Geschiedenis aantekeningen/samenvatting tijdvak 10, havo
4 views 0 purchase
Course
Geschiedenis
Level
HAVO
Deze geschiedenis samenvatting behandeld Tijdvak 10 tijd van televisies en computers (Havo samenvatting). Met deze samenvatting heb ik gemakkelijk een 8 gehaald! De stof in deze samenvatting is gebaseerd op havo geschiedenis. Deze samenvatting bestaat deels uit aantekeningen & deels samenvatting.
Geschiedenis aantekeningen tijdvak
10, havo
Kenmerkende aspecten
De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld.
De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop
en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog.
De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren 1960 aanleiding gaf tot ingrijpende
sociaal-culturele veranderingsprocessen.
De eenwording van Europa
De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen.
10.1
KA : De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in
de wereld.
Historische Context :
Door het contact met westerse denkbeelden, door de Tweede Wereldoorlog en de Koude Oorlog
waren er in de koloniën de nationalistische gevoelens toegenomen. Er was een drang van
voormalige koloniën om onafhankelijk te worden vooral doordat ze een beter zelfbeeld hadden
gekregen, en meer betrokken wilde zijn bij het (eigen) bestuur. Door de dekolonisatie moest er een
einde komen aan de westerse hegemonie (hegemonie = wie de macht/het overgewicht heeft in de
koloniën : de inwoners van deze koloniën wilden niet langer dat de westerse landen het
zeggenschap hadden in hun gebied ; dit leidde tot dekolonisatie.) → de dekolonisatie leidde niet tot
het verminderen van de economische macht van de westerse wereld. → Ook speelde de komst
van twee nieuwe supermachten (De VS en SU) een grote rol in onafhankelijk willen worden. → VS
waren om ideologische redenen tegen het bezit van koloniën, (zij zich ooit zelf ook als kolonie
onder de hoede van Engeland had weten uit te vechten) → SU had dezelfde opvatting en was
tegen het bezit van koloniën.
Azië
Na WO2 veel koloniën onafhankelijk : voor het eerst in Azië.
Azië dekolonisatie 1946 - 1957 : Aziaten werden zelfbewust, nationalistisch en gingen verlangen
naar zelfbestuur.
Brits-Indië = India, Pakistan, (Oost-Pakistan later onafhankelijke staat : Bangladesh) → Britse
premier Churchill is racist, kolonialist en tegen onafhankelijkheid = nieuwe premier Attlee
waardering voor Gandhi (leider van de onafhankelijkheidsbeweging in India) voor een verenigd
Geschiedenis aantekeningen tijdvak 10, havo 1
, India; Brits-Indië moest onafhankelijk worden ⇒ Jinnah de moslim leider in actie voor 2 staten ;
Pakistan(moslims) en India(hindoes). = gevolg is oorlog tussen hindoes en moslims = gevolg
1947 soevereiniteit aan India en Pakistan. ← want Britse regering wilde er snel vanaf door veel
geweld/haat.
China = 1912 keizerrijk was republiek geworden → 1945-1948 ; bloedige burgeroorlog met macht
bij communisten onder leiding van Mao: alle westerlingen China uitgezet : verboden= einde alle
westerse invloed. → tot 1976, Mao’s dood ← VS steun aan tegenstanders van Mao want Mao =
communistisch, na 1948 speelden ze geen rol meer.
Hong Kong: Britse kolonie; enigste plek met westerse invloed. → tot in 1997 de Britten de kolonie
afstonden.
Na capitulatie Japan, (17 aug 1945) riep Soekarno in Nederlands-Indië de onafhankelijkheid uit van
Indonesië = onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949) = want NL niet akkoord. → probeerde de orde
te herstellen door middel van ‘politionele acties’ (grote succesvolle militaire operatie op java en
Sumatra, vervolgens doelwit van guerrillastrijders ; op zoek naar guerrillastrijders hele dorp
Rawagede mannelijke inwoners doodgeschoten ; gevolg = internationale rel + de VN noemde het
optreden ‘opzettelijk en meedogenloos’. → 1947) (tweede politionele actie Soekarno gevangen
genomen = internationaal grote verontwaardiging) → onder dwang van de VS en de VN besloot NL
Indonesië uiteindelijk onafhankelijkheid te geven : (27 dec 1949)= wanneer NL dit niet zou doen,
geen geld meer krijgen om op te bouwen na WO2 (Marshallplan)
Ho Chi Minh deed hetzelfde als Soekarno maar dan in Vietnam 1945, wat jarenlang een kolonie
was geweest van Frankrijk. → Ho Chi Minh = communist = Frankrijk steun van Amerika → Na 1949
Vietnamese communisten steun van China → na 1954 grote militaire nederlaag Fransen verlaten
Vietnam
Midden-Oosten
Door verlies Frankrijk WOII = einde Frans bestuur in Syrië en Libanon = onafhankelijk 1946
Vanaf 1945 zionisten (aanhangers van het joods nationalisme) willen eigen Joodse staat in
Palestina (zelf de baas zijn op een veilige plek na de holocaust) → Gevolg = ruzie met de
Palestijnen want overlevenden van de holocaust trokken massaal naar Palestina. = onbeheersbare
situatie⇒ 14 mei 1948 riep de zionistische leider de joodse staat Israël uit. → 15 mei 1948
verlieten de Britten Palestina en erkende de Amerikaanse president Truman Israël binnen een half
uur.
De Fransen en de Britten zouden zich in de loop van de jaren vijftig en zestig uit vrijwel al deze
bezette landen terugtrekken. (niet zonder enige conflicten → Egypte was al sinds 1922
onafhankelijk, maar de Britten wilden hun invloed behouden vanwege het Suezkanaal.
Het Suezkanaal = snelste vaarroute tussen Middellandse Zee- Rode Zee- Indische Oceaan
→Makkelijker voor Europese grootmachten om hun koloniën te besturen, overzeese handel te
drijven en olie te importeren vanuit het Midden-Oosten = Men vreesde de controle over het
Suezkanaal te gaan verliezen, wat de uiteindelijke ondergang van het koloniale rijk zou zijn. Het
economische en strategische belang van het kanaal werd daarbij sterk overdreven. Uiteindelijk
leidde dit tot de Suezcrisis.⇒ Britten bezetten eerst het Suezkanaal → 1952 maakten
nationalistische officieren met staatsgreep einde aan monarchie; 1956 bezette hun leider Nasser
Geschiedenis aantekeningen tijdvak 10, havo 2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annarg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.