Samenvatting Schema's internationaal en Europees recht
213 views 23 purchases
Course
Internationaal En Europees Strafrecht
Institution
Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Schema's gemaakt in 2021/2022 van week 1 t/m 6. Ik herinner me niet of er van week 7 ook nog een mogelijkheid was tot het maken van schema's, maar mogelijkerwijs heb ik deze dan vergeten te maken of heb ik het juiste document niet meer. Met dit document en deze schema's krijg je m.i. echter ook een...
Droit penal international: internationaal strafrecht met internationale aspecten. Denk hierbij aan
strafmachtsrecht. Ook interstatelijke samenwerking valt hieronder. Dit kent 4 vormen:
1. Overdracht van personen;
2. Overdracht van strafvervolging;
3. Wederzijdse rechtshulp (politieel en justitieel)
4. Overdracht tenuitvoerlegging.
Droit international penal: recht van internationale herkomst waarbij staten de autonomie hebben
verloren om zelf recht te maken. Bijvoorbeeld bij de Europese Unie.
Communautair: overdragen van bepaalde bevoegdheden/soevereiniteit (in dit geval) aan de EU.
Primair en secundair Unierecht = supranationaal. Dit heeft voorrang boven nationaal recht. Daarom
moet nationaal recht soms buiten toepassing blijven. Het EU-strafrecht heeft veel invloed, want het
bevat een veelzijdigheid aan thema’s.
Beginsel van gemeenschapstrouw: het overtreden van gemeenschapsrecht moet net zo
gesanctioneerd worden als eigen recht (even doelmatig, afschrikwekkend en evenredig).
Assimilatiebeginsel: niet voor ‘zachtere’ methoden kiezen dan in relatie tot vergelijkbare schendingen
van het nationale recht.
Ontwikkelingen EU-recht op gebied van strafrecht
Eerst waren er 3 pijlers: de derde had met het strafrecht te maken. Dit kende een
intergouvernementeel karakter met communautaire trekken.
In 2004: Grondwet voor Europa (idee daarvoor). Uiteindelijk is dit er echter niet gekomen.
In 2009: Verdrag van Lissabon (Soortgelijk als die Gw). Daarmee is de EG volledig in EU
opgegaan. Ook is het Handvest hiermee bindend geworden. Dit was bijna geheel
communautair (gekwalificeerde meerderheid, Europees Parlement werd medewetgever). Nog
wel enkele intergouvernementele trekken: noodremprocedure _ initiatiefrecht wordt met
lidstaten gedeeld.
Schengenuitvoeringsovereenkomst (SUO): gericht op afschaffen grenscontroles en
verbeteren strafrechtelijke samenwerking, want: openen grenzen betekent meer
grensoverschrijdende criminaliteit. Daarom is betere samenwerking nodig. Er kwamen ook
wat aanvullende bepalingen om toepassen van verdragenmakkelijker te maken.
EU-uitleveringsovereenkomst: vervangen van traditionele samenwerking.
Wederzijdse erkenning
Dit kwam om de hoek kijken, omdat dit goed zou zijn voor de samenwerking. Dit is het
hoeksteen van de samenwerking op Europees niveau geworden. De verschillen tussen LS
werden hiermee niet langer als probleem gezien.
Voor wederzijdse erkenning is wederzijds vertrouwen nodig. Lange tijd werd wederzijdse
erkenning meer als alternatief voor harmonisatie gezien, maar het is inmiddels duidelijk dat
enige mate van harmonisatie juist nodig is voor optimale samenwerking o.b.v. wederzijdse
erkenning. Lidstaten moeten de beslissing namelijk niet alleen erkennen, maar ook uitvoeren.
Dat kan (gelet op de verschillen) vooral doordat wederzijdse erkenning en harmonisatie samen
zijn gegaan. Voor verdere wederzijdse erkenning is wel nodig dat er gelijkwaardige normen
zijn over procedurele rechten.
Faciliterende/ondersteunende rol harmonisatie: functie ten behoeve van soepel verlopende
samenwerking tussen autoriteiten.
o Artikel 82 lid 1 en 2 VWEU: bij RL is minimumharmonisatie mogelijk ter
bevordering van erkennen uitspraken. Vertrouwen kan door harmonisatie groeien,
, want ontstaat minimumniveau van regels waardoor erkennen van uitspraken
makkelijker wordt.
Autonome functie: heeft niet zo met samenwerking te maken, heeft meer een eigen doel.
o Art. 83 VWEU: minimumnormen voor een soort common sence of justice; kan voor
zware criminaliteit. Ook kunnen feiten en sancties worden bepaald: maatregelen ten
behoeve van strafrechtelijk handhaven van Europese regels op andere gebieden.
De autonome functie gaat verder. Faciliterende functie enkel voor zover noodzakelijk. Dit is
wel minder geworden door wederzijdse erkenning. Het kan nog op een bepaald aantal
onderwerpen. Uitbreiden van die onderwerpen is mogelijk, mits de Raad met eenparigheid van
stemmen daarmee akkoord gaat.
Verschil wederzijdse erkenning en klassieke rechtshulp
1. Bij wederzijdse erkenning is er direct contact tussen de autoriteiten;
2. Er zijn minder weigeringen bij wederzijdse erkenning; de tenuitvoerlegging vindt plaats, tenzij
sprake is van een weigeringsgrond.
3. De eis van dubbele strafbaarheid vervalt voor lijstfeiten.
4. Er is een snellere en kortere procedure;
5. De beslissing wordt direct getuld, niet meer omzetten.
Geschiedenis van invoeren wederzijdse erkenning
1. Kaderbesluit Europees Aanhoudingsbevel + invoering overleveringsprocedure i.p.v.
uitleveringsprocedure;
2. Bevriezingsbevel (al valt de overdracht van bewijs nog onder het ‘oude/klassieke’)
3. Bewijsverkrijgingsbevel: voor overdragen bewijs, maar nader onderzoek vragen kan niet.
Slechts bewijs dat reeds voorhanden is valt eronder. Voor dwangmiddelen om bewijs te
krijgen is ook weer een apart verzoek nodig.
4. Europees Onderzoeksbevel (EOB): uitwerking wens voor systeem van bewijsverkrijging met
grensoverschrijdend karakter. Het doel is onderzoeksmaatregelen in tul-staat voor
bewijsverkrijging te verrichten. Er zijn wel beperkingen:
Gemeenschappelijk EOB is niet mogelijk;
Het gaat niet op bij grensoverschrijdende observatie;
Er zijn nog wel veel weigeringsgronden, dus er is nog enkele terughoudendheid.
5. Vervanging VOGP door de WETS; overdracht sancties vergemakkelijken. Meer automatische
van sancties. Er zijn ook hier beperkingen:
Na overname kan de straf alsnog worden aangepast;
Het feit moet naar NL recht strafbaar zijn.
6. Europees beschermingsbevel.
7. Routekaart procedurele rechten: om wederzijds vertrouwen te versterken wordt het
straf(proces)recht meer harmoniseert. Er is bijvoorbeeld een richtlijn voor het recht op een
advocaat.
Detentieomstandigheden
1. Lijkt sprake te zijn van slechte detentieomstandigheden?
2. Noem allereerst dat bij lidstaten van de Unie sprake is van wederzijds vertrouwen;
3. Noem vervolgens dat dit bij uitzonderlijke omstandigheden kan worden beperkt;
4. Noem dat art. 3 EVRM een positieve verplichting meebrengt om in geval van slechte
detentieomstandigheden te onderzoeken of dit inderdaad het geval is;
Dat moet op basis van objectieve, betrouwbare, nauwkeurige en naar behoren
bijgewerkte gegevens over de omstandigheden;
Dat kan gebaseerd zijn op uitspraken van het EHRM, nationale uitspraken of
besluiten, rapporten en andere documenten van organen van de RvE;
Algemene slechte omstandigheden rechtvaardigen nog niet het weigeren van een
EAB;
, Er moet echt sprake zijn van concrete en nauwkeurige omstandigheden die leiden tot
zwaarwegende en op feiten beruste gronden om aan te nemen dat de betrokkene echt
gevaar zal lopen.
Volgt uit Aranyosi
o Eigenlijk tweestappenprocedure:
1. Zijn er concrete en structurele gebreken?
2. Alle informatie opvragen.
Ne bis in idem
Dit heeft ook met wederzijdse erkenning te maken. Bij een eerdere onherroepelijke uitspraak
uit een andere LS is opnieuw veroordelen niet toegestaan.
o Idem: hetzelfde feit?
o Bis: eerder onherroepelijk oordeel?
Ook buitengerechtelijke modaliteiten moeten worden erkend, mits in de andere LS een
onherroepelijk karakter.
Wederzijdse erkenning heeft te maken met ne bis in idem omdat LS in elkaar moeten
vertrouwen en in de toepassing van het strafrecht.
Van Esbroeck: een andere juridische kwalificatie van een feit in twee LS maakt niet dat ne
bis in idem niet opgaat. Ne bis in idem impliceert wederzijdse erkenning van onherroepelijke
uitspraken. Daar past een feitelijke interpretatie van het feitsbegrip bij.
Gozutok en Brugge: ook buitengerechtelijke afdoeningsmodaliteiten moeten worden erkend
door andere lidstaten als ze een OH karakter hebben.
Strafrechtelijke forumkeuze
KB-jurisdictiegeschillen: dit bevat regels om parallelle procedures te voorkomen t.a.v.
hetzelfde feit (en dus om te voorkomen dat art. 54 SUO wordt geschonden). Er is in dat geval
een verplichting tot overleg. Dit kan leiden tot concentratie van de vervolging. Het gaat vooral
om voorkomen van schending ne bis in idem door in een vroeg stadium al in te grijpen.
Samenwerking t.a.v. hetzelfde feit wordt wel aangemoedigd, maar is niet afdwingbaar. Als er
echter vermoeden bestaat dat ergens anders ook een procedure is, dan moet de lidstaat wel
contact opnemen met die andere lidstaat. Er bestaat wel een plicht om daarop te antwoorden.
KB betreffende overdracht vervolging: overdragen vervolging in het belang van goede
rechtsbedeling.
Voor samenloop is geen EU-regeling, maar er is wel een KB waardoor rekening gehouden
moet worden met een veroordeling voor andere feiten in een andere lidstaat. Dit geldt niet als
het feit is gepleegd voor de eerdere veroordeling. Geen transnationale werking van artikel 63
Sr dus.
Europees Openbaar Ministerie (SV van artikelen hierover)
De grondslag hiervoor ligt in artikel 86 VWEU. Het is ter bestrijding van strafbare feiten die de
Europese Unie schaden.
Het EOM is 1 ondeelbare organisatie. Het toepasselijke recht bestaat uit de Verordening.
Normaliter staat rechtsbescherming open tegen EU-instanties bij de EU-rechter (HvJ). Het
EOM brengt echter de zaak aan bij de nationale rechter. Het HvJ kan echter wel uitspraak doen
over de geldigheid van procedurele handelingen van het EOM, voor zover een vraag gaat over
geldigheid rechtstreeks op basis van het Unierecht.
De rol van de R-C: lijkt erop dat hij een vergelijkbare positie bij het EOM heeft als bij het
nationale OM.
De Europees aanklager neemt het besluit over waar een maatregel moet worden uitgevoerd (de
assisterende lidstaat). Soms is in 1 van beide LS toestemming nodig; meestal wordt dit dan
gegeven door de assisterende lidstaat. De rechtvaardiging en vaststelling van maatregelen
wordt beheerst door het recht van de LS van de behandelende gedelegeerd EU aanklager.
Als enkel de LS van de behandelende LS zo’n voorwaarde kent, dan moet de rechter van die
staat toestemming verlenen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller demialtena98. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.43. You're not tied to anything after your purchase.
