Summary
BIOLOGIE SAMENVATTING 5VWO HOOFDSTUK 10 VOEDING EN VERTERING
- Course
- Level
- Book
Biologie samenvatting van 10.1 t/m 10.5 uit nectar 4e editie 5 vwo. Dé perfecte voorbereiding voor jouw toets en examen.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
willemijnbeekhuis
Reviews received
Content preview
10.1 Je lichaam en je voedselEerste darmbacteriën krijg je van je moeder, tijdens en voor de geboorte. Darmflora: alle
verschillende soorten bacteriën in je darmkanaal. Goede darmflora belangrijk voor goede vertering,
stimuleert ontlasting en rol bij afweer.
Probiotica: bacteriën in je voedsel die je gezondheid bevorderen.
Prebiotica: onverteerbare platenresten waar probiotica van leven.
Voedingsmiddelen bestaan uit voedingsstoffen:
- Koolhydraten: leveren energie in de vorm van ATP. Cellen gebruiken koolhydraten als
bouwstof. Glycogeen is een reserve stof.
- Vetten: brandstof, warmte-isolatie en als bouwstof voor membranen en hormonen. Vetten
worden opgeslagen onder de huid.
- Eiwitten: bouwstoffen en brandstof. Eiwitten kan je niet opslaan.
- Water: bouwstof voor cellen, transportmiddel (bloedplasma) en warmtebuffer (houdt
lichaamswarmte vast).
- Mineralen: bouwstof en spelen rol in verschillende lichaamsprocessen. Spoorelementen:
mineralen waar je maar weinig van nodig hebt (zink).
- Vitaminen: essentiële voedingsstoffen. Bij een tekort ontstaan gebrekziekten.
Voedingsvezels: onverteerbare plantaardige koolhydraatmoleculen. Functie: stimuleren van
darmperistaltiek (goede doorstroming) en water opnemen volume darminhoud neemt toe
soepele ontlasting structuur.
ADH: aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Dit advies is een gemiddelde. Een gezonde hoeveelheid
voedsel per dag hangt af van geslacht, activiteiten en leeftijd.
DNA speelt ook een rol. Er zijn allelen die het eetgedrag beïnvloeden. De eiwitten die deze allelen
coderen leggen verbindingen tussen zenuwcellen in de hersenen en beïnvloeden zo het
hongergevoel.
Additieven: stoffen die zijn toegevoegd om eten aantrekkelijker of langer houdbaar te maken.
Lichaam heeft het meestal niet nodig en grote hoeveel is schadelijk. ADI: aanvaardbare dagelijkse
inname.
Voedselallergie: heftige reactie op normale voedingsstoffen doordat immuunsysteem heel erg
reageert. Komt vaker voor in westerse landen sterk toegenomen hygiëne en bewerkte
voedingsmiddelen.
, 10.2 Verteringsstelsol:
Vertering: afbraak van moleculen uit voedsel door enzymen.
Vertering begint in de mond door mechanische verkleining groter oppervlakte enzymen uit
speeksel kunnen de voedingsstoffen beter bereiken. Speeksel word gemaakt in de speekselklieren en
bevat:
- Het enzym amylase
- Slijm (makkelijker doorslikken)
- Eiwitten (mondbacterie-en schimmeldodende werking)
Slikreflex: tong duwt voedsel naar achteren, de slokdarm in. Hierbij sluit strotklepje de luchtpijp af en
de huig de neusholte. Spieren in de wand van de slokdarm duwen het voedsel naar beneden met
peristaltische bewegingen: samentrekken van kringspieren achter het voedsel, ontspannen
kringspieren waar het voedsel zit en samentrekken lengtespieren voor het voedsel om voedsel door
het darmkanaal te krijgen.
Als het voedsel door de slokdarm is komt het in de maag terecht. De maag kneedt de
voedselbrokken samen en vermengt ze met maagsap, afkomstig uit maagsapklieren. pH van
maagsap is laag (1,5-3,5). Maagsap bestaat uit drie klierproducten:
1. Zoutzuur (HCl) laat eiwitten opzwellen enzymen kunnen er beter bij. En zoutzuur speelt
een rol bij activeren van eiwitsplitsende enzymen en bij doden van bacteriën. (HCl) komt uit
dieper gelegen cellen in maagsapklieren).
2. Pepsinogeen is een inactief pro-enzym dat met zoutzuur peptase kan maken. Peptase breekt
eiwitten af in polypeptiden. (ook gemaakt in dieper gelegen cellen in maagsapklieren).
3. Maagslijm bedekt de wand van de maag beschermt de cellen van de maagwand tegen
zoutzuur en peptase. (gemaakt door cellen dichtbij de uitgang van maagsapklieren).
Aan de bovenkant word de maag afgesloten van de slokdarm door een kringspier en aan de
onderkant door de kringspier uit het maagportier. In de maag stopt de vertering van koolhydraten
omdat de omgeving te zuur is voor amylase en peptase breekt meeste amylase al af.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller willemijnbeekhuis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now