E-Module Oestrische Cyclus
H1 - De Oestrische Cyclus
Algemeen
Hormonen
Hormonen worden geproduceerd door endocriene klieren
en via het bloed naar hun doelorganen getransporteerd.
Ze binden aan hun specifieke receptor op de
celmembraan van hun doelorgaan, waardoor de cel zal
reageren.
Hoofdgroepen
Hormonen zijn op basis van de biochemisch structuur in te delen in 4 hoofdgroepen:
● Proteïne-/peptidehormonen
○ Bestaan uit aminozuren
○ GnRH, Kisspeptin, Relaxine en prolactine
○ Ze binden aan G-eiwitgekoppelde
receptoren
● Glycoproteïnehormonen
○ Bestaan uit een polypeptide- en polysaccharide keten
○ Ze bevatten een ⍺- en een β-keten. Binnen diersoorten
is de ⍺-keten in alle hormonen gelijk en de β-keten
actiespecifiek
○ Inhibine, Activine, Follistatine, hCG, eCH, FSH en LH
○ Hoe sterker het hormoon geglycosyleerd is, hoe langer
de halfwaardetijd is
● Steroïd-hormonen
○ Gevormd uit cholesterol of andere precursors
(steroïdogenese) → via de steroïd pathway
■ Cholesterol → synthese van een steroïdhormoon
mbv een enzymreactie → synthese van een ander
steroïdhormoon mbv een enzymreactie → etc.
■ Vindt plaats in het ER en mitochondrium
○ 5 groepen van steroïdhormonen
■ Progestagenen
■ Androgenen
■ Oestrogenen
■ (Glucocorticoïden)
■ (Mineralocorticoïden)
○ Werkingsmechanisme
1. Steroïdhormoon bevindt zich gebonden aan een eiwit in de bloedbaan
, 2. Het hormoon komt aan bij de cel en initieert een langzame of snelle
reactie
● Langzaam
3. Diffusie door de celmembraan
4. Binding aan een receptor binnen het cytoplasma
● Snel
3. Binding aan een G-eiwitgekoppelde receptor in de
celmembraan
● Prostaglandine-hormonen
○ Gevormd uit het vetzuur arachidonzuur
○ PGF2⍺ en PGE2⍺
○ Korte halfwaardetijd
De Oestrische Cyclus
Er bestaan 2 reproductieve cycli bij dieren:
● Menstruele cyclus → primaten
○ Fysiologische veranderingen die optreden bij opeenvolgende periodes van
menses, waarbij de ovulatie in het midden van de cyclus plaatsvindt
● Oestrische cyclus → alle overige dieren
○ Fysiologische veranderingen die optreden bij opeenvolgende periodes van
seksuele receptiviteit (“oestrus”), waarbij de ovulatie aan het begin van de
cyclus plaatsvindt
Soorten oestrische cycli
● Mono-oestrisch
○ 1 cyclus per jaar
■ Hond → 3 cycli per 2 jaar
○ Lange oestrus, zodat de kans op
fertilisatie groter is
● Poly-oestrisch
○ Meerdere, gelijkmatige verdeelde
cycli per jaar. Hierdoor kunnen de
dieren gedurende het hele jaar
drachtig raken
● Seizoensgebonden poly-oestrisch
○ “Clusters” van oestrische cycli, afhankelijk van het seizoen
○ 2 soorten
■ Short-day breeders: de
cyclus komt op gang
wanneer de dagen korter
worden (herfst/winter)
■ Long-day breeders: de
cyclus komt op gang
wanneer de dagen langer
worden (lente/zomer)
, Puberteit
Factoren die invloed hebben op de start van de puberteit:
● Intrinsieke factoren
○ Genetica/ras
○ Lichaamsgewicht
○ Voedingstoestand
○ Aangeboren afwijkingen
● Extrinsieke factoren
○ Temperatuur
○ Seizoen van geboorte
○ Sociale interacties
○ Licht
○ Stress
De puberteit van het vrouwelijk dier begint wanneer er voldoende GnRH wordt
geproduceerd, waardoor de eerste ovulatie plaatsvindt. Vanaf dit moment komt de
oestrische cyclus op gang.
Na de start van de puberteit kan het dier zich voortplanten en vindt de verdere ontwikkeling
van de inwendige en uitwendige geslachtskenmerken plaats.
Bij poly-oestrische dieren geldt dat het vrouwelijk dier na 2-4 oestrische cycli haar volledig
reproductief vermogen bereikt en dat ze volwassen is. Bij mono-oestrische dieren is dit na 1
oestrische cyclus.
Werking
1. Progesteron remt de afgifte van en de gevoeligheid voor GnRH. Hierdoor staakt de
groei en ontwikkeling van nieuwe follikels
2. Als het corpus luteum wordt afgebroken zal de remming door progesteron afnemen
3. Het tonische centrum zal weer vaker GnRH uitscheiden en het proces zal zich
herhalen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ankejesse. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.