank, worden gerekend tot allofonen, taal, stop, stoep
Je hoort niet waar woorden of zinnen eindigen. Baby’s vanaf 7 maanden kunnen
woorden gaan onderscheiden.
Ran test moet meten waarin fonologische codes worden opgebied. Dus de leessnelheid van
lezen kan benadeelt worden door fonologische te kort maar ook door de benoemsnelheid.
Je vergelijkt score van kind met gemiddelde norm score van de norm groep
Hoe ontwikkelt benoemsnelheid zich ontwikkeling van dyslectische mensen ontwikkelen
zich altijd trager. Het gaat dus niet om de beschikbaarheid van kennis maar gaat om dus
toegankelijkheid dus kernprobleem is dat fonologisch deficit
Conclusie dyslexie
Kernprobleem van dyslexie:
- Fonologisch deficit deed kijken in MRI scan. Bij alle fonetische reactie was even
scherp alleen duurt het bij dyslectici duurt het langer voordat die taalgebieden in
de hersenen oplichten
- Oorzaak: gebrekkige communicatie tussen de taalgebieden in de hersenen zijn
anders georganiseerd en dat maakte dat die verbindingen functioneel trager
maken. De witte massa in hersenen is dunner dus je kan hier concluderen dat de
dunnere michiesteen is dunner waardoor het ook trager binnenkomt
- Gevolg: foneembewustzijn ontwikkelt vertraagd. Die snelheid van
prikkeloverdracht blijft een probleem
Representatie van klanken bij volwassen dyslectici even betrouwbaar als bij controle
personen
Benoemsnelheid blijft vertraagd als je foneemtraining zou doen dan versterk je de
verbindingen maar je kan niet dat ding dikker maken dus dat vertraagde systeem
blijft
Dyslectici in:
Consistente orthografie (lezen via: fonologische route)
- Lezen trager
- Lezen via letter-klank koppeling
- Volwassenen:
o Problemen met benoemsnelheid; veel minder/geen problemen FB
Inconsistente orthografie (lezen via: lexicale route)
- Lezen trager en maken meer fouten
- Lezen via woordherkenning
- Volwassenen:
o Problemen FB en benoemsnelheid als ze in een taal spreken met
consistente orthografie nemen sterk af die problemen maar ze blijven
problemen houden met die benoemsnelheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AnnexD. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now