E-Module Mammae
Anatomie Mammae
Niet alle zoogdieren hebben melkklieren met duidelijke tepels, sommige zoogdieren hebben
namelijk geen tepels.
Oestrogeen, Prolactine, Progesteron en Somatotropine zorgen voor de ontwikkeling van het
uier na de puberteit, maar voor de eerste dracht. Prolactine is noodzakelijk voor de productie
van melk. Het laten schieten van de melk gebeurd vervolgens onder invloed van oxytocine.
Het doelwit voor oxytocine is de gladde spiervezels rond de alveoli. Hierdoor kan de melk uit
de alveoli geknepen worden
De linker en rechter a. pudenda externa zijn de belangrijkste arteriële takken voor de uier bij
het rund. Bij het varken zorgen de a. pudenda externa, a. epigastrica caudalis, a. epigastrica
cranialis en aa. intercostales voor de bloedvoorziening van het uier.
De mediale ophangbanden van het uier van het rund zijn verbonden met de linea alba.
Bij de kat zijn de ln. axillaris en ln. inguinalis betrokken bij de drainage van de melkklieren.
Uiergezondheid Paard
Aan deze uier hangt een druppel secretum. Vaak is er
vlak voor de partus een druppel harsachtig secretum
zichtbaar aan de speenpunt. Soms lekt er ook al melk
uit de uier, in wisselende hoeveelheden.
Dit wordt ook wel “kegelen” genoemd, en is een teken
dat de partus aanstaande is. Dit kan al weken voor de
uiteindelijke partus optreden.
Nadelige consequenties van merries waarbij het kegelen overgaat in melk lekken uit de uier:
● De voor het veulen belangrijke biest, met bijbehorende antilichamen, lekt weg uit de
uier
● De slotgat-barrière is niet functioneel, wat de kans op mastitis vergroot.
○ Toch blijkt dat mastitis niet vaak tijdens het zogen voor komt. Dit kan komen
doordat de uier relatief klein is, en tussen de achterbenen ligt, waardoor de
kans op (fecale) verontreiniging veel kleiner is dan bij het rund. Ook drinkt het
veulen veel en vaak, en zorgt er daarvoor voor dat er minder spanning op het
uier staat, en de melk met eventuele bacteriën continu wordt afgevoerd. Als
mastitis wel optreed is dit problematisch voor de merrie en het veulen. De
merrie laat door de pijn het veulen niet drinken, waardoor de mastitismelk niet
afgevoerd wordt en de spanning in het uier oploopt. Dit zorgt voor meer pijn.
, Het veulen raakt tegelijkertijd ondervoed, en krijgt te weinig biest binnen
(verminderde maternale immuniteit). Ook kunnen infecties bij het veulen juist
een mastitis bij de merrie veroorzaken.
Verschijnselen van een merrie met mastitis:
● Afwijkingen aan de mammae → zwelling en een harder en
warmere uierhelft
● Oedeem vanuit de uierregio kan zich uitbreiden naar het
ventrale abdomen, en soms naar het been van de aangetaste
zijde
● Hevige pijn → ipsilateraal kreupel lopen
● Veulen afwijzen wanneer het probeert te drinken → verzwakt
veulen
● Diverse aspecten van het secretum → helder sereus tot dik,
purulent en soms zelfs hemorragisch
DDx
● Mastitis
● Oedeem
● Neoplasie
Mastitis kan op elk punt na de partus gediagnosticeerd worden. Het wordt meestal door
bacteriën veroorzaakt en ontstaat meestal via het slotgat. Er zijn 3 belangrijke
risicomomenten voor bacteriële invasie, met een verschillende achtergrond:
● Direct na de partus → maximale productie komt op gang, waardoor er stuwing van
secretum kan optreden
● Na het spenen → er kan weer stuwing optreden, mogelijke invaderende bacteriën
worden niet meer door het veulen weggezogen
● Na trauma → de natuurlijke barrière van huid/speen is doorbroken, waardoor
bacteriën het uierweefsel kunnen binnendringen
Mogelijkheden voor verdere diagnostiek:
● Melk monstername
● Melkmonster nemen
● Uitmelken en monster opsturen voor cytologie
● Monster cellen bepalen
● Cytospin
● Uitstrijkje BO
● Bacteriologisch onderzoek
● Kweek
● Grampreparaat
In afwachting van de kweekuitslag ga je al behandelen. Als je kiest voor een gram-kleuring
heb je misschien al een indruk welk antibioticum geschikt is. Indien de initiële therapie blind
wordt ingesteld moet je nadenken over een geschikte antibiotica keuze.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ankejesse. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.87. You're not tied to anything after your purchase.