Samenvatting
Diagnostiek en preventie bij kinderen
Inhoud
1. Taalstoornis, taalachterstand en meertaligheid.................................................................................4
Taalachterstand..................................................................................................................................4
Taalstoornissen bij meertaligheid.......................................................................................................5
2. Klein stukje TOS..................................................................................................................................5
3. Screening en diagnostiek....................................................................................................................6
Screening............................................................................................................................................6
Na de signalering/screening...............................................................................................................6
Diagnostische instrumenten kiezen (Beurskens et al.).......................................................................6
Diagnostiek bij mensen met een VB, ASS, of ADHD............................................................................6
Diagnostiek bij ASS.............................................................................................................................7
Diagnostiek bij ADHD..........................................................................................................................7
4. Fonologie en Fonetiek........................................................................................................................7
Fonologie............................................................................................................................................7
Onderzoek/therapiemethodes voor fonologische stoornissen:.........................................................8
Fonetiek..............................................................................................................................................8
Normale fonologische ontwikkeling...................................................................................................8
Fonologische vereenvoudigingsprocessen.........................................................................................8
Vertraging vs. stoornis........................................................................................................................8
Diagnostiek gericht op fonologische analyse......................................................................................8
5. Meertaligheid.....................................................................................................................................9
Diagnostiek bij meertaligheid.............................................................................................................9
Normale meertaligheid, Taalachterstand of TOS?..............................................................................9
Moeilijkheden en valkuilen.................................................................................................................9
Anamnese taalaanbod........................................................................................................................9
Instrumenten met anderstalige normgroep.......................................................................................9
Alternatieve onderzoeksbenaderingen..............................................................................................9
Speakaboo........................................................................................................................................10
6. Stotteren en broddelen....................................................................................................................10
Stotteren...........................................................................................................................................10
Etiologie stotteren............................................................................................................................11
Diagnostiek van stotteren bij kinderen.............................................................................................11
, Instrumenten....................................................................................................................................12
Broddelen.........................................................................................................................................12
Karakteristieken................................................................................................................................12
Type broddelen................................................................................................................................13
Etiologie broddelen..........................................................................................................................13
7. Diagnostiek van stotteren bij kinderen.............................................................................................13
Diagnostiek......................................................................................................................................13
Onderzoek van mogelijkheden van het kind....................................................................................14
Hoe herken je stotteren....................................................................................................................14
Beginnend stotteren.........................................................................................................................15
Overgang naar gevorderd stotteren.................................................................................................15
8. Dysfagie bij kinderen.......................................................................................................................15
Fases van het slikken........................................................................................................................16
Normale ontwikkeling kinderen.......................................................................................................17
Eerste levensjaar..............................................................................................................................17
Overzicht ontwikkelleeftijden van voedingsvaardigheden...............................................................17
Voedingsreflexen..............................................................................................................................18
Orale beschermingsrelfexen.............................................................................................................18
Ontwikkeling van de verschillende vaardigheden............................................................................18
Speeksel............................................................................................................................................18
Voeding en groei...............................................................................................................................18
Smaakontwikkeling...........................................................................................................................19
Tweede levensjaar............................................................................................................................19
Derde tot zesde levensjaar...............................................................................................................19
Onderzoek bij kinderen met eet- en drinkproblemen......................................................................19
Zichtbaarheid slikken........................................................................................................................21
9. Behandeling van dysfagie bij kinderen.............................................................................................21
"Waarom huilt mijn kind zo tijdens het voeden?"............................................................................22
Schriftelijk vastleggen van doelen en adviezen................................................................................22
Met wie werk je samen?...................................................................................................................22
Motorisch leren................................................................................................................................22
Kennisclips TARSP.................................................................................................................................22
Kennisclip Preventie.............................................................................................................................25
Kennisclip modellen bij stotteren en broddelen..................................................................................27
STOTTEREN.......................................................................................................................................27
BRODDELEN......................................................................................................................................29
,Kennisclip Diagnostiek en behandeling bij broddelen..........................................................................30
Begrippen.............................................................................................................................................31
Vanuit opdrachten................................................................................................................................32
, 1. Taalstoornis, taalachterstand en meertaligheid
Taalstoornis: aspecten van taal worden aangetast. Opdiepen van juiste woorden uit
lexicon en de fonologische codering (model van Levelt)
Spraakstoornis: puur articulatieprobleem, hoe je het uitspreekt. Motorische
programmering en uitvoer is dan spraak (model van levelt)
Deze twee kunnen ook samen optreden i.p.v. apart.
Als er problemen plaats vinden ga je kijken waar het probleem ligt in de vormen van taal:
Productie: expressief
Begrip: receptief
Verschillende taalcomponenten (dit is hoe mensen taal inzetten in de communicatie)
Taalvorm: syntaxis, fonologie, morfologie
Taalinhoud: semantiek
Taalgebruik: pragmatiek
Taalaspecten
Fonologie: klanksysteem, klanken die voorkomen in taal en hoe je die inzet
Semantiek: betekenis van taal, taalbegrip
Syntaxis: structuur van zinnen, zinsopbouw
Morfologie: structuur van woorden, woordniveau grammatica
Pragmatiek: taalgebruik in interactie, vraagstellen, om de beurt spreken etc.
Modaliteiten
Gesproken taal
Geschreven taal
Gebaren taal
Factoren van belang bij opbouw spraak-taalsysteem
Gehoor: anders kom je niet goed mee en zal je dit moeten gaan compenseren
Fijne motorische ontwikkeling: nodig voor de articulatie
Algemeen leervermogen: cognitie, intelligentie. Als dit minder is, verloopt de spraak-
taal ontwikkeling ook minder
Sociaal emotionele ontwikkeling: verloopt dit moeilijk, dan heeft dit invloed op de
spraak-taal ontwikkeling
Taalaanbod en interactie: door middel van de omgeving van het kind
Algehele gezondheid
Taalachterstand
Op jonge leeftijd kan dit vanzelf overgaan, maar het kan ook van alles met taal zijn zoals de
volgende taalachterstanden hieronder. Het is niet altijd te voorspellen, vanaf vier jarige
leeftijd is dit pas duidelijk zichtbaar en te diagnosticeren. De taal verschilt bij ieder kind en
daarom is het lastig om te zeggen of het een echte taalachterstand is en wat dit als gevolgen
gaat hebben.
Vertraagde taalontwikkeling: alle taal (begrip en productie) is vertraagd ten
opzichte van leeftijdsgenoten
o Op jonge leeftijd is het nog niet een blijvende vertraging of stoornis, het kan
gewoon hersteld worden
TOS: taalontwikkelingsstoornis: neurobiologische ontwikkelingsstoornis van
genetische oorsprong die gekenmerkt wordt door een taalontwikkeling die beduidend
achterblijf bij die van leeftijdsgenoten
o Het is aangeboren in de hersenen
o Kan voorkomen in taalbegrip en productie in alle aspecten en modaliteiten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller iberg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.25. You're not tied to anything after your purchase.