- CARA = chronische aspecifieke respiratoire aandoeningen à verzamelnaam voor COPD,
astma en longemfyseem
o Niet meer gebruikt
- COPD = chronic obstructive pulmonary disease à omvat subgroepen met bepaalde
fenotypen:
o Chronische bronchitis: klinische diagnose o.b.v. symptomen à chronisch slijm
ophoesten
o Emfyseem: pathologische diagnose à longblaasjes zijn beschadigd
- Bronchiëctasieën: luchtwegen zijn lokaal of diffuus verwijd à slijmstase in luchtwegen met
verminderde mucociliaire klaring
o Bij cystic fibrose (CF) = muco
o Bij non-CF bronchiectasis à heel veel oorzaken aan grondslag van bronchiëctasie
- TBC
- ILD = interstitiële longziekten
à Eponiemen = ziektebeelden of bevindingen bij KO benoemd met een eigennaam
- Valsalva manoeuvre = geforceerde uitademing met gesloten glottis
- Bacil van Koch = tuberkelbacil die TBC veroorzaakt
- Ziekte van Wegener = granulomatoze met polyangiitis (GPA) en vasculitis
Þ Eponiemen zijn verouderd dus vaak niet accuraat à beter medische termen gebruiken
Epidemiologie
- 600 000 mensen overlijden jaarlijks t.g.v. longziekten in
EU à 1/8e van de overlijdens in de EU is door
longziekten
o Oorzaken mortaliteit in EU: 40% CV, 21%
maligniteit (longkanker niet inbegrepen), 15%
respiratoire doodoorzaken met grootste deel
longkanker, dan longinfectie/pneumonie en
dan COPD en bronchiëctasie
1
, - 6 miljoen hospitalisaties per jaar door longziekten
o Verdeling in EU: 13% CV, 7% kanker, 7%
respiratoire oorzaken met belangrijkste
pneumonie en lagere luchtwegen, COPD,
astma minder, longkanker en interstitiële
longziekten
à Wereldwijde mortaliteitsranking:
- 1990-2010:
o Top 10 in 2010: 4 respiratoire aandoeningen in top 10 voor globale doodsoorzaken
§ COPD op plaats 3 à lagere luchtweginfecties à longkanker à TBC
o Infectieuze oorzaken zijn verbeterd in de tijd
o Toename van COPD en longkanker als doodsoorzaken
- Toekomst tot 2030:
o 1/5e van de doodsoorzaken wereldwijd als gevolg van respiratoire aandoeningen
o In EU: 1/10e van de overlijdens door longaandoeningen
§ Stabiel, omdat er een afname zal zijn van lagere luchtweginfecties en TBC
MAAR stijging van COPD en longkanker à balans
o Roken en luchtweginfecties = belangrijke doodsoorzaken door longaandoeningen in
EU à risicofactoren die voorkomen kunnen worden waardoor getallen verbeteren
à Hoe weet je of er een causaal verband is tussen bv. roken en longkanker? à Bradford-Hill criteria:
- Stertke van relatie tussen blootstelling t.o.v. niet-blootgestelde populatie = relatief risico à
verhouding tussen absolute risico’s tussen blootgestelde en niet-blootgestelde populaties
o Indien sterke correlatie à grote RR à grotere kans dat er een causaal verband is
- Consistentie = mate waarop de bevindingen in dezelfde richting wijzen
o Als dezelfde resultaten in verschillende situaties (bv. verschillende studiedesigns of
populaties) gevonden worden à meer plausibel voor causale relatie
- Specificiteit: blootstelling aan een goed herleidbare factor
o Als associatie gelimiteerd wordt tot bepaalde groepen met een bepaalde specifieke
omgevingsexpositie OF als het veel groter is in een bepaalde groep à grotere kans
dat er een causaal verband is
- Temporale relatie: blootstelling aan de factor moet optreden voor de aandoening zich
ontwikkelt
o Volgorde moet kloppen in de tijd
- Biologische gradiënt: een regelmatig toenemend verband tussen dosis en de grootte van het
RR
o Soort dosis-respons curve moet aantoonbaar zijn à moet niet lineair zijn, kan ook na
een bepaalde mate van expositie een treshold zijn
- Biologische plausibiliteit: beschikbare informatie over het biologische mechanisme van de
factor op het ontstaan van de ziekte
o Het is afhankelijk van de biologische wetenschap van dat moment à niet altijd
aanwezig!
2
, - Invloed van interventie: als je de blootstelling doet verdwijnen, daalt RR dan?
o = sterkste argument voor causale relatie
- Analogie: gelijkaardige associatie beschreven tussen blootstelling aan de factor en andere
ziektes
o Roken veroorzaakt ook andere vormen van kanker
à RR van overlijden door specifieke oorzaken/ziektebeelden
- Zowel mannen als vrouwen en nooit-rokers en rokers
- Longkanker: RR voor vrouwen = 23, voor mannen = 25
à vrouwen hebben 23 keer grotere kans op
ontwikkelen van longkanker in rokers t.o.v. nooit-
rokers
- Andere longaandoeningen:
o Infecties: RR is lager, maar wel nog verhoogd
(factor 2)
o COPD: veel hoger, nl. RR 25 en 28
- Het voldoet aan de criteria van Bradford-Hill à hoger
RR + in verschillende groepen
à Last van longaandoeningen in de EU
- Astma:
o Veel voorkomend ziektebeeld à 16 miljoen patiënten
o Behoorlijk aantal opnamens à in verhouding
worden veel patiënten niet opgenomen en in
eerste lijn behandeld
o Aantal overlijdens is niet hoog, maar wel nog
te hoog omdat het een goed behandelbare
ziekte is
- COPD:
o In populatie van 260 miljoen volwassenen hebben 23 miljoen mensen
COPD
o 1,1 miljoen hospitalisaties
o 150 000 overlijdens
- Longkanker:
o Aantal overlijdens is in verhouding tot
aantal patiënten veel hoger à reflecteert
slechte prognose van longkanker
- TBC:
o Groot deel van de patiënten komt in het
ziekenhuis terecht (<> astma en COPD)
3
, à Distributie van de kosten bij COPD en astma
- Directe en indirecte kosten:
o Directe = kosten aan gezondheidszorg à hospitalisaties, poliklinische zorg,
medicamenteuze behandelingskosten
o Indirecte = kosten als gevolg van verlies aan
productie doordat patiënt arbeidsongeschikt is
- Astma: jongere populatie dan COPD à indirecte kost
belangrijker omdat de patiënten meer bijdragen aan
productie (moeten werken)
- Voor COPD zijn indirecte en directe kosten vergelijkbaar en
het hoogst t.o.v. andere longaandoeningen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pauliena. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $33.99. You're not tied to anything after your purchase.