1 De actieve aarde
De hoofdvraag in dit hoofdstuk is:
Hoe kunnen de endogene processen die samenhangen met de
platentektoniek, worden verklaard?
1.1 Het ontstaan en de opbouw van de aarde
Deelvragen
1 Hoe kunnen wij het verre verleden van de aarde bestuderen en
begrijpen?
2 Hoe is de aarde ontstaan en opgebouwd?
Het verleden van de aarde
► De aarde is ongeveer 4,6 miljard jaar oud. Om de ontwikkelingen en de
processen (die soms miljoenen jaren duren) die geleid hebben tot de
huidige landschappen te achterhalen, wordt een speciaal principe
actualiteitsbeginsel gebruikt.
● Het actualiteitsbeginsel gaat ervan uit dat processen die we nu op aarde
zien, vroeger onder gelijke omstandigheden ook zo hebben gewerkt. Het
heden vormt de sleutel tot het verleden. Zo kunnen geologen de
ontstaanswijze van landschappen verklaren.
De kraamkamer van de aarde
► De zon is 4,6 miljard jaar geleden ontstaan uit samentrekking van gas
en stof. In de nevel rondom de zon ontstonden acht planeten, waaronder
onze aarde.
● De zon vormt met miljarden andere sterren het Melkwegstelsel. In het
heelal bevinden zich talloze sterrenstelsels.
Schillen
► De aarde is gelaagd, bestaat uit schillen en heeft vloeibaar water aan de
oppervlakte. Bij de gelaagdheid kun je kijken naar de chemische én
fysische eigenschappen.
● Chemische samenstelling: door inslag van een grote meteoriet,
miljarden jaren geleden, smolt de aarde en ontstond door afkoeling een
gelaagdheid van schillen met verschillende chemische samenstelling:
■ Binnenste laag (aardkern): 5.000-6.000 °C, ijzer.
■ Aardmantel: 2.800-1.800 °C, magnesium en ijzer.
■ Buitenste dunne laag:
- aardkorst/continentale korst: 30-70 km dik, licht gesteente, graniet.
- oceanische korst: 1-7 km dik: zwaar gesteente: basalt.
● Fysische eigenschap van lagen: hardheid van lagen.
- De buitenste laag (lithosfeer: aardkorst en bovenlaag aardmantel) is
lithosfeer hard.
asthenosfeer - Daaronder: asthenosfeer: zachtere laag: plastisch gesteente.
- Daaronder: binnenmantel: vast gesteente.
- Daaronder: buitenkern: vloeibaar.
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller willemijnbeekhuis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.