Klassenmanagement = handelingen van de leerkracht die te maken hebben met het
plannen, voorbereiden, organiseren, begeleiden en evalueren van onderwijsleersituaties.
Klassenmanagement vergt niet alleen organisatievaardigheid, maar ook een goede
voorbereiding en evaluatie van de les.
De onderwijswetenschapper Robert Marzano (2003) benadrukt het grote belang van
klassenmanagement. Een effectieve leerkracht vervult volgens hem de volgende rollen:
- Instructeur: de leerkracht geeft gevarieerde en adequate instructie, afgestemd op
het doel van de les en op de behoeften van de leerling.
- Ontwerper van het curriculum: de leerkracht volgt niet blindelings de methodes,
maar stemt de leerinhoud af op het niveau van de leerlingen (als groep en
individueel). De leerkracht gebruikt verschillende manieren om de kennis op haar
leerlingen over te brengen.
- Klassenmanager: de leerkracht plant en organiseert het onderwijs efficiënt en
doeltreffend.
Gilbert Redant (2005) maakt onderscheid in vier takenvelden van de leerkracht:
- Een goed beheer van tijd en ruimte
- Een veilig pedagogisch klimaat creëren
- Leerlingen motiveren en activeren en hun aandacht richten
- De leerlingen kennis, vaardigheden en attitudes bijbrengen. Dit is de primaire taak
van de leerkacht.
Doel van klassenmanagement = een omgeving creëren waarin alle leerlingen actief en
betrokken leren, zich optimaal kunnen ontwikkelen en goede leerprestaties behalen.
1.2 Klassenmanagement en effectief onderwijs
Het is voor de effectiviteit van het onderwijs belangrijk dat leerkrachten goede
klassenmanagers zijn.
Volgens de meta-analyses van Marzano is klassenmanagement gericht op vier elementen:
1. Regels en routines
2. Maatregelen bij orde verstorend gedrag
3. Een effectieve relatie tussen leerkracht en leerlingen
4. De juiste mentale houding van de leerkracht
, 1. Regels en routines
De leerkracht stelt regels en routines op en ziet erop toe dat de leerlingen deze naleven.
Zonder regels en routines weten leerlingen niet waar ze aan toe zijn en ontstaat er wanorde
in de groep. Regels en routines zorgen niet alleen voor structuur, maar bieden kinderen ook
veiligheid en bevorderen een goed pedagogisch klimaat.
2. Maatregelen bij orde verstorend gedrag
Een onderdeel van het klassenmanagement is erop gericht storend of ongewenst gedrag van
leerlingen te beperken. Bijvoorbeeld door te belonen, te waarschuwen of te straffen.
Het is vooral effectief om als leerkracht verschillende manieren te gebruiken om ongewenst
gedrag aan te pakken. Ook moeten leerkrachten een gezonde balans vinden tussen belonen
en straffen.
3. Een effectieve relatie tussen leerkracht en leerlingen
Als de leerkracht een goede relatie heeft met de leerlingen, zullen zij haar regels en
opdrachten gemakkelijk accepteren. Is de relatie niet effectief, dan zullen leerlingen de
grenzen gaan zoeken van wat wel en niet mag en kunnen er chaotische situaties ontstaan.
Als er sprake is van een effectieve relatie tussen leerkracht en leerlingen, zijn leerlingen
gemotiveerd om te leren en doen zij dat met betrokkenheid en plezier. Om zo’n relatie tot
stand te brengen, houdt de leerkracht rekening met de verschillen tussen leerlingen en zet
zij al haar pedagogische kwaliteiten in.
4. De juiste mentale houding
Voor de effectiviteit van het klassenmanagement is het van belang dat de leerkracht zeer
alert is op wat er in de klas gebeurt, ook als ze bezig is met een individuele leerling of een
groepje. Zij is in staat haar aandacht te spreiden.
De mentale houding van effectieve klassenmanagers wordt gekenmerkt door ‘emotionele
objectiviteit’. Dat wil zeggen dat de leerkracht op een professionele, enigszins ‘zakelijke’
manier omgaat met haar leerlingen. Zij reageert niet gekwetst, geërgerd of op andere wijze
geëmotioneerd, wanneer leerlingen ongehoorzaam zijn of zich storend gedragen, maar
spreekt hen hierop objectief aan. Dit betekent niet dat de leerkracht zich ‘afstandelijk’
opstelt of geen betrokkenheid toont.
1.3 Omgaan met verschillen
Zwakke leerlingen hebben meer instructie, tijd en oefening nodig om de doelen te behalen
dan goede leerlingen. Dat maakt klassenmanagement tot een gecompliceerde
aangelegenheid.
Goed klassenmanagement kan de leerkracht helpen effectief om te gaan met de verschillen
tussen leerlingen en kan eraan bijdragen dat alle leerlingen de doelen behalen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller DaniellaSusanna. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.